Η συμβολή της έρευνας και της καινοτομίας στην ανάπτυξη της οικονομίας και την κοινωνική ευημερία αναγνωρίζεται ολοένα και περισσότερο. Ειδικότερα, ο ρόλος της καινοτομίας είναι καθοριστικός για μια ισχυρή και βιώσιμη ανάπτυξη, καθώς όταν αυτή εφαρμόζεται σε όλους τους τομείς, βελτιώνει την καθημερινή ζωή των ανθρώπων και συμβάλλει στην επίλυση των σημαντικότερων προκλήσεων που αντιμετωπίζει η κοινωνία και η κάθε γενιά. 

Όταν γίνεται λόγος για καινοτομία οι περισσότεροι αναφέρονται στην τεχνολογική καινοτομία. Παρόλα αυτά, πρόκειται για μια πολύ ευρύτερη έννοια, καθώς ως καινοτομία ορίζεται η παραγωγή ενός νέου ή σημαντικά βελτιωμένου προϊόντος (αγαθού ή υπηρεσίας) ή η εφαρμογή μίας νέας ή σημαντικά βελτιωμένης διαδικασίας, οργανωσιακής μεθόδου ή μεθόδου μάρκετινγκ. Τα τελευταία χρόνια, η καινοτομία βρίσκεται στο επίκεντρο της στρατηγικής της ΕΕ για τη δημιουργία ανάπτυξης και θέσεων απασχόλησης. Παρόλο που συγκεντρώνει μόλις το 7% του παγκόσμιου πληθυσμού, η Ευρώπη έχει ηγετική θέση σε βιομηχανικούς κλάδους όπως τα φαρμακευτικά προϊόντα, τη μηχανολογία και τη βιομηχανία μόδας, αντιπροσωπεύει το 20% των παγκόσμιων επενδύσεων σε Έρευνα & Ανάπτυξη, παράγει το ένα τρίτο των επιστημονικών δημοσιεύσεων υψηλής ποιότητας και είναι πρωτοπόρος σε τομείς αιχμής όπως η ρομποτική, η φωτονική και η βιοτεχνολογία.

Παρόλα αυτά, όπως επισημαίνει η διεθνούς φήμης οικονομολόγος M. Mazzucato στην εξαιρετικά ενδιαφέρουσα μελέτη που ετοίμασε για την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, υπάρχει η ανάγκη συσχέτισης έρευνας, καινοτομίας και στόχευσης, προκειμένου να θεσπίζονται ξεκάθαροι στόχοι από την Ευρώπη, σε θέματα έρευνας και καινοτομίας και του τρόπου επίτευξης αυτών. Απαιτείται οραματισμός και άμεση σύνδεση αυτών των στόχων με την κοινωνική ευημερία. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει η ίδια, ενώ οι τεχνολογικοί στόχοι είναι στην αιχμή του δόρατος για έναν φορέα καινοτομίας, όπως π.χ. η NASA, σε ευρωπαϊκό επίπεδο είναι απαραίτητο ο στόχος να έχει άμεση σχέση με την κοινωνία και η επίτευξη συγκεκριμένων στόχων της εκάστοτε επιχείρησης να έχει άμεσο κοινωνικό αντίκτυπο στις ζωές των Ευρωπαίων.

Σε συνέχεια του αφιερώματος στις Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις στο προηγούμενο τεύχος, στο τρέχον αφιέρωμα επιλέξαμε να εστιάσουμε στα αποτελέσματα και τις επιδόσεις των ελληνικών επιχειρήσεων όσον αφορά την καινοτομία, και σε σύγκριση με τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Παρουσιάζουμε τα βασικά συμπεράσματα της πρόσφατης έρευνας που πραγματοποίησε το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης, στο πλαίσιο των επίσημων ερευνών που διενεργεί ως εθνική αρχή του Ελληνικού Στατιστικού Συστήματος, ενώ εκτενής αναφορά γίνεται και στις επιδόσεις της Ελλάδας, με βάση τον Ευρωπαϊκό Πίνακα Αποτελεσμάτων Καινοτομίας για το 2018. Οι ελληνικές επιχειρήσεις ολοένα και περισσότερο αντιλαμβάνονται ότι η καινοτομία και η επένδυση στη γνώση τούς επιτρέπουν να λειτουργήσουν πιο ανταγωνιστικά και να γίνουν εξωστρεφείς σε ένα διεθνοποιημένο περιβάλλον. Παρουσιάζεται έτσι αξιοσημείωτη βελτίωση σε μια σειρά από επιμέρους δείκτες, αλλά σε πολλούς ακόμη τομείς απαιτούνται σημαντικά βήματα για να υπάρξει προσέγγιση του ευρωπαϊκού μέσου όρου. Οι καινοτόμες ιδέες όμως δεν μπορούν να εξελιχθούν χωρίς επαρκή δικτύωση και χρηματοδότηση.

Στο παρόν τεύχος μπορείτε να ενημερωθείτε για δύο από τις δράσεις και πρωτοβουλίες που υποστηρίζουν τις ελληνικές επιχειρήσεις, το δίκτυο Enterprise Europe Network-Ηellas, που συμπληρώνει 10 χρόνια επιτυχημένης λειτουργίας και συμβολής στη διεθνοποίηση και ανάπτυξη των ελληνικών επιχειρήσεων, καθώς και μια νέα πρωτοβουλία, το Ταμείο Επιχειρηματικών Συμμετοχών Equifund που προσφέρει νέες χρηματοδοτικές ευκαιρίες σε καινοτόμες επιχειρήσεις. Τέλος, ζωντανό παράδειγμα επιτυχημένων επιχειρηματικών προσεγγίσεων αποτελούν και οι δύο ελληνικές εταιρείες Skroutz και Innoetics, τα διευθυντικά στελέχη των οποίων φιλοξενούνται στη στήλη συνεντεύξεων αυτού του τεύχους. Ο Γιώργος Χατζηγεωργίου από την Skroutz ΑΕ, μας μιλάει για το πιο δημοφιλές εργαλείο ηλεκτρονικής σύγκρισης τιμών και αγοράς προϊόντων και τα επόμενα βήματα της εταιρείας, ενώ ο Αιμίλιος Χαλαμανδάρης από την Innoetics, μας εξηγεί πώς έγινε πραγματικότητα η εξαγορά της εταιρείας από τη Samsung αλλά και πώς έχει ωριμάσει η ελληνική επιχειρηματική αγορά, ώστε να ευνοεί αντίστοιχα ανοίγματα επιχειρηματιών που θέλουν να παραμείνουν στη χώρα. 

Καλή ανάγνωση!

Μαργαρίτης Προέδρου
Αρχισυντάκτης