Ελληνικό 'πράσινο' έργο στη λίστα των καλύτερων της Ευρώπης

Την επιβράβευση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής απέσπασε ένα ελληνικό έργο για την ανάπτυξη 'πράσινων' τεχνολογιών αποκατάστασης της ποιότητας των υδάτων, μπαίνοντας στην λίστα των πέντε καλύτερων έργων 'Best of the Best LIFE-Environment Projects' στο σύνολο των 57 έργων του ευρωπαϊκού προγράμματος LIFE που ολοκληρώθηκαν το 2009. Πρόκειται για το έργο 'Envifriendly - Τεχνολογίες Φιλικές προς το Περιβάλλον για Αγροτική Ανάπτυξη' που υλοποιήθηκε επιτυχώς από τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Λακωνίας και το Τμήμα Μηχανικών Περιβάλλοντος του Πολυτεχνείου Κρήτης.

Στόχος του έργου, το οποίο βραβεύτηκε στις 4 Ιουνίου 2010 στο πλαίσιο του Συνεδρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης 'Green Week 2010', ήταν η ανάπτυξη και η επίδειξη 'εργαλειοθήκης' τεχνολογιών αποκατάστασης ποιότητας υδάτων που είναι φιλικές προς το περιβάλλον και η ενσωμάτωση του σχεδιασμού τους στα διαχειριστικά σχέδια της λεκάνης απορροής του ποταμού Ευρώτα και της παράκτιας ζώνης του.

Προς αυτό τον στόχο αναπτύχθηκαν από το έργο δυο συμπληρωματικές στρατηγικές: α) επίδειξη φιλικών προς το περιβάλλον τεχνολογιών και μεθοδολογιών για τη μείωση σημειακών πηγών ρύπανσης και β) μελέτη των κοινωνικών χαρακτηριστικών της περιοχής για τον προσδιορισμό των διαχειριστικών αλλαγών που μπορούν να πραγματοποιηθούν με στόχο τη βιώσιμη ανάπτυξη. Στο πλαίσιο της πρώτης στρατηγικής επιδείχθηκαν επτά τεχνολογίες: 1) ελεγχόμενη φυσική αποκατάσταση και διαχείριση υδάτων, 2) διαχείριση αποστραγγιστικών καναλιών, 3) αποκατάσταση παρόχθιας κοίτης, 4) άρδευση από λύματα ελαιουργείων, 5) υπόγεια διάθεση λυμάτων ελαιουργείων, 6) ηλεκτρολυτική επεξεργασία λυμάτων ελαιουργείων και 7) ηλεκτρολυτική επεξεργασία λυμάτων χυμοποιίων.

Ως προς τη δεύτερη στρατηγική, το EnviFriendly έδωσε έμφαση στη συνεργασία με αγρότες και άλλους εμπλεκόμενους φορείς με στόχο τη διαχείριση των φυσικών πόρων με βιώσιμο τρόπο, αλλά και στην ανάδειξη της συμμετοχής των πολιτών στις διαδικασίες (μέσω διαβούλευσης) και της προώθησης της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης ως πολύτιμα εργαλεία για το σχεδιασμό των ολοκληρωμένων σχεδίων διαχείρισης υδατικών πόρων. Στο πλαίσιο αυτό μελετήθηκαν τα ακόλουθα: α) αντικατάσταση των υφιστάμενων καλλιεργειών από δυναμικότερες και λιγότερο υδροβόρους, β) αντικατάσταση ορισμένων παρόχθιων χρήσεων από πιο οικολογικά ορθές χρήσεις, γ) σταδιακή υιοθέτηση βιολογικών τρόπων παραγωγής, δ) ανάπτυξη ηπιότερων βιομηχανικών διαδικασιών στην αγροτική παραγωγή και ε) ανάπτυξη οικοτουρισμού.

Η αξιολόγηση των έργων του προγράμματος LIFE-Environment έγινε με βάση μια σειρά κριτηρίων 'καλής πρακτικής' που έχουν αναπτυχθεί με τη συνεργασία των κρατών-μελών της ΕΕ. Αυτά τα κριτήρια περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, τη συνεισφορά του έργου στην άμεση αλλά και μακροπρόθεσμη περιβαλλοντική, οικονομική και κοινωνική αναβάθμιση της περιοχής, την καινοτόμο του φύση και τη δυνατότητα μεταφοράς του, την συμμόρφωσή του με τις πολιτικές και τη σχέση κόστους-αποδοτικότητας.

Στο έργο συμμετείχαν εκτός από την Ν.Α. Λακωνίας (δικαιούχος), και το Πολυτεχνείο Κρήτης (επιστημονικός υπεύθυνος), το Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών, το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών, το Πανεπιστήμιο Αθηνών, οι παρα-Ευρώτιοι Δήμοι Έλους, Θεραπνών, Κροκεών, Μυστρά, Οινούντος, Πελλάνας, Σκάλας και Φάριδος, η Αναπτυξιακή Εταιρεία Λακωνίας - ΑΝΕΛ ΑΕ και η εταιρία Alpha Mentor.