Συνεργασία, Ιδέες, Ανθρώπινο Δυναμικό και Ικανότητες είναι οι τέσσερις άξονες του 7ου Προγράμματος Πλαισίου για την Έρευνα που αναμένεται να καλύψει την περίοδο 2007-2013, με ενδεικτικό προϋπολογισμό 72,73 δισ. ευρώ, σύμφωνα με τις προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που ανακοινώθηκαν πρόσφατα.
Το πρόγραμμα 'Συνεργασία' θα αποτελέσει τον κύριο πυρήνα της ευρωπαϊκής έρευνας, με προϋπολογισμό 45 δισ. ευρώ. Θα καλύψει, δε, τις διακρατικές ερευνητικές δράσεις, τις από κοινού τεχνολογικές πρωτοβουλίες, το συντονισμό των εθνικών ερευνητικών προγραμμάτων και τη διεθνή συνεργασία.
Το πρόγραμμα περιλαμβάνει εννέα συγκεκριμένες θεματικές περιοχές: Υγεία, Τρόφιμα, γεωργία και βιοτεχνολογία, Τεχνολογίες της Πληροφορίας και των Επικοινωνιών, Νανοεπιστήμες, νανοτεχνολογίες, υλικά και νέες τεχνολογίες παραγωγής, Ενέργεια, Περιβάλλον (συμπεριλαμβάνεται η κλιματική μεταβολή), Μεταφορές (συμπεριλαμβάνεται η αεροναυτική), Κοινωνικές, οικονομικές και ανθρωπιστικές επιστήμες, Έρευνα για την ασφάλεια και το Διάστημα. Το μεγαλύτερο μέρος του προϋπολογισμού θα απορροφήσει, όπως και στο 6ο ΠΠ, ο τομέας των Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών (περίπου 12,7 δισ. ευρώ).
Το πρόγραμμα προβλέπει τρία μέσα υλοποίησης: συνεργατικά έργα (collaborative projects), που θα καλύπτουν από μικρές εστιασμένες ερευνητικές δράσεις μέχρι μεγάλα ολοκληρωμένα έργα, Δίκτυα Αριστείας (Networks of Excellence) και δράσεις υποστήριξης και συντονισμού (coordination and support actions).
Το πρόγραμμα 'Ιδέες' αφορά τη βασική έρευνα και προβλέπει τη χρηματοδότηση μεμονωμένων έργων ερευνητών σε επιστημονικές περιοχές της επιλογής τους. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Έρευνας (Εuropean Research Council, ΕRC) θα είναι αρμόδιο για την υλοποίηση του προγράμματος, ανεξάρτητα από το Πρόγραμμα Πλαίσιο, και ο ενδεικτικός προϋπολογισμός ανέρχεται στα 11,8 δισ. ευρώ.
Οι προτάσεις της Επιτροπής για τον άξονα 'Ανθρώπινοι Πόροι' περιλαμβάνει τις δράσεις Marie Curie και άλλες πρωτοβουλίες. Ο προβλεπόμενος προϋπολογισμός των 7,1 δισ. ευρώ αναμένεται να καλύψει δράσεις για τα πρώτα στάδια της κατάρτισης των ερευνητών (μέσω των δικτύων Marie Curie), τη δια βίου κατάρτιση και την εξέλιξη της ερευνητικής σταδιοδρομίας, τη σύνδεση της ακαδημαϊκής και βιομηχανικής κοινότητας, τις διεθνείς υποτροφίες εσωτερικού και εξωτερικού και την ανταλλαγή ερευνητών.
Τέλος, το πρόγραμμα 'Ικανότητες' περιλαμβάνει δράσεις για την υποστήριξη των ερευνητικών υποδομών, των περιφερειών γνώσης και των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Συγκεκριμένα, στόχος του προγράμματος, που έχει ενδεικτικό προϋπολογισμό 7,5 δισ. ευρώ, είναι η καλύτερη δυνατή αξιοποίηση και ανάπτυξη των ερευνητικών υποδομών, η ενίσχυση των καινοτόμων ικανοτήτων των ΜΜΕ, η ανάπτυξη των περιφερειακών ερευνητικών ομάδων (clusters), η ενίσχυση του ερευνητικού δυναμικού στις περιοχές σύγκλισης και η σύνδεση επιστήμης και κοινωνίας.
Η κύρια διαφοροποίηση του 7ου Προγράμματος Πλαισίου, σε σχέση με το 6ο ΠΠ, είναι η απλοποίηση της λειτουργίας του. Δίνεται μεγαλύτερη έμφαση στις θεματικές περιοχές και λιγότερη στα μέσα υλοποίησης, γίνεται πιο ευέλικτο και απλό για τους συμμετέχοντες, ενώ προσαρμόζεται στις ανάγκες της βιομηχανίας.
Μεταξύ των νέων στοιχείων του Προγράμματος είναι από κοινού τεχνολογικές πρωτοβουλίες (Joint Technology Initiatives) σε ερευνητικά πεδία που θα καθορίζονται μετά από διάλογο με τη βιομηχανία, η διαμόρφωση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Έρευνας, η ενσωμάτωση της διεθνούς συνεργασίας σε όλα τα προγράμματα, καθώς και η ανάπτυξη περιφερειών γνώσης με τη συγκέντρωση πανεπιστημίων, ερευνητικών κέντρων, επιχειρήσεων και τοπικών αρχών σε περιφερειακό επίπεδο. Προβλέπεται επίσης η δυνατότητα καταμερισμού του χρηματοδοτικού κινδύνου (Risk-Sharing Finance Facility) για την ενθάρρυνση των ιδιωτικών επενδύσεων στην έρευνα και τη βελτίωση της πρόσβασης στα δάνεια της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων.
Οι προτάσεις της Επιτροπής διαμορφώθηκαν μετά από διαβουλεύσεις ενός περίπου χρόνου με τους εμπλεκόμενους φορείς. Οι στόχοι, η εφαρμογή και τα αποτελέσματα του Προγράμματος προβλέπεται να αξιολογηθούν στο μέσο της χρονικής περιόδου που θα καλύψει και, πάντως, όχι αργότερα από το 2010.