Στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο παρουσιάζεται από τις 13 Σεπτεμβρίου η Μύρτις, η νεαρή Αθηναία που έζησε και πέθανε τον 5ο αι. π. Χ. και 'αναβίωσε' χάρη στα εντυπωσιακά αποτελέσματα της σύγχρονης τεχνολογίας και της διεπιστημονικής συνεργασίας. Η έκθεση 'Μύρτις: πρόσωπο με πρόσωπο με το παρελθόν' έχει ταξιδέψει ήδη στην Ελλάδα και το εξωτερικό, παρουσιάζοντας στο κοινό όλα τα στάδια της μεγάλης ερευνητικής προσπάθειας που είχε σαν αποτέλεσμα της ανάπλαση του προσώπου του σύγχρονου του Περικλή 11χρονου κοριτσιού.
Το μεγάλο ταξίδι της Μύρτιδος ξεκίνησε το 1994-95, όταν κατά τη διάρκεια εργασιών της εταιρείας Αττικό Μετρό βρέθηκε στην περιοχή του Κεραμεικού η συνέχεια του σημαντικότερου νεκροταφείου της αρχαίας Αθήνας. Η αρχαιολογική ανασκαφή έφερε στο φως, ανάμεσα σε άλλα, έναν ομαδικό τάφο που τοποθετήθηκε χρονικά στην εποχή του Λοιμού των Αθηνών του 430-426 π.Χ., και ο οποίος περιείχε σκελετικό υλικό από την ταφή περίπου 150 ανθρώπων, ενήλικων και παιδιών. Ανάμεσα στα ευρήματα ήταν το κρανίο ενός νεαρού κοριτσιού που διατηρήθηκε σε άριστη κατάσταση, δίνοντας το ερέθισμα για την ανάπλασή της.
Η ανασύνθεση του προσώπου της Μύρτιδος ξεκίνησε με πρωτοβουλία του επίκουρου καθηγητή Ορθοδοντικής του Πανεπιστημίου Αθηνών, κ. Μανώλη Παπαγρηγοράκη, και ολοκληρώθηκε με την αφιλοκερδή συνεργασία Ελλήνων, Γάλλων και Σουηδών επιστημόνων, τεχνικών και καλλιτεχνών που μοιράστηκαν τη γνώση και την εμπειρία τους για την όσο το δυνατόν πιστότερη προσέγγιση της εποχής του Λοιμού των Αθηνών και των χαρακτηριστικών ενός νεαρού κοριτσιού της εποχής. Έτσι, 24 αιώνες μετά τον θάνατό της, η Μύρτις έγινε το πρώτο παιδί που ξαναβρήκε τη μορφή του, ανέκτησε τη φυσιογνωμία του και αντικρίζει τους πολίτες του 21ου αιώνα.
Αν και έχουν σχεδιαστεί και υλοποιηθεί πολλές αντίστοιχες εκθέσεις, όλες συνέθεταν εικόνες που αφορούσαν ένα συγκεκριμένο ερευνητικό πεδίο. Η ιδιαιτερότητα της έκθεσης 'Μύρτις: πρόσωπο με πρόσωπο με το παρελθόν' έγκειται στο ότι είναι η πρώτη φορά που δημιουργείται ένα εκθεσιακό σύνολο το οποίο χρησιμοποιεί ως κύριο εργαλείο μεταφοράς μηνυμάτων το αναπλασμένο πρόσωπο ενός παιδιού. Ακόμη, με αυτό το εργαλείο αναδεικνύεται η σπουδαιότητα της διεπιστημονικότητας στην έρευνα και η εφαρμογή των αποτελεσμάτων της σε πολλά γνωστικά πεδία.
Η περιοδεύουσα έκθεση θα παραμείνει στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο έως τις 30 Νοεμβρίου. Παράλληλα, φιλοξενείται στον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών, έως και το τέλος του 2010, ομώνυμη φωτογραφική έκθεση σε συνεργασία με την ερευνητική ομάδα του κ. Παπαγρηγοράκη. Η έκθεση παρουσιάζει στον επισκέπτη του αεροδρομίου τη Μύρτιδα σε δυο επίπεδα: φωτογραφίες σε μεγάλο μέγεθος για τον ταξιδιώτη ο οποίος απλά κοιτά και προσπερνά, συνοδευτικά κείμενα λιτά και μεστά σε ένα λιτό περιβάλλον για τον ταξιδιώτη ο οποίος επιλέγει να σταθεί και να μάθει περισσότερα. Ο χώρος είναι προσβάσιμος σε όλους τους επισκέπτες του αεροδρομίου καθ' όλη τη διάρκεια του 24ώρου.
Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι η Μύρτις έχει κηρυχθεί 'Φίλη των Στόχων της Χιλιετίας', της υπόσχεσης να τεθεί τέλος στη φτώχεια έως το 2015 που έδωσαν οι ηγέτες του κόσμου με την υπογραφή της Διακήρυξης της Χιλιετίας. Η Μύρτις στέλνει, στο πλαίσιο της εκστρατείας του Ο.Η.Ε. 'Μπορούμε! Τέλος στη Φτώχεια', ένα ηχηρό μήνυμα στην ανθρωπότητα, το οποίο μεταξύ άλλων λέει:
'Ο θάνατός μου ήταν αναπόφευκτος. Τον 5ο αιώνα π.Χ. δεν είχαμε ούτε τη γνώση ούτε τα μέσα για την καταπολέμηση θανατηφόρων ασθενειών. Όμως εσείς, οι άνθρωποι του 21ου αιώνα, δεν έχετε καμία δικαιολογία. Διαθέτετε όλα τα απαραίτητα μέσα και πόρους για να σώσετε τις ζωές εκατομμυρίων ανθρώπων, εκατομμυρίων παιδιών που, όπως εγώ, πεθαίνουν από αρρώστιες οι οποίες μπορούν να προληφθούν και να θεραπευτούν. 2.500 χρόνια μετά το θάνατό μου, ελπίζω ότι το μήνυμά μου θα επηρεάσει και θα εμπνεύσει περισσότερους ανθρώπους να εργαστούν και να κάνουν πραγματικότητα τους 'Αναπτυξιακούς Στόχους της Χιλιετίας'. Ακούστε με! Ξέρω τι λέω. Μην ξεχνάτε ότι είμαι πολύ μεγαλύτερη και ως εκ τούτου πιο σοφή από εσάς.'