Βραβεία Εφευρέσεων 2001 (γ' μέρος - Έπαινοι)

  • Έπαινοι
    - Διεργασία παραγωγής υδρογόνου και ηλεκτρικής ενέργειας από αναμόρφωση βιο-αιθανόλης, με χρήση κυψελίδων καυσίμου και με μηδενική εκπομπή ρύπων

    -
    Βιοσυμβατές λιθογραφικές απαιτήσεις και υλικά για διαμόρφωση σχηματοποιημένων επιστρώσεων βιομορίων

    -
    Ολοκληρωμένο σύστημα για την αυτόματη εμφύτευση μεταλλικών σωλήνων σε θαλάσσιους ιζηματογενείς πυθμένες

    -
    Μέθοδος παραγωγής συμπολυμερούς το οποίο είναι μαγνητικό, πορώδες και ελαιόφιλο και χρησιμοποιείται για τον μαγνητικό διαχωρισμό και ανάκτηση πετρελαϊκών ρύπων και ελαίων από το περιβάλλον και τη θάλασσα

Επαινος
Διεργασία παραγωγής υδρογόνου και ηλεκτρικής ενέργειας από αναμόρφωση βιο-αιθανόλης, με χρήση κυψελίδων καυσίμου και με μηδενική εκπομπή ρύπων
(εφευρέτης: Βερύκιος Ξενοφών)

Η παρούσα εφεύρεση αναφέρεται σε μια καινοτόμο διεργασία παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και θερμότητας (συμπαραγωγή) με μηδενική εκπομπή ρύπων και μεγάλη απόδοση. Η διεργασία αφορά: α) τη χρήση ενεργειακών φυτών (π.χ. γλυκός σόργος, σακχαρότευτλα) για την παραγωγή αιθανόλης και τη χρήση υπολειμμάτων και αποβλήτων για την παραγωγή βιοαερίου, β) τη μετατροπή της αιθανόλης και του βιοαερίου σε υδρογόνο και γ) την παροχή του υδρογόνου σε κυψελίδες καυσίμου για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και θερμότητας. Η εφεύρεση αφορά κυρίως την ανάπτυξη αποδοτικών καταλυτών και αντιδραστήρων για την παραγωγή υδρογόνου από αιθανόλη και βιοαέριο. Αξίζει να σημειωθεί ότι σε κανένα από τα παραπάνω στάδια της διεργασίας δεν παράγονται ρύποι επιβλαβείς για το περιβάλλον.

Τα πλεονεκτήματα της διεργασίας είναι: η μηδενική εκπομπή ρύπων, καθώς οι κυψελίδες καυσίμου παράγουν μόνο νερό ως παραπροϊόν, το γεγονός ότι η διεργασία είναι ουδέτερη ως προς την παραγωγή διοξειδίου του άνθρακα, η μεγάλη ενεργειακή απόδοση η οποία οφείλεται στη χρήση των κυψελίδων καυσίμου και στη χρήση μεγάλου ποσοστού της βιομάζας και η εγχώρια παραγωγή της πρώτης ύλης. Η εφεύρεση μπορεί να εφαρμοστεί για την ηλεκτροδότηση των νησιών καθώς και άλλων απομακρυσμένων ή περιβαλλοντικά ευαίσθητων περιοχών, για την ηλεκτροδότηση και ταυτόχρονη παροχή θερμότητας/ψύξης σε νοσοκομεία, ξενοδοχεία ή άλλες μεγάλες μονάδες και για την ηλεκτροκίνηση αυτοκινήτων τα οποία θα χρησιμοποιούν κυψελίδες καυσίμου.

Eπαινος
Βιοσυμβατές λιθογραφικές απαιτήσεις και υλικά για διαμόρφωση σχηματοποιημένων επιστρώσεων βιομορίων
(εφευρέτες: Αργείτης Παναγιώτης, Δούβας Αντώνιος, Μισιάκος Κων/νος, Κακαμπάκος Σωτήριος)

Οι απαιτήσεις της σύγχρονης κοινωνίας για υψηλής ποιότητας υγειονομική περίθαλψη, σε συνδυασμό με την αύξηση του ποσοστού των ηλικιωμένων στις αναπτυγμένες χώρες, ωθούν προς την ανάπτυξη νέων αποτελεσματικών διαγνωστικών μεθόδων, με παράλληλη μείωση του κόστους. Ως εκ τούτου, εισάγονται συνεχώς νέες πρωτοποριακές διατάξεις (biochips) στις οποίες γίνεται χρήση των επαναστατικών τεχνολογικών δυνατοτήτων που παρέχουν η Μικρο-Νανοτεχνολογία και η Μικροηλεκτρονική. Χρησιμοποιώντας τις διατάξεις αυτές καθίσταται δυνατή η πραγματοποίηση μεγάλου αριθμού βιοαναλύσεων σε ελάχιστο χρόνο και με μειωμένο κόστος.

Οι εφαρμογές των διατάξεων αυτών αφορούν πολύ διαφορετικές περιοχές, όπως είναι η διάγνωση ασθενειών, η ανάπτυξη νέων φαρμάκων εξειδικευμένων ακόμη και για κάθε ασθενή, ο έλεγχος των τροφίμων και του νερού κ.ά. Ιδιαίτερο δε ρόλο αναμένεται να παίξουν στο άμεσο μέλλον στην αποκωδικοποίηση της λειτουργίας του γονιδιώματος (DNA), μέσω της μελέτης του πρωτεώματος (του συνόλου των πρωτεϊνών που κωδικοποιούνται από το γονιδίωμα).

Η εφεύρεση που βραβεύθηκε (και η οποία αναπτύχθηκε στο ΕΚΕΦΕ 'Δημόκριτος') αναφέρεται συγκεκριμένα σε μια πρωτότυπη διαδικασία διαμόρφωσης σχηματοποιημένων επιστρώσεων βιομορίων . Η σχηματοποίηση σε πολύ μικρές διαστάσεις (micron) είναι απαραίτητη για την κατασκευή biochips με τη μέγιστη πυκνότητα πληροφορίας. Η εφεύρεση αναφέρεται σε φωτολιθογραφική διαδικασία για διαμόρφωση σχηματοποιημένων επιστρώσεων βιομορίων πάνω σε στερεή επιφάνεια, με χρήση κατάλληλων φωτοπολυμερικών υλικών που καθιστούν δυνατή την πραγματοποίηση αυτής της διαδικασίας σε βιοσυμβατές συνθήκες. Η προτεινόμενη μέθοδος σχηματοποίησης εφαρμόζεται στην κατασκευή οργανωμένων συστοιχιών από πρωτεϊνες ή ολιγονουκλεοτίδια (protein- ή DNA-chips).

Επαινος
Ολοκληρωμένο σύστημα για την αυτόματη εμφύτευση μεταλλικών σωλήνων σε θαλάσσιους ιζηματογενείς πυθμένες
(εφευρέτης: Ντούνας Κων/νος)

Η καινοτομική μέθοδος και το νέο προϊόν που ανέπτυξε το Τμήμα Τεχνολογίας & Διαχείρισης του ΙΘΑΒΙΚ (Ινστιτούτο Θαλάσσιας Βιολογίας Κρήτης), συνίστανται σε ένα ολοκληρωμένο σύστημα αυτόματης εμφύτευσης/θεμελίωσης ισχυρών σωλήνων σε θαλάσσιους ιζηματογενείς πυθμένες. Το σύστημα αποτελείται από ένα υδραυλικό μηχανισμό που επιτρέπει τη συγκράτηση των σωλήνων και ταυτόχρονα τη δημιουργία των ορυγμάτων θεμελίωσης. Το υλικό κατασκευής των σωλήνων είναι κατά προτίμηση ανοξείδωτος χάλυβας συγκεκριμένων προδιαγραφών για θαλάσσια χρήση. Με τη χρησιμοποίηση του καινοτομικού συστήματος, οι σωλήνες εμφυτεύονται με τρόπο ώστε το μεγαλύτερο μέρος τους να είναι βυθισμένο κάθετα στον θαλάσσιο πυθμένα και το ανώτερο λειτουργικό τμήμα τους να εξέχει αυτού, κατά ύψος πλήρως ελεγχόμενο.

Η εφεύρεση παρουσιάζει σημαντικά πλεονεκτήματα σε σύγκριση με κλασικές τεχνολογίες και καλύπτει ένα μεγάλο φάσμα εφαρμογών στους τομείς θεμελίωσης υποθαλάσσιων κατασκευών, της προστασίας των ακτών από τη διάβρωση, της κατασκευής αγκυροβολίων σκαφών ενός ή πολλαπλών σημείων, των υδατοκαλλιεργειών στην ανοιχτή θάλασσα, και της ενεργητικής προστασίας παράκτιων οικοσυστημάτων από την παράνομη χρήση αλιευτικών εργαλείων.

Τα σημαντικότερα πλεονεκτήματα του καινοτομικού συστήματος είναι τα ακόλουθα: Τα εξαρτήματα που συνθέτουν το καινοτομικό σύστημα έχουν μικρό βάρος και καταλαμβάνουν μικρό όγκο. Ακόμα, μπορούν να συναρμολογηθούν με απλά μέσα στον τόπο εργασίας και η μεταφορά τους μπορεί να γίνει με τροχοφόρο ελαφρού τύπου ή και χειρωνακτικά. Επίσης, η εμφύτευση των σωλήνων θεμελίωσης με χρησιμοποίηση της καινοτομικής μεθόδου πραγματοποιείται σε ελάχιστο χρόνο (2 sec / m σωλήνα), σε αντίθεση με τη χρήση κλασικών μεθόδων που απαιτούν ιδιαίτερα μεγαλύτερο χρόνο (> 3-5 min / m σωλήνα). Επιπλέον, το σύστημα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την εμφύτευση σωλήνων σε ακραία περιβάλλοντα, π.χ. παράκτια αβαθή συστήματα, εκβολές ποταμών, λιμνοθάλασσες, λίμνες κλπ. στα οποία είναι σχεδόν αδύνατη η πρόσβαση κλασικού τύπου βαρέως εξοπλισμού.

Επαινος
Μέθοδος παραγωγής συμπολυμερούς το οποίο είναι μαγνητικό, πορώδες και ελαιόφιλο και χρησιμοποιείται για τον μαγνητικό διαχωρισμό και ανάκτηση πετρελαϊκών ρύπων και ελαίων από το περιβάλλον και τη θάλασσα
(εφευρέτης: Νικολαϊδης Γεώργιος)

Η εφεύρεση αναφέρεται σε μέθοδο παραγωγής και χρήσης μαγνητικού, πορώδους και ελαιόφιλου υλικού, που συνίσταται στην τοποθέτηση και κατεργασία μαγνητικά 'μαλακής' μαγνητικής σκόνης με μικρό συνεκτικό πεδίο σε αφρώδη πολυμερή. Στη συνέχεια μετά το τέλος της κατεργασίας το προϊόν ξηραίνεται και κονιορτοποιείται κατάλληλα. Το τελικό προϊόν που παράγεται με τη μέθοδο αυτή, μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως απορροφητικό πετρελαιοειδών (ελαφρών, μεσαίων ή βαρέων) από την επιφάνεια της ρυπανθείσας θαλάσσιας περιοχής και του περιβάλλοντος και να ανακτηθεί μαγνητικά, χρησιμοποιώντας πλωτά μέσα εφοδιασμένα με μαγνητικές εσχάρες που θα λειτουργούν με ηλεκτρομαγνήτες ή μόνιμους μαγνήτες (μαγνητικός διαχωρισμός).

Το CLEANMAG (Cleaning Magnetically ή μαγνητική ελαιοπαγίδα) , όπως ονομάζεται το νέο υλικό, έρχεται να αντιμετωπίσει ριζικά τον καθαρισμό των θαλασσών από τις πετρελαιοκηλίδες με ανάκτηση 100των πετρελαϊκών ρύπων και καταργεί τη χρήση χημικών διασκορπιστικών που είναι και ένα μείζον πρόβλημα της σημερινής συμβατικής τεχνολογίας πετρελαϊκής απορρύπανσης των θαλασσών. Πλεονεκτήματα της μεθόδου είναι ότι το χρησιμοποιούμενο υλικό απορροφά επιλεκτικά μόνο πετρέλαιο ή έλαια (ελαιόφιλο) και δεν απορροφά νερό (υδρόφοβο), το υλικό περισυλλέγεται με μαγνητικό τρόπο (μαγνητικό ιμάντα ή ηλεκτρομαγνήτη ή μαγνητική εσχάρα), έχει φαινομενική πυκνότητα 1 g/cc (πάντα επιπλέει), είναι ανακυκλώσιμο, δεν είναι τοξικό και έχει χαμηλό κόστος παραγωγής.

Η μέθοδος έχει ήδη δοκιμαστεί με επιτυχία στις εγκαταστάσεις των Ελληνικών Διυλιστηρίων Ασπροπύργου (ΕΛΔΑ) και στους αμέσως επόμενους μήνες αναμένεται η εκτελέση πιλοτικής εφαρμογής της τεχνολογίας 'CLEANMAG', στο πλαίσιο προγράμματος που χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, και η ανεύρεση στρατηγικού επενδυτή, καθώς η τεχνολογία είναι έτοιμη προς εμπορική εκμετάλλευση.

Βραβεία Εφευρέσεων 2001 (α΄μέρος - Εισαγωγή)

Βραβεία Εφευρέσεων 2001 (β΄μέρος - Βραβεία)