Οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις επενδύουν στην έρευνα

Σε αυτό το αφιέρωμα:
Πέντε ελληνικές εταιρείες βρέθηκαν στον ευρωπαϊκό πίνακα των επιχειρήσεων με τις μεγαλύτερες επενδύσεις για την έρευνα και την καινοτομία. Συγκεκριμένα, ο πίνακας "2011 ΕU Industrial R&D Investment Scoreboard" της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο οποίος παρέχει  στοιχεία για τις κορυφαίες 1.400 εταιρείες παγκοσμίως (400 από την ΕΕ και 1.000 εκτός αυτής), κατατάσσει τη φαρμακευτική εταιρεία Pharmathen στην 391η θέση, την Intralot στην 433η θέση, την εταιρεία βιομηχανικού εξοπλισμού Frigoglass στην 929η θέση και τις εταιρείες λογισμικού Epsilon Net και MLS Multimedia στην 959η και 970η θέση, αντίστοιχα.

Γενικότερα, οι τελευταίες μελέτες για την επιχειρηματικότητα στην Ευρώπη υπογραμμίζουν πως οι ευρωπαϊκές εταιρείες αυξάνουν τις επενδύσεις για την έρευνα, αλλά υστερούν συγκριτικά με τους ανταγωνιστές τους στις ΗΠΑ και την Ασία. Την ίδια στιγμή, εξετάζονται διαδικασίες για την αντιμετώπιση των εμποδίων που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις σε κρίσιμες περιόδους τους κύκλου ζωής τους, ενώ σχεδιάζεται το νέο πρόγραμμα για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων (COSME), με προϋπολογισμό 2,5 δισ. ευρώ για την περίοδο 2014-2020.

Έρευνα και Ανάπτυξη στις επιχειρήσεις της ΕΕ

Οι επενδύσεις των κορυφαίων επιχειρήσεων της ΕΕ στον τομέα της έρευνας και της τεχνολογίας αυξήθηκαν κατά 6,1% το 2010, μετά τη μείωση κατά 2,6% το 2009. Ωστόσο, τα στοιχεία για τις 1.400 κορυφαίες επιχειρήσεις παγκοσμίως δείχνουν ότι οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις στο σύνολό τους υστερούν σε επενδύσεις συγκριτικά με τους ανταγωνιστές τους στις ΗΠΑ και την Ασία. Αυτά αποκαλύπτει, μεταξύ άλλων, ο πίνακας αποτελεσμάτων για βιομηχανικές επενδύσεις σε Έρευνα & Ανάπτυξη (Ε&Α) στην ΕΕ που δημοσίευσαν πρόσφατα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή (Γενική Διεύθυνση Έρευνας και Καινοτομίας) και το Κοινό Κέντρο Ερευνών της ΕΕ.

Ο πίνακας (2011 ΕU Industrial R&D Investment Scoreboard) παρέχει στοιχεία για τις κορυφαίες 1.400 εταιρείες παγκοσμίως (400 από την ΕΕ και 1.000 εκτός αυτής) και τις επενδύσεις τους για την έρευνα. Αποτυπώνεται η συνολική αξία των παγκοσμίων επενδύσεων, ανεξάρτητα από τον τόπο που διεξάγεται η έρευνα, ενώ οι εταιρείες αυτές αντιπροσωπεύουν το 80% περίπου των επιχειρηματικών επενδύσεων στην έρευνα σε παγκόσμιο επίπεδο. Σύμφωνα με τα κύρια αποτελέσματα του πίνακα για το 2010:

- Οι 400 ευρωπαϊκές επιχειρήσεις του πίνακα επένδυσαν συνολικά 132 δισ. ευρώ στην έρευνα και την καινοτομία το 2010.

- Οι παγκόσμιες επενδύσεις για την έρευνα αυξήθηκαν κατά 4%, ποσοστό που αντιπροσωπεύει ισχυρή ανάκαμψη σε σχέση με τη μείωση 1,9% το 2009.

-Οι 50 κορυφαίες επιχειρήσεις παγκοσμίως περιλαμβάνουν 15 ευρωπαϊκές, 18 των ΗΠΑ και 13 ιαπωνικές. Στην κορυφή βρίσκονται δύο φαρμακευτικές εταιρείες: η ελβετική Roche (7,2 δισ. ευρώ) και η Pfizer των ΗΠΑ (7 δισ. ευρώ).

- Όσον αφορά τις επιχειρήσεις στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ο μεγαλύτερος επενδυτής είναι η γερμανική Volkswagen (6,3 δισ. ευρώ), η οποία βρίσκεται στην 6η θέση της παγκόσμιας κατάταξης. Ακολουθούν οι εταιρίες Nokia (4,9 δισ. ευρώ, 11η στην παγκόσμια κατάταξη), Daimler (4,8 δισ. ευρώ, 13η στην παγκόσμια κατάταξη) και Sanofi-Aventis (4,4 δισ. ευρώ, 14η στην παγκόσμια κατάταξη). Η ελβετική Novartis (6 δισ. ευρώ) βρίσκεται στην 8η θέση της παγκόσμιας κατάταξης.

- Περισσότερα από τα 2/3 των επενδύσεων στην Ευρώπη προέρχονται από επιχειρήσεις που είναι εγκατεστημένες στα 3 μεγαλύτερα κράτη μέλη. Οι γερμανικές επιχειρήσεις είχαν την υψηλότερη αύξηση σε ετήσια βάση (8,1%), κυρίως λόγω των αυτοκινητοβιομηχανιών (Daimler, Volkswagen και BMW). Οι επιχειρήσεις στο Ηνωμένο Βασίλειο αύξησαν τις επενδύσεις τους κατά 5,8% και στη Γαλλία κατά 3,8%.

- Οι ευρωπαϊκές χώρες με τις λιγότερες επενδύσεις επιχειρήσεων στην έρευνα είναι η Πολωνία (99 εκατ. ευρώ), η Σλοβενία (99 εκατ. ευρώ), η Τσεχία (98 εκατ. ευρώ), η Ελλάδα (74 εκατ. ευρώ), η Μάλτα (14 εκατ. ευρώ) και η Βουλγαρία (5 εκατ. ευρώ).

- Σε άλλα κράτη μέλη, λίγες μεγάλες εταιρείες αντιπροσωπεύουν υψηλά ποσοστά αύξησης των επενδύσεων Ε&Α. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται οι Novo Nordisk (27,3%) και Vestas (49,8%) στη Δανία, και Banco Santander (56,3%), Telefonica (16%) και Amadeus (33,2%) στην Ισπανία.

- Επιχειρήσεις που αναπτύσσονται ταχέως είναι η Tom-Τom (Ολλανδία) στον κλάδο του ηλεκτρονικού εξοπλισμού, οι Autonomy (Ηνωμένο Βασίλειο) και Gameloft (Γαλλία) στον κλάδο του λογισμικού και η Morphosys (Γερμανία) στον κλάδο της βιοτεχνολογίας.

- Οι επιχειρήσεις των ΗΠΑ είχαν καλύτερες επιδόσεις από τις ευρωπαϊκές, με τις επενδύσεις να αυξάνονται κατά 10% (μετά τη μείωση κατά 5,1% το 2009).

- Οι επιχειρήσεις ορισμένων ασιατικών χωρών συνέχισαν να παρουσιάζουν μεγάλη αύξηση επενδύσεων, συμπεριλαμβανομένων των κινεζικών επιχειρήσεων με 29,5% και των νοτιοκορεατικών επιχειρήσεων με 20,5%.

- Οι 1.400 επιχειρήσεις του πίνακα απασχόλησαν περισσότερα από 40 εκατ. άτομα το 2010, δηλαδή 3% περισσότερα από ότι το 2009. Η ανάλυση των τάσεων των τελευταίων 8 ετών δείχνει ότι η αύξηση της απασχόλησης σε κλάδους έντασης Ε&Α είναι γενικά υψηλότερη από άλλους κλάδους, ενώ επηρεάζεται λιγότερο από την κάμψη της οικονομικής δραστηριότητας.

- Οι επενδύσεις των επιχειρήσεων επηρεάστηκαν από την κρίση του 2009, αλλά, το ενθαρρυντικό μήνυμα είναι πως η μείωση των επενδύσεων ήταν σημαντικά μικρότερη από τη μείωση των εσόδων των εταιρειών. Η αύξηση των επενδύσεων στην έρευνα από κορυφαίες ευρωπαϊκές επιχειρήσεις αποδεικνύει πως η καινοτομία θεωρείται σημαντικός παράγοντας για την ανταγωνιστικότητα της επιχείρησης.

- Όσον αφορά τις επενδύσεις ανά κλάδο, παγκοσμίως, το μεγαλύτερο ποσοστό (>50%) προέρχεται από επιχειρήσεις σε τομείς φαρμακευτικής, βιοτεχνολογίας, πληροφορικής και αυτοκινητοβιομηχανίας. Συγκεκριμένα, το μερίδιο της φαρμακευτικής και της βιοτεχνολογίας στις επενδύσεις για την έρευνα αυξήθηκε (από 12% σε 18% στην Ευρώπη, από 18% σε 25% στις ΗΠΑ). Αντίθετα, οι επενδύσεις της αυτοκινητοβιομηχανίας στις ΗΠΑ μειώθηκε από 16% σε 8%.

Oι κορυφαίες 50 εταιρείες στον κόσμο με βάση τις επενδύσεις σε Ε&Α (2011 Scoreboard)

Σχολιάζοντας τα αποτελέσματα, η Επίτροπος για την Έρευνα, την Καινοτομία και την Επιστήμη Maire Geoghegan-Quinn δήλωσε ότι η αύξηση των επενδύσεων των επιχειρήσεων για την έρευνα είναι θετικό σημάδι στην προσπάθεια να τονώσουμε την ανάπτυξη και την απασχόληση μέσω της καινοτομίας στην Ευρώπη. Ωστόσο, η υστέρηση έναντι ορισμένων ανταγωνιστών παγκοσμίως αποδεικνύει ότι χρειάζεται να βελτιωθούν περαιτέρω οι συνθήκες του επιχειρείν, σύμφωνα με τους στόχους για την Ένωση Καινοτομίας.


Οι ελληνικές επιχειρήσεις του Scoreboard

Η Ελλάδα εκπροσωπείται στο Scoreboard από 5 επιχειρήσεις: η φαρμακευτική εταιρεία Pharmathen (32,16 εκατ. ευρώ επενδύσεις σε Ε&Α) βρίσκεται στην 391η θέση, η Intralot (27,12 εκατ. ευρώ) στην 433η θέση, η εταιρεία βιομηχανικού εξοπλισμού Frigoglass (5,39 εκατ. ευρώ) στην 929η θέση και οι εταιρείες λογισμικού Epsilon Net (4,95 εκατ. ευρώ) και MLS Multimedia (4,87 εκατ. ευρώ) στην 959η και 970η θέση αντίστοιχα.

Pharmathen

Η Pharmathen ιδρύθηκε το 1969 στην Αθήνα και δραστηριοποιείται στην ανάπτυξη και εμπορία φαρμακευτικών προϊόντων, με έμφαση στον τομέα των γενόσημων (generics) ιδιοσκευασμάτων. Διαθέτει 3 ερευνητικά εργαστήρια και 2 παραγωγικές μονάδες τελευταίας τεχνολογίας, ενώ απασχολεί περισσότερα από 800 άτομα σε περισσότερες από 85 χώρες.

Τα προϊόντα της Pharmathen είναι εγκεκριμένα στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ έχουν χορηγηθεί δικαιώματα διανομής στις μεγαλύτερες φαρμακευτικές εταιρείες στον κόσμο. Το 2010, οι πωλήσεις ανήλθαν συνολικά σε 130 εκατ. ευρώ, το 2011 αναμένεται να ανέλθουν σε 145 εκατ. ευρώ και, παράλληλα, οι εξαγωγές αποτελούν το 70% της συνολικής της δραστηριότητας.

Η Pharmathen δαπανά περίπου 20 εκατ. ευρώ σε ετήσια βάση για ερευνητικές δραστηριότητες, ποσό που την κατατάσσει 32η στη λίστα ανάμεσα σε 4.500 φαρμακευτικές εταιρείες. Διαθέτει 35 διπλώματα ευρεσιτεχνίας, περισσότερους από 130 ερευνητές, 98 προϊόντα και 33 υπό ανάπτυξη, ερευνητικά εργαστήρια συνολικής έκτασης 3.500 τ.μ. και καθετοποιημένη οργάνωση από τη σύνθεση των δραστικών πρώτων υλών μέχρι το τελικό προϊόν. Τα τελευταία 3 χρόνια έχει δαπανήσει 60 εκατ. ευρώ για την επέκταση των ερευνητικών της υποδομών και, τα επόμενα 5 έτη, προβλέπονται επιπλέον επενδύσεις 110 εκατ. ευρώ με ιδιαίτερη έμφαση στην έρευνα.

Η Pharmathen έχει αποσπάσει πληθώρα διακρίσεων σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο. Πρόσφατα μάλιστα, στον διαγωνισμό European Business Awards, όπου συμμετείχαν εκατοντάδες εταιρείες από όλη την Ευρώπη, η Pharmathen κατατάχθηκε μεταξύ των 10 ισχυρότερων στον τομέα των εξαγωγών, κατακτώντας τον τίτλο Ruban d’ honneur.

Intralot

H Intralot πρωτοπορεί σε ολοκληρωμένα συστήματα τυχερών παιχνιδιών και διαχείρισης συναλλαγών, και στην παροχή νέων παιχνιδιών, υπηρεσιών οργάνωσης αθλητικού στοιχήματος και διαδικτυακών τυχερών παιχνιδιών σε κρατικούς οργανισμούς τυχερών παιχνιδιών παγκοσμίως. Διαθέτει ευρύ φάσμα προϊόντων και υπηρεσιών, τεχνογνωσία και προηγμένη τεχνολογία.

Το Κέντρο Ανάπτυξης Λογισμικού της εταιρείας εδρεύει στην Ελλάδα, όπου περισσότεροι από 500 υψηλής κατάρτισης μηχανικοί παράγουν την καινοτόμο τεχνολογία της, ενώ έχει αναπτύξει παραγωγικές μονάδες στις ΗΠΑ, την Ταϊβάν και την Ιταλία. Πρόσφατα μάλιστα ανακοίνωσε την ίδρυση ενός Gaming Innovation Cluster στην Ελλάδα, μία πρωτοβουλία την οποία προτίθεται να επεκτείνει και σε άλλες χώρες. Απασχολεί περίπου 5.400 εργαζόμενους, έχει παρουσία σε περισσότερες από 53 χώρες και, το 2010, τα έσοδά της ανήλθαν σε 1,1 δισ. ευρώ. 

Η Intralot διακρίθηκε, για τέταρτη συνεχή χρονιά, για τις επενδύσεις της στην έρευνα και συμπεριλήφθηκε στην 433η θέση του 2011-EU Industrial Research & Development Investment Scoreboard.

Frigoglass

H Frigoglass κατέχει ηγετική θέση στην παγκόσμια αγορά επαγγελματικών ψυγείων (Ice Cold Merchandisers) και είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός γυάλινων φιαλών στη Δυτική Αφρική, καλύπτοντας τις ανάγκες της παγκόσμιας βιομηχανίας ποτών και αναψυκτικών. Διαθέτει κεντρικές παραγωγικές μονάδες στη Ρουμανία, τη Ρωσία, την Ελλάδα, την Τουρκία, την Ινδία, την Κίνα, την Ινδονησία, τη Νότιο Αφρική, τη Νιγηρία και, πρόσφατα, στις ΗΠΑ, αλλά και αυτόνομα τμήματα πωλήσεων στην Πολωνία, τη Νορβηγία, την Ιρλανδία, την Κένυα, τις Φιλιππίνες, τη Γερμανία, τη Γαλλία, την Μαλαισία και την Αυστραλία.

Στην πελατειακή της βάση περιλαμβάνονται οι εμφιαλωτές της Coca-Cola Company (Coca-Cola Hellenic, the Bottling Investments Group, Coca-Cola Enterprises, Coca-Cola Amatil, Coca-Cola Sabco και πολλοί άλλοι), μεγάλες ζυθοποιίες (AB InBev, SABMiller, Carlsberg, Heineken, Diageo, Efes, και άλλοι), οι εμφιαλωτές της Pepsi, εταιρείες γαλακτοκομικών (Nestle, Danone).

H Frigoglass προσφέρει προϊόντα επαγγελματικής ψύξης υψηλής ποιότητας, προσαρμοσμένα στις ανάγκες των πελατών, προωθεί τη βιώσιμη ανάπτυξη, ώστε όλες οι λειτουργίες της να είναι φιλικές προς το περιβάλλον, και συνεχίζει να επενδύει στον τομέα της Έρευνας και Ανάπτυξης. Στο πλαίσιο αυτό, παρουσίασε πρόσφατα τα οικολογικά προϊόντα Ecocool, την πρώτη ολοκληρωμένη σειρά επαγγελματικής ψύξης στον κόσμο, που καταναλώνουν σημαντικά λιγότερη ενέργεια και χρησιμοποιούν ψυκτικά υλικά από φυσικές ουσίες.

Ο κλάδος Υαλουργίας της Frigoglass στη Νιγηρία, αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους παραγωγούς γυάλινων φιαλών στην Αφρική και περιλαμβάνει δύο εργοστάσια και τρείς κλιβάνους, ενώ προσφέρει ολοκληρωμένες λύσεις γυάλινης συσκευασίας, στη βιομηχανία ποτών, αναψυκτικών και ζυθοποιίας.

Epsilon Net

Η εταιρεία λογισμικού Epsilon Net A.E. βρέθηκε, για τρίτη συνεχή χρονιά, στη λίστα του Scoreboard. Με 4,95 εκατ. ευρώ βρίσκεται στη 959η θέση της λίστας.

Η εταιρεία ιδρύθηκε το 1992 στη Θεσσαλονίκη. Οι δραστηριότητές της περιλαμβάνουν την παραγωγή/εμπορία ηλεκτρονικών υπολογιστών, λογισμικού, προϊόντων πληροφορικής και επικοινωνιών. Επιπλέον, παρέχει συμβουλευτικές υπηρεσίες και υπηρεσίες υποστήριξης και εκπαίδευσης στον τομέα της πληροφορικής, εκπονεί μελέτες, κ.λπ. Με διαρκείς επενδύσεις στην τεχνολογική έρευνα, αναβαθμίζει τις υποδομές και τα προϊόντα της, προσαρμόζει τις υπηρεσίες της στις ανάγκες των πελατών, κ.ά. 

Η δραστηριότητα της EPSILON NET Α.Ε. διακρίνεται σε δύο επιχειρηματικές μονάδες (business units): Epsilon Πληροφορική (εφαρμογές λογισμικού και ανάπτυξη βάσεων δεδομένων, Epsilon Business Training (εξειδικευμένες εκπαιδευτικές υπηρεσίες).

MLS Multimedia

Η MLS Μultimedia (ΜLS Πληροφορική) ιδρύθηκε τον Οκτώβριο του 1995 στη Θεσσαλονίκη με σκοπό την ανάπτυξη της τεχνολογίας στο χώρο των multimedia και την μετέπειτα εμπορική αξιοποίησή της. Το 1998 η εταιρία κατέκτησε το Χρυσό Πανευρωπαϊκό Βραβείο Τεχνολογίας (European Information Technology Grand Prize). Σήμερα, το όνομα της είναι συνυφασμένο με καινοτόμα προϊόντα τεχνολογίας, πολλά από τα οποία είναι μοναδικά στο είδος τους, που βρίσκουν εφαρμογή σε όλα τα πεδία όπου χρησιμοποιούνται υπολογιστικές συσκευές, από την αυτοκίνηση και την εκπαίδευση έως το γραφείο και την ψυχαγωγία.

Το 2003 ανέπτυξε το πρώτο σύστημα αυτόματης πλοήγησης της Ελληνικής αγοράς ενώ το 2005 προχώρησε στην κυκλοφορία του MLS Destinator, το οποίο αποτελεί σήμερα το κορυφαίο σύστημα πλοήγησης, κατέχοντας ηγετική θέση στην αγορά. Το 2006 βρέθηκε στην κορυφή της παγκόσμιας πρωτοπορίας αλλάζοντας τα δεδομένα στο χώρο της πλοήγησης με την κυκλοφορία του MLS Destinator Talk&Drive™, του μοναδικού συστήματος πλοήγησης με αναγνώριση φωνής. Το 2010 ολοκλήρωσε την ανάπτυξη του δικού της πρωτοποριακού, διαδραστικού πίνακα αφής MLS IQBord™ για να καλύψει τις σύγχρονες και διαρκώς αυξανόμενες ανάγκες στην εκπαίδευση. Από το 2011 η εταιρία εισήλθε σε νέα πορεία με στόχο την ανάπτυξη σε αγορές του εξωτερικού με αιχμή του δόρατος το πρωτοποριακό σύστημα πλοήγησης MLS Destinator Talk&Drive™. Προς την κατεύθυνση αυτή, η εταιρία προχώρησε στην είσοδο στην αγορά της Τουρκίας και της Χιλής.

Η εταιρεία βρέθηκε για δεύτερη συνεχή χρονιά στο Scoreboard και, συγκεκριμένα, στην 970η θέση με επενδύσεις 4,87 εκατ. ευρώ. Στην παρούσα φάση, ο επιειρησιακός σχεδιασμός της εταιρείας έχει προϋπολογισμό 3,71 εκατ. ευρώ. Πρόσφατα εντάχθηκαν δυο νέα έργα της, συνολικού προϋπολογισμού 700.000 ευρώ, στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Ανταγωνιστικότητα και Επιχειρηματικότητα 2007-2013 (ΕΠΑΝ ΙΙ) και θα ενισχυθεί με 270.000 ευρώ για την ανάπτυξη νέων προϊόντων στον τομέα της πλοήγησης (Πρόγραμμα Μεταποίηση στις Νέες Συνθήκες) και την υλοποίηση της στρατηγικής της για το εξωτερικό (Πρόγραμμα Εξωστρέφεια-Ανταγωνιστικότητα).


2,5 δισ. ευρώ για ευρωπαϊκές επιχειρήσεις το 2014-2020

Η καινοτομία συμβάλλει στην εμπορική επιτυχία και τη δημιουργία θέσεων εργασίας, σύμφωνα με την "Έρευνα της ΕΕ για τις τάσεις επενδύσεων των επιχειρήσεων στην Έρευνα & Ανάπτυξη" που διεξήχθη από το Κοινό Κέντρο Ερευνών και τη Γενική Διεύθυνση Έρευνας και Καινοτομίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Στην έρευνα συμμετείχαν 205 εταιρείες, οι οποίες καλύπτουν επενδύσεις 40 εκατ. ευρώ περίπου και αντιπροσωπεύουν σημαντικό μερίδιο των επενδύσεων των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων στην έρευνα. Βασική διαπίστωση είναι πως οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις που πρωτοπορούν στις επενδύσεις για την έρευνα θα αυξήσουν περαιτέρω τις εν λόγω επενδύσεις κατά 5% ετησίως από το 2011 έως το 2013.

Προς αυτή την κατεύθυνση η ΕΕ ανακοίνωσε πρόσφατα το νέο πρόγραμμα για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων (COSME), με προϋπολογισμό 2,5 δισ. ευρώ για την περίοδο 2014-2020. Το πρόγραμμα, που αποτελεί τη συνέχεια του Προγράμματος Πλαίσιο για την Ανταγωνιστικότητα και την Καινοτομία (CIP), απευθύνεται σε επιχειρηματίες που ενδιαφέρονται για χρηματοδότηση της εταιρείας τους, σε πολίτες που ενδιαφέρονται να ιδρύσουν ή να αναπτύξουν μια επιχείρηση, αλλά και σε κρατικές αρχές που διαμορφώνουν ή εφαρμόζουν σχετικές πολιτικές.

Σύμφωνα με τον αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Antonio Tajani, αρμόδιο για τις επιχειρήσεις και τη βιομηχανία, η διευκόλυνση της πρόσβασης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων (ΜΜΕ) σε πόρους χρηματοδότησης, στις αγορές και στις πολιτικές που εφαρμόζονται για την ανάπτυξη του επιχειρηματικού πνεύματος αποτελεί βασικό στοιχείο για την επιτυχή αντιμετώπιση της κρίσης. Το πρόγραμμα αναμένεται να ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων, να δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας και να συμβάλει στην ανάπτυξη της ευρωπαϊκής οικονομίας.

Συγκεκριμένα, το πρόγραμμα COSME αποσκοπεί στη(ν):

- Βελτίωση της πρόσβασης των ΜΜΕ στη χρηματοδότηση υπό μορφή μετοχικών κεφαλαίων και δανείων:. Πρώτον, θα παρέχεται κεφαλαιακή διευκόλυνση στις επιχειρήσεις για επενδύσεις κατά τη φάση ανάπτυξής τους. Η επιστρεπτέα χρηματοδότηση θα γίνεται με εμπορικούς όρους, κυρίως σε μορφή επιχειρηματικών κεφαλαίων, μέσω ενδιάμεσων χρηματοπιστωτικών οργανισμών. Δεύτερον, θα παρέχεται δανειακή διευκόλυνση στις ΜΜΕ για ρυθμίσεις επιμερισμού άμεσων ή άλλων κινδύνων με ενδιάμεσους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς για την κάλυψη δανείων.

- Βελτίωση της πρόσβασης στις ευρωπαϊκές και παγκόσμιες αγορές: Tο δίκτυο Enterprise Europe Network θα υποστηρίζει τις επιχειρήσεις σε θέματα αναπτυξιακού προσανατολισμού εντός και εκτός Ευρώπης. Προβλέπεται επίσης υποστήριξη για διεθνή βιομηχανική συνεργασία, με στόχο την εναρμόνιση του κανονιστικού και επιχειρηματικού περιβάλλοντος της ΕΕ και των κυριότερων εμπορικών της εταίρων.

- Προώθηση της επιχειρηματικότητας: Oι δραστηριότητες θα περιλαμβάνουν την ανάπτυξη επιχειρηματικών δεξιοτήτων και επιχειρηματικής νοοτροπίας, ιδίως στους νέους επιχειρηματίες, τα άτομα νεαρής ηλικίας και τις γυναίκες.

Το πρόγραμμα αναμένεται να ενισχύσει 39.000 εταιρείες κάθε χρόνο, συμβάλλοντας στη δημιουργία ή τη διάσωση 29.500 θέσεων εργασίας και στην προώθηση 900 νέων επιχειρηματικών προϊόντων, υπηρεσιών ή διαδικασιών. Η πρόσβαση σε δάνεια θα είναι ευκολότερη για τους επιχειρηματίες, ιδίως για όσους είναι πρόθυμοι να αναπτύξουν διασυνοριακές δραστηριότητες, με πρόβλεψη για πρόσθετα δάνεια και επενδύσεις ύψους 3,5 δισ. ευρώ. Ο προϋπολογισμός του προγράμματος προβλέπεται στα 2,5 δισ. ευρώ, από τα οποία τα 1,4 δισ. θα διατεθούν στα χρηματοοικονομικά μέσα. Το υπόλοιπο ποσό θα δαπανηθεί για τη χρηματοδότηση του δικτύου Enterprise Europe Network, της διεθνούς βιομηχανικής συνεργασίας και της εκπαίδευσης στην επιχειρηματικότητα.


Τα εμπόδια που αντιμετωπίζουν οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις

Παράλληλα με το πρόγραμμα για τη χρηματοδότηση των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων, η ΕΕ εξέτασε και τα εμπόδια που αντιμετωπίζουν οι εταιρείες σε κρίσιμες περιόδους του κύκλου ζωής τους και πρότεινε λύσεις και πολιτικές για την επίλυσή τους. Συγκεκριμένα, δημοσίευσε πρόσφατα την εξαιρετικά ενδιαφέρουσα μελέτη "Business Dynamics: Start-ups, Business Transfers and Bankruptcy" για τη δυναμική των επιχειρήσεων, τις νέες επιχειρήσεις, τη μεταφορά επιχειρήσεων και τη χρεοκοπία.

Η έρευνα πραγματοποιήθηκε από τον Νοέμβριο του 2009 έως τον Οκτώβριο του 2010 σε 27 κράτη μέλη της ΕΕ, τη Νορβηγία, την Ισλανδία, την Κροατία, την Τουρκία, τη Σερβία και το Μαυροβούνιο. Συλλέχθηκαν 1.467 απαντήσεις, τηλεφωνικά ή μέσω συνεντεύξεων, από εκπροσώπους επαγγελματικών συλλόγων, επιμελητηρίων, κυβερνητικών οργανισμών, μικρομεσαίων επιχειρήσεων, εμπειρογνωμόνων σε νομικά, τραπεζικά και επιχειρηματικά θέματα, κ.ά.

Η μελέτη εστίασε στις νομικές και διοικητικές διαδικασίες που επηρεάζουν 4 σημαντικά σημεία της ζωής μιας επιχείρησης: τη χορήγηση άδειας, τη μεταφορά της επιχείρησης, τη χρεοκοπία και την επανεκκίνηση "δεύτερης ευκαιρίας". Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας:

- το υπάρχον κανονιστικό πλαίσιο είναι πολύπλοκο και πρέπει να απλοποιηθεί, καθώς επηρεάζει αρνητικά τις επιχειρήσεις
- η βελτίωση του κανονιστικού πλαισίου πρέπει να γίνει ολοκληρωμένα, ώστε να διασφαλιστεί η ταυτόχρονη αντιμετώπιση των ζητημάτων που προκύπτουν καθ' όλη τη διάρκεια του επιχειρηματικού κύκλου
- το κανονιστικό πλαίσιο πρέπει να υποστηρίζει περισσότερο τον ενεργό πληθυσμό των επιχειρήσεων σε θέματα φορολογικής πολιτικής, διαφάνειας και συντονισμού, καθ' όλη τη διάρκεια του επιχειρηματικού κύκλου.