Η εναρκτήρια εκδήλωση του νέου Ευρωπαϊκού Προγράμματος για την Έρευνα και Καινοτομία 'Ορίζοντας 2020', συνολικού προϋπολογισμού 80 δισ. ευρώ για την περίοδο 2014 -2020, πραγματοποιήθηκε, την Παρασκευή 10 Ιανουαρίου, στο Εθνικό Κέντρο Έρευνας Φυσικών Επιστημών 'Δημόκριτος'. Την εκδήλωση διοργάνωσε η Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας, στο πλαίσιο της Ελληνικής Προεδρίας του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου κατά το πρώτο εξάμηνο του 2014. Την εκδήλωση τίμησε με την παρουσία του ο Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας, κ. Κάρολος Παπούλιας.
Σε χαιρετισμό του ο Υπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων, κ. Κωνσταντίνος Αρβανιτόπουλος τόνισε ότι 'το νέο Πρόγραμμα Έρευνας και Καινοτομίας 'Ορίζοντας 2020' είναι ένα από τα εργαλεία της EΕ, το οποίο αναμένεται να συμβάλει στην καταπολέμηση της κρίσης μέσω της ανάπτυξης της 'Οικονομίας της Γνώσης' και στην ενίσχυση των ανταγωνιστικών πλεονεκτημάτων της Ένωσης, σε παγκόσμιο επίπεδο. Η Ελλάδα μπορεί να αποκτήσει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στους Τομείς Έρευνας, Τεχνολογίας και Καινοτομίας. Μέσα από την ενίσχυση του ερευνητικού δυναμικού, δηλαδή κρατώντας τους ερευνητές στη χώρα μας και προσελκύοντας νέους, με στόχο την 'Ελλάδα της Καινοτομίας' για το 2020'.
Όπως ανακοίνωσε ο Υπουργός: 'Προχωράμε τις επόμενες ημέρες στην κατάθεση του Νομοσχεδίου, στο σχεδιασμό και την εφαρμογή Εθνικής Στρατηγικής για την Έρευνα, την Τεχνολογική Ανάπτυξη και την Καινοτομία με τη διαμόρφωση αποτελεσματικότερων και ευέλικτων δομών στον εθνικό ερευνητικό ιστό, που ενισχύουν τη διασύνδεση της έρευνας με την παραγωγή και την επιχειρηματικότητα',
Στη συνέχεια, ο Γενικός Γραμματέας Έρευνας και Τεχνολογίας Δρ. Χρήστος Βασιλάκος παρουσίασε τις βασικές προτεραιότητες και το πρόγραμμα των εκδηλώσεων της Ελληνικής Προεδρίας. Στην ομιλία του, μεταξύ άλλων, ανέφερε ότι 'η ενίσχυση της Έρευνας και της Καινοτομίας, τόσο θεσμικά όσο και χρηματοδοτικά, αποτελεί τη βασική προϋπόθεση για την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων και μοχλό για την αύξηση της παραγωγικότητας και της οικονομικής ανάπτυξης'.
Παράλληλα, υπογράμμισε ότι 'Η Ελληνική Προεδρία θα εξασφαλίσει την ομαλή υλοποίηση του 'Ορίζοντα 2020' από τις αρχές του 2014 και θα αναδείξει τον καταλυτικό του ρόλο για την ανάπτυξη, τη συμβολή του στη δημιουργία της ευρωπαϊκής οικονομίας του μέλλοντος, τη διασφάλιση της παγκόσμιας ανταγωνιστικότητας της Ευρώπης και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Στο πλαίσιο αυτό η Ελληνική Προεδρία καλείται να ολοκληρώσει το Πακέτο Καινοτομίας, το οποίο περιλαμβάνει νομοθετικές πράξεις, με τις οποίες αναμένεται η Ευρώπη να ενισχύσει την παγκόσμια ανταγωνιστικότητά της σε τομείς αιχμής και να δημιουργηθούν χιλιάδες θέσεις εργασίας'.
Ακολούθησε η ομιλία της Maire Geoghegan-Quinn (Επίτροπος της ΕΕ, αρμόδια για την Έρευνα, Καινοτομία και Επιστήμη), η οποία υπογράμμισε ότι έρευνα και καινοτομία σημαίνει ανάπτυξη και απασχόληση. Επεσήμανε, επίσης, ότι το ευρωπαϊκό πρόγραμμα 'Ορίζοντας 2020' με 80 δισ., ποσό αυξημένο κατά 30% σε σχέση με το προηγούμενο 7ο Πρόγραμμα Πλαίσιο, έχει ως κύρια χαρακτηριστικά την απλοποίηση διαδικασιών και τη συνοχή, και περιλαμβάνει 'νέα εργαλεία' για την υποστήριξη και χρηματοδότηση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, για την κινητικότητα των ερευνητών, την Ευρωπαϊκή Αριστεία και τις μελλοντικές και αναδυόμενες Τεχνολογίες.
Αναφερόμενη, μάλιστα, στην Ελλάδα υπογράμμισε την επιτυχημένη συμμετοχή των ελληνικών ερευνητικών ομάδων στο προηγούμενο 7ο Πρόγραμμα Πλαίσιο, σε τομείς όπως οι ΤΠΕ, οι δράσεις Marie Curie, οι Μεταφορές και οι Νανοεπιστήμες-Νανοτεχνολογίες, ενώ αναφέρθηκε στις δυνατότητες που δίνουν στην προώθηση της ελληνικής έρευνας, οι νέες προκηρύξεις, ύψους 15 δισ. ευρώ για τα επόμενα δύο χρόνια, στο πλαίσιο του Ορίζοντα 2020.
Από την πλευρά της η Επίτροπος Μαρία Δαμανάκη, αρμόδια για θέματα Θαλάσσιας Πολιτικής και Αλιείας, τόνισε στην ομιλία της ότι 'το πρόγραμμα Horizon 2020 έχει μια ιδιαίτερη διάσταση που αφορά στην παράκτια και θαλάσσια οικονομία. Η γαλάζια ανάπτυξη είναι πλεόν σαφής προτεραιότητα για την έρευνα και καινοτομία στην ΕΕ (για την πρώτη διετία θα χρηματοδοτηθεί με 275 εκατ. ευρώ) και η Ελλάδα αποκτά νέες ευκαιρίες σε αυτό τον τομέα'.
Αναφερόμενη για παράδειγμα στην υδατοκαλλιέργεια, έναν στρατηγικό τομέα της ελληνικής οικονομίας, η Επίτροπος υπογράμμισε ότι η επιστημονική έρευνα μπορεί να βοηθήσει στην εισαγωγή νέων ειδών για καλλιέργεια, με περιβαλλοντικές τεχνικές και χαμηλού κόστους τεχνολογίες. Επίσης, η επιστημονική έρευνα στην Ελλάδα μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο για την ανάπτυξη νέων θαλάσσιων δραστηριοτήτων, που σήμερα δεν υπάρχουν όπως η γαλάζια βιοτεχνολογία ή η θαλάσσια έρευνα.
Ο Διευθυντής και Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του ΕΚΕΦΕ 'Δημόκριτος' Δρ. Νικόλαος Κανελλόπουλος μιλώντας στην εκδήλωση ανέφερε ότι 'το πρόγραμμα 'Ορίζοντας 2020' θα δώσει την ευκαιρία στα ερευνητικά κέντρα να παίξουν σημαντικό ρόλο στην αναπτυξιακή πορεία της χώρας και στη μείωση του χάσματος που τη χωρίζει από τις χώρες του Βορρά και να ανταποκριθούν στην πρόκληση να μετατρέψουν τα ερευνητικά αποτελέσματα σε διεθνώς ανταγωνιστικά προϊόντα και να διεισδύσουν στην παγκόσμια αγορά'.
Aκολούθησε συνέντευξη Τύπου και ξενάγηση του Υπουργού, του Γενικού Γραμματέα και των Επιτρόπων στην 'Έκθεση Καινοτομίας', στο πλαίσιο της δράσης Εξωστρέφειας του Metropolitan Innovation Campus, που φιλοξενείται στη Βιβλιοθήκη του EKEΦΕ 'Δημόκριτος', από ερευνητές που παρουσίασαν ερευνητικά αποτελέσματα, τα οποία μπορούν να αποτελέσουν τη βάση για ερευνητικές κοινοπραξίες του 'Ορίζοντα 2020'.
Στο δεύτερο μέρος της εκδήλωσης οι αξιωματούχοι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κ. Paul Timmers, κ. Jean-David Malo και κ. Δημήτρης Κορπάκης ανέπτυξαν τις συνέργειες του 'Ορίζοντα 2020' με τα διαρθρωτικά ταμεία και μίλησαν για θέματα εξαιρετικού ενδιαφέροντος για την Ελλάδα, όπως είναι οι Τεχνολογίες Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών (ΤΠΕ), οι δυνατότητες χρηματοδότησης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και ο ρόλος της 'έξυπνης εξειδίκευσης' στην περιφερειακή ανάπτυξη και συνοχή.
Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με συζήτηση πάνω στα θέματα που αναπτύχθηκαν από τους ομιλητές. Συνοψίζοντας, όλοι οι ομιλητές τόνισαν τον υψηλό συμβολισμό της παρουσίασης του προγράμματος στην Ελλάδα και στο πλαίσιο της ανάληψης της Προεδρίας τής Ευρωπαϊκής Ένωσης.