Το ψηφιακό σύμπαν, το σύνολο δηλαδή των πληροφοριών που βρίσκονται σε ψηφιακή μορφή, μεγαλώνει με εκπληκτική ταχύτητα. Σύμφωνα με σχετική μελέτη που δημοσιεύθηκε πρόσφατα ('The Diverse and Exploding Digital Universe', IDC), μέχρι το 2011 το μέγεθος του ψηφιακού σύμπαντος αναμένεται να δεκαπλασιαστεί σε σχέση με το 2006. Μέχρι τότε, οι χρήστες του Διαδικτύου θα έχουν φτάσει τα 2 δισεκατομμύρια και οι χρήστες κινητών τηλεφώνων τα 3 δισεκατομμύρια. Όλοι αυτοί θα διασυνδέονται, παράγοντας και καταναλώνοντας ψηφιακή πληροφορία με ανησυχητικούς ρυθμούς.
Το ψηφιακό σύμπαν το 2007 είχε μέγεθος 281 exabytes (ή 281 δισεκατομμύρια gigabytes). Σύμφωνα με τα μεγέθη αυτά, οι πληροφορίες που δημιουργήθηκαν, αποθηκεύτηκαν ή αναπαράχθηκαν ξεπέρασαν για πρώτη φορά τον συνολικό διαθέσιμο αποθηκευτικό χώρο. Αυτό γίνεται δυνατό καθώς δεν αποθηκεύονται όλες οι πληροφορίες που δημιουργούνται ή μεταδίδονται. Μέχρι το 2011 όμως, το ποσοστό των πληροφοριών που δεν θα μπορούν να αποθηκευτούν λόγω έλλειψης χώρου θα φτάσει σχεδόν το 50%.
Το μεγαλύτερο μέρος του ψηφιακού σύμπαντος καταλαμβάνεται από οπτικές πληροφορίες: εικόνες, φωτογραφίες και γραφικά, βίντεο, ψηφιακή τηλεόραση, κάμερες ασφαλείας. Αυτό οφείλεται τόσο στο μεγαλύτερο μέγεθος των αρχείων αυτών, όσο και στην ταχύτατη ανάπτυξη των ψηφιακών φωτογραφικών μηχανών υψηλής ανάλυσης, των ψηφιακών τηλεοπτικών καναλιών και στη διάδοση των καμερών ασφαλείας κυρίως στα μεγάλα αστικά κέντρα.
Το 2007, οι ψηφιακές φωτογραφικές μηχανές και τα κινητά τηλέφωνα που διαθέτουν φωτογραφική μηχανή ξεπέρασαν το 1 δισ., ενώ το ποσοστό των εικόνων που αποτυπώθηκαν σε φιλμ έπεσε κάτω από το 10%. Η Κίνα έχει επενδύσει δισεκατομμύρια σε ψηφιακό εξοπλισμό ασφαλείας για τους Ολυμπιακούς Αγώνες, ενώ και στη Νέα Υόρκη έχουν δαπανηθεί 90 εκατ. δολλάρια για την εγκατάσταση ενός ψηφιακού δικτύου παρακολούθησης στο Μανχάταν. Τέλος, ο αριθμός των συσκευών ψηφιακής τηλεόρασης διπλασιάστηκε κατά το 2007 και αναμένεται να ξεπεράσει τα 500 εκατ. μέχρι το τέλος του 2011.
Βέβαια, η αύξηση των συσκευών που παράγουν ψηφιακές πληροφορίες οδηγεί και στην ανάπτυξη συσκευών με ολοένα μεγαλύτερες δυνατότητες αποθήκευσης αυτών των πληροφοριών. Πρόκειται για δύο αντίθετες 'δυνάμεις' στο ψηφιακό σύμπαν που τροφοδοτούν η μία την άλλη: όσο αυξάνεται ο αποθηκευτικός χώρος που έχουμε στη διάθεσή μας, τόσο περισσότερες ψηφιακές φωτογραφίες υψηλής ανάλυσης παίρνουμε, πράγμα που με τη σειρά του δημιουργεί ζήτηση για ακόμα περισσότερο αποθηκευτικό χώρο.
Πέρα όμως από το τεράστιο και συνεχώς αυξανόμενο μέγεθος του ψηφιακού σύμπαντος, αξιοσημείωτη είναι και η ποικιλότητά του. Οι γαλαξίες, οι πλανήτες και τα αστέρια αυτού του σύμπαντος είναι εικόνες, βίντεο, τηλεοπτικές μεταδόσεις, τραγούδια, 'πακέτα' φωνής, μηνύματα sms, σήματα που προέρχονται από αισθητήρες, δορυφορικές εικόνες, μηνύματα ηλεκτρονικής αλληλογραφίας, έγγραφα κ.λπ.
Κάποια από αυτά είναι μεγάλα σε μέγεθος, κάποια άλλα είναι μικρά. Ένα DVD, για παράδειγμα, μπορεί να καταλαμβάνει χώρο 5 gigabyte, ένα email μπορεί να είναι μερικά kilobyte, ενώ το σήμα από έναν αισθητήρα RFID είναι μόλις 128 bits. Στο ψηφιακό σύμπαν, αυτές οι πολύ μικρές πληροφορίες (όπως τα σήματα που προέρχονται από αισθητήρες) καταλαμβάνουν μόλις 6% του συνολικού χώρου από άποψη μεγέθους. Αποτελούν όμως περισσότερο από το 99% των 'μονάδων' ή 'αρχείων' που αυτό περιέχει.
Στην ίδια έκθεση ('The Diverse and Exploding Digital Universe') αναφέρονται και οι ενέργειες στις οποίες προτείνεται να προβούν οι οργανισμοί πληροφορικής, προκειμένου να ανταπεξέλθουν στην πρόκληση του συνεχώς αυξανόμενου ψηφιακού περιεχομένου:
Πρώτον, θα πρέπει να αναμορφώσουν τις σχέσεις τους με τις εταιρείες και τις επιχειρήσεις που καταγράφουν, ταξινομούν και αποθηκεύουν πληροφορίες. Προτείνεται η εγκατάσταση ειδικών ομάδων εργασίας στο εσωτερικό των εταιρειών, που θα καθορίζουν την πολιτική της εταιρείας σχετικά με τη διαχείριση της ψηφιακής πληροφορίας και θα χρεώνουν τις εταιρείες για τις υπηρεσίες τους, ανάλογα με τον όγκο των ψηφιακών πληροφοριών.
Δεύτερον, τονίζεται η ανάγκη για τη διαμόρφωση συγκεκριμένων πολιτικών σχετικά με την ασφάλεια και την αποθήκευση των ψηφιακών πληροφοριών και με την πρόσβαση σε αυτές. Οι πολιτικές αυτές θα πρέπει να διατρέχουν όλα τα τμήματα των εταιρειών, ενώ θα πρέπει να οργανωθούν και ειδικά εκπαιδευτικά σεμινάρια για τους εργαζόμενους.
Τρίτον, χρειάζεται να αναπτυχθούν νέα εργαλεία και πρότυπα για την οργάνωση της αποθήκευσης των ψηφιακών πληροφοριών, την αναζήτησή τους, την ανάλυση βάσεων δεδομένων κ.λπ. Τα εργαλεία αυτά θα βοηθήσουν ώστε να αναπτυχθεί μια ευέλικτη υποδομή διαχείρισης της ψηφιακής πληροφορίας.
Αρκετά από τα εργαλεία που θα μας επιτρέψουν να ανταπεξέλθουμε στις ταχύτατες και δραματικές αλλαγές του ψηφιακού σύμπαντος υπάρχουν ήδη: από τις τεχνολογίες του Web 2.0 μέχρι τους σκληρούς δίσκους χωρητικότητας terabyte. Το ζητούμενο και η πρόκληση είναι να μετατραπεί η ανάπτυξη της πληροφορίας σε οικονομική ανάπτυξη.