Greek Space Tech Forum 2024: Το ελληνικό διαστημικό οικοσύστημα δίνει δυναμικό παρών

Με επιτυχία ολοκληρώθηκε το Greek Space Tech Forum 2024, το πρώτο Συνέδριο για την ελληνική διαστημική βιομηχανία από την ethosEVENTS, με τη συνδιοργάνωση της Ένωση Ελληνικών Βιομηχανιών Διαστημικής Τεχνολογίας & Εφαρμογών (ΕΒΙΔΙΤΕ) και του Ελληνικού Συνεργατικού Σχηματισμού Διαστημικών Τεχνολογιών και Εφαρμογών (si-Cluster) του Corallia.

Τις εργασίες του Συνεδρίου παρακολούθησε ένα μεγάλο και διευρυμένο κοινό με φυσική παρουσία στην Αθήνα (ξενοδοχείο Divani Caravel) και online μέσα από το LiveOn Expo Complex. Το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης και Ηλεκτρονικού Περιεχομένου (ΕΚΤ), φορέας εποπτευόμενος από το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης και Εθνικό Σημείο Επαφής στον Ορίζοντα Ευρώπη για τη θεματική ομάδα "Ψηφιακές Τεχνολογίες, Βιομηχανία και Διάστημα" (Cluster 4), παρείχε την αιγίδα του στο Συνέδριο.

Πριν την επίσημη έναρξη της διοργάνωσης, εκπρόσωποι του ελληνικού διαστημικού οικοσυστήματος είχαν τη δυνατότητα, σε μία ξεχωριστή συνάντηση εργασίας, να συνομιλήσουν με τον υπουργό Ψηφιακής Διακυβέρνησης Δημήτρη Παπαστεργίου και τον Γενικό Γραμματέα Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων Κωνσταντίνο Καράντζαλο. Επί τάπητος τέθηκε η εθνική στρατηγική στην οικονομία του Διαστήματος, αλλά και η επόμενη ημέρα ύστερα και από την ολοκλήρωση του διαγωνισμού για το Εθνικό Πρόγραμμα Μικρών Δορυφόρων που προσέλκυσε οκτώ υποψήφια σχήματα.

Κατά τον θεσμικό χαιρετισμό του, ο Δρ Αθανάσιος Πότσης, Πρόεδρος της Ένωσης Ελληνικών Βιομηχανιών Διαστημικής Τεχνολογίας & Εφαρμογών (ΕΒΙΔΙΤΕ), ανέφερε ότι η αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης και η θωράκιση της ασφάλειας της χώρας απαιτεί καινούργια εργαλεία. Όπως πρόσθεσε, στο ελληνικό διαστημικό οικοσύστημα απασχολούνται περισσότερο από 3.000 άτομα.

Ο Δρ Jorge-A. Sanchez-P., Πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου του Space Cluster του Corallia, ανέφερε ότι το 2023 η αξία της παγκόσμιας αγοράς Διαστήματος ξεπέρασε τα 500 δισ. ευρώ, με τον ρυθμό ανάπτυξής της κατά την τελευταία δεκαετία να τοποθετείται σε 6,5% ετησίως. Όπως σημείωσε χαρακτηριστικά, "Ολοένα και περισσότερες χώρες επενδύουν στο Διάστημα, μεταξύ αυτών και η Ελλάδα. Οτιδήποτε συμβαίνει στο Διάστημα επηρεάζει και τους υπόλοιπους οικονομικούς τομείς. Πρόκειται για ένα ένα οικοσύστημα που αναπτύσσεται και μεγαλώνει κάθε χρόνο".

Η Άννα Μάνη-Παπαδημητρίου, Υφυπουργός Ανάπτυξης, τόνισε ότι από το 2004, που η Ελλάδα έγινε το δέκατο έκτο πλήρες μέλος του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA), δημιουργήθηκε ένα οικοσύστημα ελληνικών εταιρειών που μεγεθύνονται αθόρυβα και ξεπερνούν τις 60.

Η Χριστίνα Γιαννόπαπα, Head of the Office of the Executive Director του Οργανισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το διαστημικό πρόγραμμα (EUSPA), σημείωσε πως με τον νέο ευρωπαϊκό κανονισμό ενώθηκαν διάφορες δραστηριότητες, υπό μια ομπρέλα, συμπεριλαμβάνοντας το σύστημα πλοήγησης Galileo που διαθέτει 4 δισ. χρήστες σε όλο τον κόσμο.

Ο Aviv Kanelbaum, Business Development και Marketing Manager του τομέα διαστήματος της IAI, σημείωσε χαρακτηριστικά πως το ελληνικό διαστημικό οικοσύστημα έχει αρχίσει να αφυπνίζεται.

Η Ελένη Πατούνη, Project Officer Emerging GNC Technologies, EDA και CapTech Space Moderator, υπογράμμισε ότι η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Άμυνας (EDA) έχει μία σειρά έργων που αποσκοπούν στην παροχή κρίσιμων υπηρεσιών για το διάστημα.

Στο πρώτο πάνελ, με θέμα τη σημασία και τα οφέλη των διεθνών συμμαχιών στο Διάστημα, συμμετείχαν κορυφαίοι εκπρόσωποι της κυβέρνησης, του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, οι πρέσβεις του Μεγάλου Δουκάτου του Λουξεμβούργου, της Γερμανίας και του Ισραήλ, εκπρόσωποι του ESA, του ιταλικού φορέα για το Διάστημα και της ακαδημαϊκής κοινότητας. Όπως ειπώθηκε, οι διακρατικές συνεργασίες για το Διάστημα δεν είναι μόνο επιθυμητές αλλά και απαραίτητες, εμφανίζοντας οφέλη, όπως η πρόσβαση σε πολύτιμες πληροφορίες. Επίσης, η προαγωγή της ψηφιακής διπλωματίας αποτελεί «κλειδί» για την επίτευξη των εθνικών στόχων.

Όπως σημείωσε χαρακτηριστικά ο καθηγητής Ιωάννης Δαγκλής, Πρόεδρος του Ελληνικού Κέντρου Διαστήματος (ΕΛΚΕΔ), "Όπως ξεφεύγουμε από τα όρια της ατμόσφαιρας, καθίστανται σαφές ότι οι συνεργασίες για το Διάστημα δεν είναι μόνο επιθυμητές αλλά απαραίτητες. Η διακρατική συνεργασία έχει οφέλη όπως να μοιραζόμαστε εμπειρίες, να αποκτούμε πρόσβαση σε πολύτιμες πληροφορίες. Οι  διαστημικές συμμαχίες προάγουν την ειρήνη. Τα κράτη που συνεργάζονται στο Διάστημα δεσμεύονται για την ειρήνη".

Στο δεύτερο πάνελ για τις γεωπολιτικές προκλήσεις και ευκαιρίες, στην κεντρική του ομιλία με τίτλο «η σημασία του Διαστήματος για την ελληνική Εθνική Ασφάλεια», ο Δρ Θάνος Ντόκος, Σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, δήλωσε ότι η Ελλάδα έχει τη δυνατότητα να αξιοποιήσει πολλές ρεαλιστικές ευκαιρίες συνεργασίας με άλλες χώρες, ενώ αναγκαία είναι και η συνεργασία του δημόσιου με τον ιδιωτικό τομέα.

Ο Παντελής Τζωρτζάκης, Αντιπρόεδρος και εκτελεστικό μέλος της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας, σημείωσε πως η συμβολή των ενόπλων δυνάμεων στην προώθηση της καινοτομίας είναι καθοριστική. Ο Στέλιος Μπολάνος, Συνιδρυτής και Διευθυντής της Planetek Hellas, ανέφερε πως το Διάστημα αποτελεί την τέταρτη διάσταση ισχύος και εξουσίας, με τη διαστημική τεχνολογία να διασφαλίζει τη φύλαξη και τον έλεγχο των συνόρων.

Από την πλευρά της, η Geraldine Naja Director of Commercialisation, Industry and Competitiveness στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος (ESA) ανέφερε, κατά την ομιλία της, ότι ο ESA θα συμπληρώσει το 2025 μισό αιώνα ζωής, απασχολεί 6.000 άτομα στην Ευρώπη και διαχειρίζεται περίπου 18 δισ. ευρώ.

H Στέλλα Στρατάκη, Policy Officer στη Γενική Διεύθυνση αμυντικής βιομηχανίας και διαστήματος Defence της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ανέφερε, κατά την τοποθέτησή της πως το Διάστημα δεν είναι πλέον μια «φωλιά» που δραστηριοποιούνται μικρές κρατικές ομάδες, αλλά ένας «αγωγός» για την επιχειρηματικότητα.

Στο πάνελ 3a για τη νέα εποχή των μικροδορυφόρων, αναφέρθηκε ότι η αξιοποίησή τους θα πρέπει να γίνεται με τέτοιο τρόπο, ώστε να εξασφαλίζεται η πρόσβαση σε απαραίτητα δορυφορικά δεδομένα.

Στο πάνελ 3b για τις καινοτομίες στο Διάστημα που υποστηρίζουν τις πρωτοβουλίες της Ευρωπαϊκής Ενωσης, η καινοτομία, η πρόσβαση στο Διάστημα, η ανταγωνιστικότητα, οι επιστήμες Διαστήματος και η διασυνδεσιμότητα αποτελούν πεδία που καλύπτει το ευρωπαϊκό πρόγραμμα Ορίζοντας Ευρώπη. «Εκτιμώ ότι μπορούμε να διαδραματίσουμε στην Ευρώπη έναν μεγάλο ρόλο στο πεδίο της Άμυνας, ενώ είμαστε το πρώτο Venture Capital που έχει επενδύσει σε διαστημικές εταιρείες στην Ελλάδα» σημείωσε ο Αντώνης Τζωρτζακάκης, διευθύνων σύμβουλος της 5G Ventures.

Στο πάνελ 3c για τη χρήση προηγμένων λύσεων διαστημικής τεχνολογίας για τον έλεγχο του περιβάλλοντος και της κλιματικής αλλαγής, αναφέρθηκε ότι η δημιουργία διαστημικών εφαρμογών απαιτεί την ολοκληρωμένη εκμετάλλευση των δορυφορικών δεδομένων.

Στο τελευταίο πάνελ (3d) για το ελληνικό διαστημικό οικοσύστημα τονίστηκε πως η Ελλάδα έχει να επιδείξει σημαντική τεχνολογία την τελευταία εικοσαετία, που αφορά στην αξιοποίηση εφαρμογών που λειτουργούν στο Διάστημα ή στηρίζονται σε πληροφορία από το Διάστημα. Η αρχή έχει γίνει από τις αμυντικές βιομηχανίες και σήμερα υπάρχει πλέον ένας πολύ δυναμικός πυρήνας σύγχρονων εταιρειών που έχουν μάθει να δουλεύουν πολύ ανταγωνιστικά στην παραγωγή καινοτόμων προϊόντων. Αναπτύσσεται έτσι το κατάλληλο περιβάλλον και το διαστημικό οικοσύστημα μπορεί να δημιουργήσει οικονομίες κλίμακας.