Απολογισμός δέκα χρόνων για το Ινστιτούτο Επεξεργασίας του Λόγου

Δέκα χρόνια δημιουργικής παρουσίας στο χώρο της Γλωσσικής Τεχνολογίας γιόρτασε το Ινστιτούτο Επεξεργασίας του Λόγου (ΙΕΛ) σε εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε πρόσφατα στην Αθήνα.

'Ο απολογισμός αυτής της δεκαετούς διαδρομής παρουσιάζει μια πολύπλευρη και καινοτομική ερευνητική και αναπτυξιακή δραστηριότητα' τόνισε ο διευθυντής του ΙΕΛ, καθ. Γ. Καραγιάννης, ενώ ιδιαίτερη αναφορά έγινε στα προϊόντα και τις τεχνολογίες που στοχεύουν στη βελτίωση της αποτελεσματικότητας στην πληροφόρηση και την επικοινωνία, κάνοντας πιο προσιτή και φιλική τη χρήση των ηλεκτρονικών υπολογιστών και των πληροφοριακών δικτύων. 

Πράγματι, το ΙΕΛ, συνδυάζοντας την έρευνα με την παραγωγή βιομηχανικών πρωτοτύπων, έχει αναπτύξει υπολογιστικά εργαλεία για την επεξεργασία της φυσικής γλώσσας, τη γλωσσική διδασκαλία με τη βοήθεια ηλεκτρονικών υπολογιστών και τη σύνθεση και αναγνώριση της φωνής. Μεταφραστικές πλατφόρμες, ηλεκτρονικά λεξικά, CD-ROMs για την εκμάθηση της ελληνικής γλώσσας, εργαλεία διόρθωσης λαθών σε κείμενα και εργαστηριακά πρότυπα για αναγνώριση, σύνθεση και συμπίεση ομιλίας είναι μερικά από τα προϊόντα του ΙΕΛ. 

Ανάμεσα στους είκοσι εμπορικούς τίτλους γλωσσικών τεχνολογιών και εκπαιδευτικού-πολιτισμικού λογισμικού, που διαθέτει σήμερα το ΙΕΛ, ενδεικτικά έργα είναι το πρώτο ελληνικό CD-ROM ('Λογομάθεια-διδασκαλία της νέας ελληνικής για παιδιά', 1993), το πρώτο σχολικό δίκτυο ('Τηλέμαχος', 1996), το μεγαλύτερο σώμα κειμένων της νέας ελληνικής ('Εθνικός Θησαυρός της Ελληνικής Γλώσσας', 1998), το πρώτο σύστημα σύνθεσης φωνής από κείμενο ('Εκφωνητής', 1998) και το πρώτο DVD-ROM ('ΝΟΗΜΑ-Λεξικό της Ελληνικής Νοηματικής Γλώσσας', 2001). 

Παράλληλα, το ΙΕΛ δραστηριοποιείται στο χώρο της κατάρτισης των ερευνητών, συμμετέχοντας στο πρώτο πρόγραμμα μεταπτυχιακών σπουδών στην Ελλάδα για τη Γλωσσική Τεχνολογία (Τεχνογλωσσία), καθώς και στην επιμόρφωση του διδακτικού προσωπικού των δημοσίων σχολείων στις νέες τεχνολογίες. 

Στόχος των μελλοντικών δράσεων του ΙΕΛ είναι η ευρύτερη συμμετοχή των πολιτών στην Κοινωνία της Πληροφορίας, με όραμα την προαγωγή της φυσικής επικοινωνίας στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές και τα πληροφοριακά δίκτυα για ανάκτηση πληροφοριών και γνώσεων. Παραδείγματα καινοτομιών που σχεδιάζονται από το ΙΕΛ, στο πλαίσιο ευρωπαϊκών έργων, είναι: 

  • Σύστημα στατιστικής μηχανικής μετάφρασης με χρήση μονογλωσσικών σωμάτων δεδομένων

  • Ειδικές τεχνολογίες για τον υποτιτλισμό στον κινηματογράφο και την τηλεόραση: ένα σύνθετο σύστημα μετατρέπει την ομιλία σε κείμενο, παράγει υποτίτλους από το μεταγραμμένο κείμενο και μεταφράζει τους υποτίτλους σε άλλες γλώσσες

  • Σύστημα ανάλυσης σημάτων εισόδου λόγου και εικόνων ανθρωπίνων προσώπων, με στόχο εφαρμογές διασύνδεσης ανθρώπου-μηχανής, ικανές να αναγνωρίζουν τη βασική συναισθηματική κατάσταση του χρήστη και να αλληλεπιδρούν μαζί του με τρόπο περισσότερο φιλικό και φυσικό

  • Συστήματα για την ταυτόχρονη αναγνώριση εικόνας και φωνής στο πλαίσιο της αυτόματης αρχειοθέτησης video