Έναν μικροσκοπικό εμφυτεύσιμο βιοαισθητήρα, που θα μετρά το σάκχαρο των διαβητικών ασθενών ανά πάσα στιγμή και θα καταγράφει τις τιμές του, αναπτύσσουν επιστήμονες από οκτώ χώρες, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα. Συγκεκριμένα το Ινστιτούτο Μοριακής Βιολογίας και Βιοτεχνολογίας (ΙΜΒΒ) του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Ερευνας (ΙΤΕ) συμμετέχει στο ένα νέο ερευνητικό έργο P-CEZANNE, το οποίο εστιάζεται στην ανάπτυξη καινοτόμων λύσεων για τη διαχείριση του διαβήτη. Το έργο, προϋπολογισμού 14 εκατομμυρίων ευρώ (6ο Πρόγραμμα Πλαίσιο), συγχρηματοδοτείται από το 6ο Πρόγραμμα Πλαίσιο της ΕΕ.
Ο διαβήτης αποτελεί μόνιμη απειλή για την υγεία και τείνει σήμερα να εξελιχθεί σε επιδημία. Αφορά παγκοσμίως 120 εκατ. ανθρώπους μεταξύ των οποίων και περίπου 1 εκατ. Έλληνες. Οι επιπλοκές του περιλαμβάνουν τύφλωση, καρδιακή νόσο, εγκεφαλικά επεισόδια, νευρική καταστροφή, ακρωτηριασμό και νεφρική ανεπάρκεια. Υπολογίζεται, δε, πως ευθύνεται για το θάνατο 3,2 εκατομμυρίων ανθρώπων ετησίως, αριθμός που είναι συγκρίσιμος με τον αριθμό θανάτων λόγω υψηλής χοληστερίνης ή λόγω του καπνίσματος.
Σημαντικό στοιχείο στη διαχείριση της ασθένειας του διαβήτη είναι η καθημερινή μέτρηση των επιπέδων σακχάρου που σήμερα απαιτεί δειγματοληψία αίματος. Στόχος του νέου ερευνητικού έργου είναι η ανάπτυξη μιας ήπιας και πιο αποτελεσματικής μεθόδου μέτρησής του. Συγκεκριμένα, στοχεύει στην ανάπτυξη ενός νέου εμφυτεύσιμου μικροσκοπικού βιοαισθητήρα που θα μετράει σε πραγματικό χρόνο τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα του ασθενούς και οι μετρήσεις θα στέλνονται ασύρματα σε εξωτερική συσκευή-δέκτη.
Στο έργο συμμετέχουν δεκαπέντε φορείς από οκτώ χώρες προερχόμενοι από τη βιομηχανία και τα ερευνητικά ιδρύματα. Η προσπάθεια συντονίζεται από το Νοσοκομείο Meir του Ισραήλ και αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2010.
Από πλευράς του ΙΜΒΒ συμμετέχει η ομάδα του Ερευνητή και Αναπλ. Καθηγητή του Πανεπιστημίου Κρήτης Τάσου Οικονόμου. Η ομάδα του ΙΜΒΒ θα αξιοποιήσει τα αποτελέσματα της εκτεταμένης βασικής έρευνας που έχει κάνει πάνω στην δομή και λειτουργία των πρωτεϊνών για την ανάπτυξη του μικροσκοπικού βιοαισθητήρα σακχάρων.
Όπως επισημαίνει ο Τ. Οικονόμου, η μικροσυσκευή αυτή θα εμφυτεύεται κάτω από το δέρμα, όπως οι βηματοδότες και θα έχει μια σύνθετη λειτουργία. Ένα τμήμα-'αποθήκη' της συσκευής θα περιέχει ένα βιολογικό υλικό, μια πρωτεΐνη που έχει ληφθεί από βακτήρια και η οποία 'αισθάνεται' την αύξηση της γλυκόζης στο αίμα. Την ίδια στιγμή, ένας αισθητήρας θα σημειώνει την αλλαγή αυτή, και οι μετρήσεις θα αποστέλλονται ασύρματα σε μια εξωτερική συσκευή - δέκτη (π.χ. σε ένα κινητό τηλέφωνο ή σε ένα ρολόι).
Ο δέκτης θα αποτελεί μέρος ενός συστήματος πληροφορικής και επικοινωνίας όπου οι μετρήσεις θα συλλέγονται, θα αποθηκεύονται και θα αναλύονται. Μία κεντρική μονάδα παρακολούθησης θα επιτρέπει στον θεράποντα ιατρό να παρακολουθεί τον ασθενή από μακριά και να αναπροσαρμόζει την αγωγή. Μακροπρόθεσμα στο σύστημα προβλέπεται να ενσωματωθεί και μία εμφυτεύσιμη μικρο-αντλία ινσουλίνης που θα συνδεθεί με τον βιοαισθητήρα και θα παρέχει στον ασθενή τη δόση της ινσουλίνης που χρειάζεται ο οργανισμός του.
Περισσότερες πληροφορίες παρέχονται από το IMBB-ΙΤΕ (Τάσος Οικονόμου, τηλ./fax: 2810 391166, e-mail: aeconomo@imbb.forth.gr).