Παρουσίαση δράσεων ΕΚΤ για τη διάθεση ανοικτών δεδομένων επιστήμης και πολιτισμού

Με στόχο την παρουσίαση των δράσεων του ΕΚΤ για τα Ανοικτά Δεδομένα Επιστήμης και Πολιτισμού, το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης (ΕΚΤ) συμμετείχε στο συνέδριο «Τα Ανοικτά Δεδομένα ενδυναμώνουν την Κοινωνία και την Επιχειρηματικότητα», που διοργάνωσε το Ευρωπαϊκό Περιφερειακό Πλαίσιο Συνεργασίας (European Regional Framework for Co-operation) σε συνεργασία με το Τμήμα Μηχανικών Η/Υ & Πληροφορικής του Πανεπιστημίου Πατρών, στις 13 Ιουλίου 2016. Το συνέδριο ακολούθησε στις 14 και 15 Ιουλίου, διαγωνισμός ανάπτυξης εφαρμογών με την ονομασία MED Hackathon. Στόχος της τριήμερης εκδήλωσης ήταν να παρουσιαστούν οι εξελίξεις που έχουν προκύψει στον τομέα των Ανοικτών Δεδομένων και των Τεχνολογιών της Πληροφορίας και των Επικοινωνιών και βάσει αυτών να επακολουθήσει ένας γόνιμος διάλογος, που θα συμβάλλει στην "καλλιέργεια" νέων συνεργασιών.

Στην ημερίδα, το ΕΚΤ εκπροσώπησε η Μάρω Ανδρουτσοπούλου, Υπεύθυνη του Γραφείου Στρατηγικής Ανάπτυξης & Συντονισμού. Κατά τη διάρκεια της παρουσίασής της, η Μ. Ανδρουτσοπούλου:

• μίλησε για την αξιοποίηση των διαφορετικών Ανοικτών Δεδομένων (ερευνητικών, πολιτισμικών και δημοσίων) που υπό προϋποθέσεις μπορούν να ενισχύσουν την καινοτομία, την ανταγωνιστικότητα, την εκπαίδευση, την περιφερειακή ανάπτυξη αλλά και την ευρύτερη Κοινωνία των Πολιτών,  
• ανέδειξε τον κεντρικό ρόλο που διαδραματίζει το ΕΚΤ στην οικολογία της γνώσης και της επαναχρησιμοποιήσιμης πληροφορίας, ως  ηλεκτρονική  υποδομή περιεχομένου για την έρευνα, την εκπαίδευση και τον πολιτισμό, και
• παρουσίασε τις υπηρεσίες που αναπτύσσει ο φορέας για να υποστηρίξει δράσεις παραγωγής, τεκμηρίωσης, διασύνδεσης, διατήρησης, διάθεσης αλλά και επανάχρησης των ανοικτών δεδομένων και του έγκριτου ψηφιακού επιστημονικού και πολιτιστικού περιεχομένου.

Αρχικά, η Μ. Ανδρουτσοπούλου εστίασε στη σχέση των δεδομένων με την κοινωνία και την επιχειρηματικότητα και στον τρόπο με τον οποίο η πρόσβαση σε ανοικτά δεδομένα μπορεί να αποτελέσει την πρώτη ύλη για ανταγωνιστικότητα και για ανάπτυξη υπηρεσιών προστιθέμενης αξίας από διαφορετικές ομάδες χρηστών, συνεπώς και από επιχειρήσεις. Στη συνέχεια, η Μ. Ανδρουτσοπούλου επεσήμανε πως: «το ΕΚΤ εδώ και χρόνια προωθεί τα ανοικτά δεδομένα επιστήμης και πολιτισμού και την επαναχρησιμοποίησή τους». Τόνισε δε ότι: «Ο οργανισμός διαχειρίζεται μεγάλο όγκο σημαντικών επιστημονικών και πολιτιστικών δεδομένων, τα οποία διατίθενται μέσα από συστήματα ψηφιακών αποθετηρίων και ηλεκτρονικών εκδόσεων – όπως: το Εθνικό Αρχείο Διδακτορικών Διατριβών, το Αποθετήριο Ήλιος του ΕΙΕ, ο Πανδέκτης - Αποθετήριο Συλλογών Ιστορίας και Πολιτισμού, το Αποθετήριο της Ζωφόρου της Παρθενώνα, το Ψηφιακό Αποθετήριο Εκπαιδευτικού Περιεχομένου για την Ακρόπολη, η Πλατφόρμα Ηλεκτρονικών Εκδόσεων EKT ePublishing, η Ψηφιακή Βιβλιοθήκη του Επιχειρησιακού Προγράμματος "Εκπαίδευση και Δια Βου Μάθηση"».

H M. Aνδρουτσοπούλου στο MedHackathon

Τέλος, η Μ. Ανδρουτσοπούλου, υπογραμμίζοντας τον ρόλο που διαδραματίζει το ΕΚΤ στο ευρύτερο οικοσύστημα της καινοτομίας και του πολιτισμού στην Ελλάδα - καθώς οι υπηρεσίες που προσφέρει, παρέχουν βασικές προϋποθέσεις καινοτομίας, εξωστρέφιας και διαδραστικότητας - παρουσίασε κατά σειρά:

• τις σύγχρονες υποδομές γνώσης για οργάνωση και διάθεση ψηφιακού περιεχομένου (υπηρεσία αποθετηρίων SaaS, υπηρεσία διαχείρισης καταλόγου και λειτουργιών βιβλιοθήκης OpenABEKT, εργαλείο σχεδιαμού και παραμετροποίησης υπηρεσιών SaaSWizard) που ο φορέας έχει αναπτύξει,
• τα διαδικτυακά υποστηρικτικά εργαλεία που συνοδεύουν τις παραπάνω υπηρεσίες (εφαρμογή eHelpDesk, εφαρμογή eLeaning και εφαρμογή eKnowledgeBase),
• το σύστημα Συσσώρευσης Περιεχομένου και Ενιαίας Αναζήτησης Ψηφιακού Πολιτιστικού Περιεχομένου SearchCulture.gr
• τις υπηρεσίες πιστοποίησης και διασφάλισης για ευρεία διάχυση ψηφιακού περιεχομένου (σύστηματα Validator και Preservator) και
• την ηλεκτρονική πλατφόρμα crowdcollEKT για επανάχρηση και αξιοποίηση περιεχομένου.

Όλες οι παραπάνω υπηρεσίες, υιοθετούν τις αρχές της ανοικτότητας σε όλα τα στάδια της επιστημονικής και ερευνητικής διαδικασίας, πολλαπλασιάζουν τις ευκαιρίες για τη συμμετοχή στην καινοτομία και συντελούν αποφασιστικά στην κοινωνία της γνώσης.

Προωθώντας τα Ανοικτά Δεδομένα και την επαναχρησιμοποίησή τους

Το ΕΚΤ υποστηρίζοντας τις αρχές της κίνησης για την Ανοικτή Πρόσβαση, υιοθετεί πολιτικές Ανοικτών Δεδομένων τόσο μέσω των αποθετηρίων που αναπτύσσει για τους πολιτιστικούς και ερευνητικούς φορείς της χώρας, όσο και μέσω της νέας υπηρεσίας για Ψηφιακές Βιβλιοθήκες OpenΑΒΕΚΤ, με στόχο τη δημιουργία ενιαίων καταλόγων ανοικτών μεταδεδομένων για το πολιτιστικό και επιστημονικό ψηφιακό απόθεμα της χώρας. Οι δράσεις αυτές ολοκληρώθηκαν στο πλαίσιο του έργου "Πλατφόρμα Παροχής Υπηρεσιών Κατάθεσης, Διαχείρισης και Διάθεσης Ανοικτών Δεδομένων και Ψηφιακού Περιεχομένου".

Το ΕΚΤ μέσω του έργου αυτού που χρηματοδοτήθηκε από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα "Ψηφιακή Σύγκλιση", ανέπτυξε υπηρεσίες με χαρακτήρα οριζόντιας παρέμβασης σε μεγάλο αριθμό φορέων δημοσίου συμφέροντος (όπως βιβλιοθήκες, μουσεία, ερευνητικούς οργανισμούς, φορείς δημόσιας διοίκησης, φορείς πολιτισμού ιστορικά αρχεία κ.ά.) με στόχο την ανάδειξη και διάθεση του ελληνικού ψηφιακού περιεχομένου και των δεδομένων που συνδέονται με αυτό. Επιπλέον, οι υπηρεσίες αυτές μπορούν αφενός μεν να αξιοποιηθούν από φορείς δημοσίου συμφέροντος για την αναβάθμιση των ψηφιακών τους υπηρεσιών προς τους πολίτες, συμβάλλοντας στη σύγκλιση της χώρας μας με τις πολιτικές και τους στόχους της ΕΕ (Ψηφιακό Θεματολόγιο 2020), αφετέρου δε να ενισχύσουν την ελληνική δημόσια διοίκηση στη μετάβασή της σε νέα μοντέλα διάθεσης δεδομένων, σύμφωνα με τις τάσεις που επικρατούν διεθνώς.

Οι υπηρεσίες που υλοποιήθηκαν:

• προσφέρονται ως «ολοκληρωμένες υπηρεσίες λογισμικού» Software as a Service για τη δημιουργία ψηφιακών αποθετηρίων και την οργάνωση βιβλιοθηκών,
• παρέχονται κεντρικά, μέσω της υποδομής του ΕΚΤ, σε όλους τους συνεργαζόμενους φορείς ώστε να οργανώσουν και να διαθέσουν τα μεταδεδομένα και το ψηφιακό περιεχόμενο που παράγουν,
• πλαισιώνονται από το διαδικτυακό εργαλείο Wizard, που αναπτύχθηκε με στόχο τον σχεδιασμό της υπηρεσίας από τον ίδιο τον φορέα σύμφωνα με τις προδιαγραφές και τις ανάγκες του και
• συμπληρώνονται από διαδικτυακά υποστηρικτικά εργαλεία (οδηγίες σε μορφή video, toolkits κ.α.), και από υπηρεσίες ηλεκτρονικής υποστήριξης (e-helpdesk) και εξ αποστάσεως κατάρτισης και επιμόρφωσης (e-learning).