Εθνικό Πληροφοριακό Σύστημα Έρευνας και Τεχνολογίας: Υποδομή Συσσώρευσης, Τεκμηρίωσης και Διάθεσης Ψηφιακού Περιεχομένου με διασφάλιση διαλειτουργικότητας, μακροχρόνιας διατήρησης και ανοικτής πρόσβασης

Σκοπός της πράξης "Εθνικό Πληροφοριακό Σύστημα Έρευνας, Τεχνολογίας, Ανάπτυξης, Καινοτομίας: Υποδομή Συσσώρευσης, Τεκμηρίωσης και Διάθεσης Ψηφιακού Περιεχομένου & Δεδομένων με διασφάλιση διαλειτουργικότητας, μακροχρόνιας διατήρησης και ανοικτής πρόσβασης", είναι η τεχνολογική αναβάθμιση, η ενίσχυση με νέες λειτουργικότητες, η επιχειρησιακή ευθυγράμμιση με ευρωπαϊκές πολιτικές, καθώς και η επέκταση των υπηρεσιών για την κάλυψη νέων απαιτήσεων, της Εθνικής Ψηφιακής Υποδομής Συσσώρευσης, Τεκμηρίωσης Διάθεσης και Διατήρησης Ψηφιακού Περιεχομένου και Δεδομένων Επιστήμης και Πολιτισμού του ΕΚΤ.

Στόχος της Πράξης είναι η διασφάλιση της απαιτούμενης ικανότητας σε εθνικό επίπεδο, για την αντιμετώπιση στρατηγικών προκλήσεων σε ό,τι αφορά τη συσσώρευση περιεχομένου και δεδομένων και τη διατήρησή τους, με σκοπό την εξασφάλιση φιλικής διάχυσης της γνώσης και την ενίσχυση της αξιοποίησης και της επανάχρησης του ψηφιακού περιεχομένου που παράγεται στη χώρα στην επιστήμη, έρευνα, πολιτισμό, εκπαίδευση, επιχειρηματικότητα και στο ευρύτερο κοινωνικό σύνολο.

Ιδιαίτερα σημαντική είναι η προστιθέμενη αξία της πράξης όσον αφορά την ανοικτή πρόσβαση και την ελεύθερη διάθεση ψηφιακού περιεχομένου και δεδομένων, μετά από επιστημονική τεκμηρίωση, για χρήση και επανάχρηση αυτών από την ερευνητική και επαιδευτική κοινότητα, την επιχειρηματική κοινότητα, τις δημιουργικές βιομηχανίες και το ευρύ κοινό. Τα αποτελέσματα της πράξης θα συμβάλλουν ουσιαστικά στον ψηφιακό μετασχηματισμό οργανισμών και φορέων επιστήμης και πολιτισμού.

Επιμέρους στόχοι:

  • H καθιέρωση κοινών προδιαγραφών διαλειτουργικότητας στα έργα ψηφιοποίησης για την προτυποποιημένη διαδικτυακή δημοσίευση και επανάχρηση του παραγόμενου περιεχομένου.
  • H κλιμάκωση και προτυποποίηση της συσσώρευσης ψηφιακού περιεχομένου από τις κατανεμημένες υποδομές των φορέων παραγωγής του με έμφαση στη σημασιολογική του διασύνδεση, τη κεντρική του διάθεσή μέσα από θεματικές πύλες και την διάθεσή του στις αντίστοιχες ευρωπαϊκές υποδομές.
  • H δημιουργία του “ψηφιακού δημόσιου χώρου” για το Εθνικό Ψηφιακό Πολιτιστικό και Επιστημονικό απόθεμα.
  • Eνίσχυση της παραγωγής και διάθεσης ψηφιακού περιεχομένου και δεδομένων από φορείς επιστήμης, πολιτισμού και δημόσιας διοίκησης.
  • H ανάπτυξη νέων και η αναβάθμιση ανταποδοτικών υπηρεσιών (SaaS) και εργαλειών που θα συμβάλλουν καταλυτικά στον ψηφιακό μετασχηματισμό των φορέων διευκολύνοντάς τους στην παραγωγή ή/και την διάθεση ψηφιακού περιεχομένου και δεδομένων.

Εικόνα 1: Οι Υποδομές & Υπηρεσίες Περιεχομένου του ΕΚΤ μετά το Έργο.

Ωφελούμενοι:

  • Τελικοί χρήστες και κοινότητες ειδικού ενδιαφέροντος που αποκτούν ελεύθερη πρόσβαση σε ποιοτικά δεδομένα & περιεχόμενο για χρήση και επανάχρηση (ερευνητές, εκπαιδευτική και ακαδημαϊκή κοινότητα, δημιουργικές βιομηχανίες, τουριστική βιομηχανία, κ.λπ.).
  • Δικαιούχοι νέων έργων ψηφιοποίησης.
  • Φορείς παραγωγής έγκριτου περιεχομένου που ήδη χρησιμοποιούν ή πρόκειται να χρησιμοποιήσουν τις υπηρεσίες του για την οργάνωση και διάθεση των δεδομένων τους.
  • Θεσμικοί οργανισμοί και εθνικές ή διεθνείς υποδομές που χρησιμοποιούν περιεχόμενο και δεδομένα από το ΕΚΤ (ενδεικτικά: Υπ. Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Υπ.Πολιτισμού & Αθλητισμού, Υπ. Παιδείας & Θρησκευμάτων, Europeana, European Open Science Cloud, Dart-Europe, κ.α.).

Εικόνα 2: Οι άξονες του Έργου

Ο παραπάνω στόχοι θα επιτευχθούν στο πλαίσιο του Υποέργου 1 με τίτλο "Εθνική Υποδομή Ψηφιακού Περιεχομένου και Δεδομένων Επιστήμης και Πολιτισμού" το οποίο υλοποιείται με αυτεπιστασία. Το Υποέργο οργανώνεται σε σειρά δράσεων που αρθρώνονται σε 6 βασικούς άξονες:

Αξονας Ι - Συσσώρευση & ενιαία αναζήτηση

  • Συνολικό πλαίσιο για την καθιέρωση κοινών προτύπων διαλειτουργικότητας, με έμφαση στα νέα έργα ψηφιοποίησης, για την προτυποποιημένη διαδικτυακή δημοσίευση και επανάχρηση του Εθνικού Ψηφιακού Πολιτιστικού και Επιστημονικού αποθέματος.
    • Έκδοση νέων προδιαγραφών και οδηγών καλών πρακτικών για την δημοσίευση ψηφιακού περιεχομένου στο διαδίκτυο, καλύπτοντας θέματα διαλειτουργικότητας, ποιότητας τεκμηρίωσης και ψηφιοποίησης, πνευματικής ιδιοκτησίας, επανάχρησης και ψηφιακής διατήρησης.
    • Αύξηση του περιεχομένου της Πύλης του Εθνικού Συσσωρευτή Πολιτιστικών Δεδομένων SearchCulture.gr τουλάχιστον κατά 170.000 τεκμήρια με την ένταξη τουλάχιστον 34 νέων συλλογών.
    • Διάθεση του περιεχομένου των φορέων του SearchCulture.gr στην Europeana, στο πλαίσιο του ρόλου του ΕΚΤ ως Διαπιστευμένος Εθνικός Συσσωρευτής για την Ευρωπαϊκή Ψηφιακή Βιβλιοθήκη.
    • Αύξηση του περιεχομένου της Πύλης Ενιαίας Αναζήτησης Επιστημονικού Περιεχομένου OpenArchives.gr, διάθεση περιεχομένου σε άλλες ευρωπαϊκές υποδομές.
  • Επέκταση & αναβάθμιση του SearchCulture.gr και του OpenArchives.gr
    • Επέκταση σημασιολογικού εμπλουτισμού στο περιεχόμενο του SearchCulture.gr αναδρομικα ως πρός προσωπικότητες (δημιουργοί ή φυσικά πρόσωπα που εμφανίζονται ως θέμα) και ως προς τοποθεσίες με αντίστοιχη επέκταση της πύλης με νέες λειτουργικότητες αναζήτησης και πλοήγησης (π.χ αναζήτηση σε χάρτη).
    • Επέκταση σημασιολογικού εμπλουτισμού στο περιεχόμενο του OpenArchives.gr αναδρομικα ως πρός επιστημονικά πεδία (λεξιλόγιο επιστημονικών πεδίων του ΕΚΤ) και επέκταση της πύλης με νέες λειτουργικότητες αναζήτησης και πλοήγησης.
  • Ανάπτυξη Πύλης Ενιαίας Πρόσβασης σε καθιερωμένες εγγραφές παρέχοντας κεντρική πρόσβαση στο επιστημονικό περιεχόμενο που δημοσιεύεται μέσα από τις υποδομές του ΕΚΤ.
  • Ανάπτυξη Δια-θεματικής Πυλης για ενιαία αναζήτηση και επανάχρηση του έγκριτου ψηφιακού περιεχομένου που συσσωρεύεται στις υποδομές του ΕΚΤ με στόχο την δημιουργία του “ψηφιακού δημόσιου χώρου” για το Εθνικό Ψηφιακό Πολιτιστικό και Επιστημονικό Απόθεμα.

Αξονας ΙΙ - Υποδομές περιεχομένου

  • Αναβάθμιση και επέκταση της Υποδομής/Υπηρεσίας Ηλεκτρονικών Εκδόσεων και αύξηση του αριθμού των τίτλων περιοδικών και σειρών πρακτικών συνεδρίων κατά 15.
  • Δημιουργία του Ιδρυματικού Αποθετηρίου του ΕΚΤ, όπου θα συγκεντρώνεται το περιεχόμενο και τα δεδομένα που παράγει ο οργανισμός: εκδόσεις, επιστημονικές δημοσιεύσεις, υλικό από τις εκδηλώσεις του, βίντεο και παρουσιάσεις, κ.ά.
  • Αναβάθμιση και επέκταση του Εθνικού Αρχείου Διδακτορικών Διατριβών, το οποίο ανασχεδιάζεται, αναβαθμίζεται τεχνικά και εμπλουτίζεται σημασιολογικά. Στο πλαίσιο αυτό ψηφιοποιέιται πλήρως η διαδικασία ηλεκτρονικής κατάθεσης των διδακτορικών διατριβών.
  • Αναβάθμιση και επέκταση της πλατφόρμας OpenABEKT.

Αξονας ΙΙI - Οριζόντιες Υποδομές

  • Ανάπτυξη ενιαίας υποδομής για χρήση από φορείς δημοσίου συμφέροντος για τη δημιουργία, δημοσίευση και καθιέρωση λεξιλογίων, θησαυρών, καταλόγων καθιερωμένων ονομάτων και λοιπών συγκειμενικών δεδομένων ως Ανοικτά Διασυνδεδεμένα Δεδομένα. Η υποδομή/υπηρεσία θα αξιοποιεί τον πιλότο semantics.gr. Τουλάχιστον 20 νέα λεξιλόγια θα δημιουργηθούν και θα δημοσιευθούν από την υποδομή, 10 από αυτά θα δημιουργηθούν από φορείς που θα λάβουν την αντίστοιχη υπηρεσία.
  • Ανάπτυξη Ενιαίας Υποδομής Ελέγχου και Βελτιστοποίησης Περιεχομένου που παράγεται ή συσσωρεύεται στις υποδομές του ΕΚΤ.

Η εκπλήρωση των στόχων της Πράξης ολοκληρώνεται με τρία ακόμα υποέργα που αποτελούν τους άξονες IV, V και VI, αντίστοιχα, τα οποία υλοποιούνται από εξωτερικούς αναδόχους:

Άξονας IV - Παροχή συμβουλευτικών και μελετητικών υπηρεσιών εξειδικευμένης υποστήριξης (Υποέργο 2)

  • Εξειδικευμένη τεχνική και επιστημονική υποστήριξη.
  • Service Catalog & Service Catalog Management.
  • Αξιολόγηση ασφάλειας πληροφοριών (IT Security Assessment) & Ανάλυση επικινδυνότητας (Risk Analysis).
  • Μελέτη βελτίωσης ευχρηστίας και καλύτερης εμπειρίας χρήστη των υφιστάμενων ηλεκτρονικών υπηρεσιών.
  • Εξέταση απαιτήσεων μετάβασης στο g-cloud.

Άξονας V - Σύστημα Διαχείρισης, Ασφαλούς Διαφύλαξης και Διατήρησης Ψηφιακών Αντικειμένων (Υποέργο 3)

  • Ένα Digital Asset Management (DAM) σύστημα στο οποίο θα οργανώνονται, θα αποθηκεύονται και θα διατίθενται τα ψηφιακά αντικείμενα με τα διάφορα παράγωγά τους.
  • Το σύστημα θα χρησιμοποιείται οριζόντια και θα διαλειτουργεί με όλες τις υποδομές του ΕΚΤ που χειρίζονται ψηφιακά αρχεία, όπως το Εθνικό Αρχείο Διδακτορικών Διατριβών, το SearchCulture.gr, τα Αποθετήρια ΕΚΤ και η υποδομή Ηλεκτρονικων Εκδόσεων.
  • Το σύστημα θα διαθέτει λειτουργικότητες Ψηφιακής Διατήρησης Ψηφιακών Πόρων.

Άξονας VI - Περιφερειακός εξοπλισμός υποστήριξης Πράξης (Υποέργο 4)

  • Προσωπικοί Η/Υ – Laptop για το έκτακτο προσωπικό.
  • Λογισμικά & άδειες.
  • Υπολογιστικοί και αποθηκευτικοί πόροι για την εξυπηρέτηση των αναγκών της Πράξης.
Διάρκεια
2020 έως 2023
Φορέας Χρηματοδότησης
ΕΣΠΑ 2014-2020, Επιχειρησιακό Πρόγραμμα "Μεταρρύθμιση Δημόσιου Τομέα" - Πράξη συγχρηματοδοτούμενη από την Ευρωπαϊκή Ένωση - Eυρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και εθνικούς πόρους (προϋπολογισμός: 2.950.000 ευρώ)
Θεματικό Πεδίο
Ψηφιακό Περιεχόμενο, Ψηφιακές Υπηρεσίες Περιεχομένου, Τεχνολογίες Πληροφορίας και Επικοινωνιών, Ηλεκτρονικές Υποδομές, Ψηφιακός Μετασχηματισμός, Ανοικτή Πρόσβαση, Διαλειτουργικότητα
Ρόλος ΕΚΤ
Δικαιούχος