Με την απονομή των βραβείων σε 4 πρωτοποριακές προτάσεις ελληνικών ερευνητικών ομάδων στους τομείς υγείας, περιβάλλοντος, βιομηχανίας και τεχνολογιών λέιζερ, ολοκληρώθηκε ο διαγωνισμός "Η Ελλάδα Καινοτομεί!" που διοργάνωσαν ο Σύνδεσμος Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών (ΣΕΒ) και η Eurobank EFG. Σκοπός του διαγωνισμού, που διοργανώνεται από το 2010, είναι η ανάδειξη και η στήριξη καινοτόμων επιστημονικών δραστηριοτήτων υψηλού επιπέδου, καθώς και η συνδρομή στην προσπάθεια προσέλκυσης ιδιωτικών επενδυτικών κεφαλαίων, ώστε τα επιχειρηματικά κίνητρα, η κοινωνική ευθύνη και η επιστημονική κοινότητα να συνεργασθούν για να αντιμετωπίσουν τις σύγχρονες προκλήσεις.
Στον 3ο κατά σειρά διαγωνισμό κατατέθηκαν 208 προτάσεις, εκ των οποίων οι 161 πληρούσαν τις τυπικές προϋποθέσεις της προκήρυξης του διαγωνισμού. Αξιολογήθηκαν από 89 διακεκριμένα μέλη της επιστημονικής κοινότητας που ορίστηκαν από το Επιστημονικό Συμβούλιο του διαγωνισμού και με βάση την αξιολόγηση αυτή αναδείχθηκαν οι προκριθείσες υποψηφιότητες για τα 4 Βραβεία και τους 15 Επαίνους.
Οι νικητές του 3ου διαγωνισμού "Η Ελλάδα Καινοτομεί!" ανακοινώθηκαν στην τελετή απονομής των βραβείων που πραγματοποιήθηκε στις 23 Φεβρουαρίου 2016. Τα βραβεία συνοδεύονταν από χρηματικά έπαθλα ύψους 15.000 ευρώ για κάθε Α' βραβείο και 8.000 ευρώ για κάθε Β'.
Στην Εφαρμοσμένη Έρευνα βραβεύθηκαν:
Α΄ Βραβείο στον κ. Προκόπιο Μαγιάτη του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών στο Φαρμακευτικό Τμήμα, για το έργο "ARISTOLEO, ένα Νέο Τεστ Μέτρησης των Υγειοπροστατευτικών Ιδιοτήτων του Ελαιόλαδου".
Το έργο αξιοποιεί τη μέθοδο "Melliou - Magiatis", κατοχυρωμένη με πατέντα, η οποία αναπτύχθηκε από τη χημικό Δρ Ελένη Μελλιού και τον καθηγητή Φαρμακευτικής Δρ Προκόπη Μαγιάτη, (Εργαστήριο Φαρμακογνωσίας, του Φαρμακευτικού Τμήματος του Πανεπιστημίου Αθηνών).
Μέσω ενός απλού τεστ, μπορεί να προσδιοριστεί η περιεκτικότητα του ελαιολάδου σε δύο προστατευτικές ουσίες για τον οργανισμό, την ελαιοκανθάλη και την ελαιασίνη. Η ελαιοκανθάλη, έχει αντιφλεγμονώδη δράση ανάλογη της ιβουπροφαίνης, ενός μη στεροειδούς αντιφλεγμονώδους φαρμάκου που έχει αναλγητική και αντιπυρετική δράση. Επίσης έχει χρησιμοποιηθεί για τη θεραπεία της ρευματοειδούς αρθρίτιδας και της οστεοαρθρίτιδας. Η ελαιασίνη είναι η πιο ισχυρή αντιοξειδωτική ουσία του ελαιολάδου και όπως και η ελαιοκανθάλη, βοηθά στην αναστολή της εξέλιξης της νόσου Alzheimer.
Το αποτέλεσμα του τεστ μπορεί να ξεχωρίσει τα ελαιόλαδα βάσει μιας χρωματικής κλίμακας. Έτσι ανάλογα με την περιεκτικότητά τους σε ορισμένες ειδικές φαινόλες, το χρώμα διαφέρει. Το τεστ γίνεται μέσω ενός "δοκιμαστικού σωλήνα" με την επωνυμία ARISTOLEO, που αποτελείται από ένα σφραγισμένο φιαλίδιο 12 χιλιοστών το οποίο περιέχει ένα αντιδραστήριο.
Mια πατέντα αυτού του είδους αν κυκλοφορήσει σε μαζική παραγωγή, μπορεί να βοηθήσει τους ενδιαφερόμενους να κάνουν την καλύτερη επιλογή ελαιολάδου, με τον ιδανικό συνδυασμό: χαμηλή τιμή με το φιαλίδιο να μην ξεπερνά τα 15€ και σε χρόνο λιγότερο από μία ώρα.
Β΄ Βραβείο στον κ. Χρήστο Αγγελόπουλο του Ινστιτούτου Επιστημών Χημικής Μηχανικής του ΙΤΕ Πάτρας για το έργο "Συσκευή Ψυχρού Πλάσματος για την ταχεία, αποτελεσματική και φθηνή απορρύπανση ισχυρά ρυπασμένων εδαφών".
Η ιδέα της ομάδας βασίζεται σε μια συσκευή πλάσματος, δηλαδή ιονισμένο αέριο που αποτελείται από ελεύθερα ηλεκτρόνια, ιόντα και υπεριώδες φως (όπως ο κεραυνός), που εκμεταλλεύεται τη δράση ακίνδυνων σωματιδίων που οξειδώνουν και τους πιο ανθεκτικούς ρύπους του εδάφους. Τα σωματίδια παράγονται από μία ηλεκτρική εκκένωση μεταξύ δύο ηλεκτροδίων, όπου τοποθετείται το ρυπασμένο έδαφος.
Στη διαδικασία απορρύπανσης διοχετεύεται στο έδαφος μόνο ατμοσφαιρικός αέρας. Γι’ αυτό και δεν υπάρχει θέμα περιβαλλοντικών επιπτώσεων, ενώ επιτυγχάνεται η ελαχιστοποίηση του οικονομικού κόστους. Ο χρόνος που χρειάζεται η συσκευή πλάσματος για την απορρύπανση είναι μόλις λίγα λεπτά, ενώ η κατανάλωση ενέργειας είναι συγκρίσιμη με μιας μικρής λάμπας φωτός.
Η συσκευή ψυχρού πλάσματος έχει ήδη κατασκευαστεί σε εργαστηριακή κλίμακα, ενώ είναι άμεσα επεκτάσιμη σε βιομηχανική κλίμακα. Έχει "επιβεβαιωθεί", όπως εξηγούν οι ερευνητές μετά από σειρά πειραματικών μετρήσεων, η γρήγορη και καθολική απορρύπανση εδαφών που έχουν ρυπανθεί από υδρογονάνθρακες ή φυτοφάρμακα. Με βάση τα αποτελέσματα, έχει ήδη σχεδιαστεί ένα αυτοματοποιημένο σύστημα το οποίο μπορεί να κατασκευαστεί σε μεγάλη κλίμακα για τη μη επιτόπια απορρύπανση εδαφών.
H ομάδα των ερευνητών, που εκπροσωπεί ο Χ. Αγγελόπουλος, επιθυμεί να αναδείξει τα πλεονεκτήματα της τεχνολογίας σε σύγκριση με τις συμβατικές μεθόδους απορρύπανσης εδαφών. Επίσης, έχουν την πρόθεση να έρθουν σε επαφή με τον επιχειρηματικό κόσμο της χώρας, με σκοπό την εμπορική εκμετάλλευση της τεχνολογίας. Πρόκειται δε να κατασκευάσουν ένα πλήρως αυτοματοποιημένο σύστημα σε μεγαλύτερη κλίμακα από αυτή του εργαστηρίου και να ιδρύσουν μια εταιρεία τεχνοβλαστού (spin-off), η δραστηριότητα της οποίας επικεντρώνεται στην εφαρμογή καινοτόµων επιχειρηματικών σχεδίων.
Στην Καινοτομία βραβεύθηκαν:
Α΄ Βραβείο στον κ. Λάμπρο Βαρούχα της Ελληνικής Βιομηχανίας Αλουμινίου Α.Ε. (ΕΛΒΑΛ) για το έργο "Σχεδιασμός και Παραγωγή Ανάγλυφων Φύλλων Αλουμινίου με Κατάλληλες Ιδιότητες για χρήση σε πατώματα φορτηγών ψυγείων".
Τα φύλλα αλουμινίου της ΕΛΒΑΛ κατασκευάζονται με φιλικές μεθόδους χημικής επεξεργασίας για το περιβάλλον και τον άνθρωπο. Ο σχεδιασμός τους έχει ένα ιδιαίτερο μοτίβο, που μετατρέπει την επιφάνεια των φύλλων σε σπυρωτή και της προσδίδει αντιολισθητικές ιδιότητες. Επίσης, βοηθάει τα φύλλα να αντέχουν περισσότερο στον χρόνο, περιορίζοντας έτσι τη φθορά τους. Επιπλέον, ο τρόπος κατασκευής τους προσδίδει ηχομονωτικές ιδιότητες, μειώνοντας τον θόρυβο, όταν το πάτωμα έρχεται σε επαφή με τις ρόδες των ειδικών μηχανημάτων που κάνουν μεταφορές (παλετοφόρα).
Μέσω του Διαγωνισμού, οι βραβευθέντες έχουν ως στόχο να αναδείξουν ότι όσο "εχθρικό" και αν είναι το οικονομικό περιβάλλον, μια επιχείρηση μπορεί να γίνει ελκυστική στην παγκόσμια αγορά και να ξεπεράσει τις δυσκολίες, δημιουργώντας ποιοτικά προϊόντα και ανταγωνιστικές υπηρεσίες.
Η εταιρεία διαθέτει μηχανήματα τελευταίας τεχνολογίας τα οποία, σε συνδυασμό με τις καινοτόμες ιδέες των στελεχών της, παράγουν υλικά με απόλυτα ακριβείς προδιαγραφές, επιτυγχάνοντας άριστο αποτέλεσμα. Σε ό,τι αφορά ειδικότερα τα φύλλα αλουμινίου, η έλασή τους γίνεται μεταξύ δύο κυλίνδρων. Πρόκειται για τη διαδικασία που αφορά στην πλαστική παραμόρφωση του αλουμινίου, μειώνοντας δραστικά το πάχος μιας πλάκας ή ενός ρόλου αλουμινίου.
Οι καινοτόμες ιδέες της ΕΛΒΑΛ την έχουν βοηθήσει να επεκταθεί σε δεκάδες χώρες, όπου εξάγει μεταξύ άλλων και τα φύλλα αλουμινίου που χρησιμοποιούνται στα ψυγεία των φορτηγών.
Β΄ Βραβείο στην κ. Ιωάννα Ζεργιώτη, Επικεφαλής Ερευνητικής Ομάδας του EMΠ, Τομέας Φυσικής, Ομάδα Υλικών και Μικροκατεργασίας με Laser για το έργο "Έξυπνη Τεχνική Εκτύπωσης Λειτουργικών Υλικών και Μικροδιατάξεων με Laser".
Πρόκειται για μια τεχνολογία βασισμένη στο Λέιζερ, η οποία δίνει τη δυνατότητα για να εκτυπώνονται πολύ μικρής κλίμακας μικροδιατάξεις και μικρουσυστήματα, κυρίως μικροηλεκτρονικής. Υπάρχουν όμως και εφαρμογές σε άλλους τομείς, όπως στη βιοιατρική, για βιοαισθητήρες ή για εκτύπωση κυττάρων και ολιγονουκλεοτιδιων με εφαρμογές στην αναγεννητική ιατρική.
Σύμφωνα με την Ι. Ζεργιώτη η τεχνολογία που δίνει δυνατότητα για εκτυπώσεις μεγάλου εύρους υλικών και διατάξεων με πολλές εφαρμογές. Η κύρια εφαρμογή είναι σε προϊόντα υψηλής τεχνολογίας, όπως τα εύκαμπτα ηλεκτρονικά, καθώς εκεί υπάρχει ανάγκη για μια τεχνολογία ευέλικτη και πολύ μικρών διαστάσεων. Οι εφαρμογές στην καθημερινότητα είναι δευτερογενείς, με την κατασκευή συστημάτων και κυκλωμάτων μικροηλεκτρονικής για ευλύγιστα φωτιστικά, για κινητά, για διατάξεις βιοτεχνολογίας που αφορούν την ανίχνευση βλαβερών ουσιών στο περιβάλλον ή στον άνθρωπο.
Στόχος της ομάδας είναι η τεχνολογία να διεισδύσει στο πεδίο ανάπτυξης βιοαισθητήρων και άλλων μικροηλεκτρονικών διατάξεων. Σύμφωνα με τους ερευνητές, τα επόμενα βήματα είναι να ολοκληρώσουν το εργαστηριακό πρωτότυπο και να ερευνήσουν νέες εφαρμογές.
Ενας διαγωνισμός που ενθαρρύνει την αξιοποίηση ερευνητικών αποτελεσμάτων
Στην εκδήλωση απονομής των βραβείων "Η Ελλάδα Καινοτομεί!" παρευρέθηκε ο αναπληρωτής Υπουργός Έρευνας και Καινοτομίας κ. Κώστας Φωτάκης, ο οποίος εκπροσώπησε την κυβέρνηση, ενώ χαιρετισμούς απηύθυναν ο Πρόεδρος του ΣΕΒ κ. Θεόδωρος Φέσσας και ο Διευθύνων Σύμβουλος της Eurobank κ. Φωκίων Καραβίας.
Επίσης, δύο κορυφαίοι επιστήμονες της έρευνας και της καινοτομίας ο καθηγητής Γενετικής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Γενεύης κ. Μανώλης Δερμιτζάκης και ο κ. Αθανάσιος Κωνσταντόπουλος Πρόεδρος του Δ.Σ. του ΕΚΕΤΑ, βρέθηκαν επί σκηνής σε μία πολύ ενδιαφέρουσα "αντιπαράθεση" για την παραγωγή της ερευνητικής δραστηριότητας εντός και εκτός συνόρων, τα κίνητρα και αντικίνητρα του να παραμείνει ένας ερευνητής στην Ελλάδα ή να φύγει στο εξωτερικό και πώς μπορεί η ίδια η ερευνητική κοινότητα να ενθαρρύνει την επιχειρηματικότητα.
Σημειώνεται ότι στον 3ο Διαγωνισμό, το 50% των προτάσεων που κατατέθηκαν ήταν από την ελληνική περιφέρεια, το 42% κατατέθηκαν από επιχειρήσεις, το 35% από εκπροσώπους ερευνητικών ιδρυμάτων και ομάδων και το 23% από μεμονωμένους ερευνητές.
Σύμφωνα με τους οργανωτές, το σύνολο των προτάσεων που κατατέθηκαν στον 1ο, 2ο και 3ο διαγωνισμό έφτασαν τις 750, αριθμός που αποδεικνύει τη χρησιμότητα του θεσμού. Η απόδειξη του υψηλού επιπέδου των Ελλήνων ερευνητών είναι επιπλέον κίνητρο για να συνεχιστεί και να ενισχυθεί η στρατηγική της ενίσχυσης της επιχειρηματικότητας, των επενδύσεων και των εξαγωγών. Το επόμενο διάστημα αναμένονται σχετικές ανακοινώσεις για τον 4ο διαγωνισμό "Η Ελλάδα Καινοτομεί!" που ήδη βρίσκεται στο στάδιο της προετοιμασίας.
