Πρακτικές λύσεις από επιστήμονες και εθελοντές στη μάχη κατά της πανδημίας COVID-19

Αξιοποιώντας τις νέες τεχνολογίες, την επιστημονική τους κατάρτιση και με υψηλό αίσθημα προσφοράς, εκατοντάδες νέοι επιστήμονες και εθελοντές «εξοπλίζουν» τους γιατρούς και τα κέντρα υγείας της χώρας με προστατευτικές μάσκες για την προστασία των εργαζομένων στα νοσοκομεία της  χώρας. Τα παραδείγματα πολλά και ενθαρρυντικά, δίνουν ελπίδα και ζωή, απομακρύνοντας μέσα από αυτές τις πράξεις προσφοράς, την αβεβαιότητα και τον φόβο που προκαλεί η νόσος COVID-19 σε όλες τις κοινωνίες παγκοσμίως. Μερικές από τις πρωτοβουλίες του ελληνικού επιστημονικού δυναμικού της χώρας για την έρευνα, τον σχεδιασμό και την παραγωγή πρακτικών λύσεων για την αντιμετώπιση κρίσιμων προβλημάτων που προκάλεσε η COVID-19, παρουσιάζονται παρακάτω.

3D Makers.gov.gr

Το 3d-makers.gov.gr, μια πρωτοβουλία των υπουργείων Ψηφιακής Διακυβέρνησης και Υγείας, λειτουργεί ως γέφυρα που φέρνει σε επαφή, συνδέει και υποστηρίζει κεντρικά τις έκτακτες ανάγκες που υπάρχουν σήμερα στον τομέα της Υγείας με τη δημιουργία και προσφορά εξοπλισμού από όλες εκείνες τις πρωτοβουλίες πολιτών, ομάδων και φορέων που συνδράμουν καθημερινά ως 3d-makers σε μια προσπάθεια ανάσχεσης της πανδημίας στην Ελλάδα. Βασίζεται στη διάδοση και διδασκαλία ψηφιακών δεξιοτήτων μέσα από την εφαρμογή του crowdsourcing σε κρατικό επίπεδο, με στόχο να εξελιχθεί και να δημιουργήσει ένα πλαίσιο με μακροπρόθεσμη προοπτική ενίσχυσης του ψηφιακού μετασχηματισμού της χώρας.

Μέσω αυτής της πρωτοβουλίας, απευθύνεται πρόσκληση στην «κοινότητα των makers» για να συμμετάσχουν στην παραγωγή του αναγκαίου εξοπλισμού, κατασκευάζοντας ασπίδες προστασίας προσώπου και hands-free πόμολα, τύπου Materialise. Στη σελίδα παρέχονται λεπτομερείς οδηγίες και προδιαγραφές, με σκοπό να εξασφαλιστεί η διαθεσιμότητα για την επαρκή προστασία των εργαζομένων στον τομέα της υγείας κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Έτσι, όσοι επιθυμούν να συμβάλουν στην παραγωγή του συγκεκριμένου εξοπλισμού θα δηλώνουν τα είδη και την ποσότητα που μπορούν να παράξουν, καθώς και το χρόνο παράδοσής τους. Η αποστολή θα γίνεται στην Κεντρική Αποθήκη Υλικού του Υπουργείου Υγείας και κατόπιν θα διανέμονται στις μονάδες της χώρας. Η πρωτοβουλία μέχρι σήμερα έχει προσελκύσει περισσότερες από 120 εκδηλώσεις ενδιαφέροντος.

Ειδικότερα, η ασπίδα προστασίας προσώπου, τύπου Prusa αποτελεί έναν τύπο διευρυμένης μάσκας που καλύπτει όλο το πρόσωπο, έχει εργονομικό σχεδιασμό και είναι επαναχρησιμοποιούμενη μετά την κατάλληλη κάθε φορά απολύμανση. Συντίθεται από τρία στοιχεία: το βασικό τμήμα υποστήριξης που παράγεται στον τρισδιάστατο εκτυπωτή (αρχείο .stl), μια ζελατίνα, η οποία μπορεί να κοπεί στο χέρι ή σε κοπτικό μηχάνημα πχ laser cutter (αρχείο .dxf), και ένα συνδετικό στοιχείο, πχ λάστιχο. Το προτεινόμενο σχέδιο αποτελεί την τρίτη βελτιωμένη έκδοση. Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι παραμένει άκρως σημαντική η τακτική απολύμανσή του, σύμφωνα με τις οδηγίες που παρέχει ο κατασκευαστής.
Μάθετε περισσότερα: https://3d-makers.gov.gr/

COVID-19 Response Greece

Η νέα εθελοντική δράση COVID-19 Response Greece συστάθηκε από επιστήμονες και startupers της Θεσσαλονικής με τεχνολογικό και επιστημονικό υπόβαθρο, με στόχο τον σχεδιασμό πρακτικών και άμεσα εφαρμόσιμων λύσεων για την αντιμετώπιση των κρίσιμων ζητημάτων που προκύπτουν από την πανδημία. Μέσα σε λιγότερο από μια εβδομάδα από το ξεκίνημα της δράσης, εθελοντές της COVID-19 Response Greece κατάφεραν να βρουν σχεδιαστικές λύσεις και παραγωγικά μέσα για να κατασκευαστεί μαζικά, σε ποσότητες χιλιάδων τεμαχίων ανά ημέρα, ένα υποκατάστατο προστατευτικής ασπίδας προσώπου που δεν απαιτεί διαδικασία εκτύπωσης με 3D printing.

Η κατασκευή τους έγινε βάσει των ανοιχτών και δωρεάν σχεδίων που δημιούργησαν οι εθελοντές της δράσης COVID-19 Response Greece, από βιομηχανία υλικών συσκευασίας τροφίμων στην περιοχή της Πέλλας. Κατά τις προηγούμενες ημέρες είχε προηγηθεί παραγωγή ασπίδων σε μικρή κλίμακα, οι οποιες διατέθηκαν δωρεάν από τους εθελοντές στο Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ, το Γενικό Νοσοκομείο Καστοριάς και το Ιπποκράτειο Γενικό Νοσοκομείο. H μεγάλη ανταπόκριση στην πρωτοβουλία είχε ως αποτέλεσμα μέσα σε 3 εβδομάδες, να σχεδιαστούν και παραδοθούν 30.000 ασπίδες προσώπου σε 76 προορισμούς σε όλη την Ελλάδα.

Η ομάδα, παράλληλα με τις ασπίδες προσώπου εργάζεται και σε άλλα projects, όπως μάσκες προστασίας αναπνοής, υποκατάστατα συσκευών μη επεμβατικού μηχανισμού αερισμού για νοσηλευόμενους, και σε εργαλεία λογισμικού όπως ένα σύστημα online self-assessment & remote monitoring για όσους παρουσιάζουν πιθανά συμπτώματα. Επίσης, σε online πλατφόρμες για ψυχαγωγία παιδιών 5-12 ετών στο σπίτι, καθώς και για webinars από ειδικούς ψυχικής υγείας.

Η κοινότητα της COVID-19 Response Greece αριθμεί  ήδη περισσότερα από 270 μέλη ικαι είναι ανοιχτή σε όποιον έχει διάθεση, κατάρτιση και χρόνο να συμβάλει στη συλλογική αυτή προσπάθεια αλλά και στη διάθεση των αρμόδιων αρχών, φορέων και επαγγελματιών του κλάδου της υγείας που μπορούν να υποδείξουν κρίσιμα προβλήματα και ανάγκες που έχουν καταγράψει ώστε να σχεδιαστούν άμεσα λύσεις.
Μάθετε περισσότερα: https://www.covid19response.gr/

Επιστημονική ομάδα Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου 

Στον αγώνα κατά της πανδημίας COVID-19 συμμετέχει και το ΕΜΠ, κατασκευάζοντας και παραδίδοντας προμετωπίδες στα νοσοκομεία “Ευαγγελισμός” και “Σωτηρία”. Ο σχεδιασμός και η υλοποίηση της παραγωγής υλοποιείται από την επιστημονική ομάδα, ερευνητές και φοιτητές, του Εργαστηρίου Προηγμένων Υλικών, Νανο-υλικών και Νανοτεχνολογίας (RNanolab) της Σχολής Χημικών Μηχανικών με τη συνδρομή της ομάδας του Εργαστηρίου Ταχείας Κατασκευής Πρωτοτύπων και Εργαλείων της Σχολής Μηχανολόγων Μηχανικών, ενώ η κοπή των εμπρόσθιων μερών πραγματοποιείται και στο ΕΜΠ, από το Εργαστήριο Προπλασμάτων της Σχολής Αρχιτεκτόνων Μηχανικών.  

Επιπλέον, προγραμματίζεται από τα μέλη, εργαστήρια και ομάδες, του 3DP-NTUA hub, παραγωγή προϊόντων μεγαλύτερου εύρους υγειονομικής χρήσης, με αυξανόμενο ρυθμό και μέγεθος, με ενεργοποίηση όλο και περισσότερων μονάδων τριδιάστατης εκτύπωσης σε συνδυασμό με σχεδιασμό προϊόντων. Οι δράσεις γίνονται σε στενή συνεργασία με το ιατρικό προσωπικό των νοσοκομειακών μονάδων αιχμής. Το ΕΜΠ διαθέτει τον αναγκαίο εξοπλισμό, εμπειρία και τεχνογνωσία ώστε να παράγει μέσω της τριδιάστατης προσθετικής κατασκευής (3D printing) πλαστικά εξαρτήματα (PLA, PETG για τα κυρίως μέρη και διάφανα φύλλα PC, PET για το εμπρόσθιο) και συναρμολογήματα που αποτελούν απαραίτητο και ελλείπον υγειονομικό υλικό (μάσκες πολλών χρήσεων με φίλτρα, αναπνευστήρες για ΜΕΘ κ.λπ.) μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα.
Μάθετε περισσότερα: https://bit.ly/2VtrxOn

Επιστημονική ομάδα Πολυτεχνείου Κρήτης

Η επιστημονική ομάδα του Πολυτεχνείου Κρήτης κατασκευάζει μέσω τρισδιάστατης εκτύπωσης, προστατευτικές ασπίδες προσώπου, οι οποίες διατίθενται σε νοσοκομεία της Κρήτης, όπως το Γενικό Νοσοκομείο Χανίων "Ο Άγιος Γεώργιος", το Βενιζέλειο Νοσοκομείο Ηρακλείου και το Ναυτικό Νοσοκομείο Κρήτης, αλλά και σε άλλους φορείς, όπως στους Δήμους Χανίων και Ρεθύμνης για το Πρόγραμμα "Βοήθεια στο Σπίτι". Μέχρι τις 16/04/2020 είχαν κατασκευαστεί και παραδοθεί συνολικά 362 προστατευτικές προσωπίδες Thorax_TUC.

Στη συλλογική προσπαθεια συμμετέχουν τα εργαστήρια του Πολυτεχνείου Κρήτης και συγκεκριμένα, το εργαστήριο Σχεδιασμού με Ηλεκτρονικό Υπολογιστή (CAD), το εργαστήριο Ψηφιακών Κατασκευών και Ταχείας Πρωτοτυποποίησης, το εργαστήριο Δομημένου Περιβάλλοντος και Διαχείρισης Ενέργειας, καθώς και η Ερευνητική Ομάδα TUCER.

Η ομάδα προχώρησε στη σχεδίαση και παραγωγή προστατευτικών ασπίδων προσώπου Thorax_TUC ώστε να καλυφθεί μέρος των αυξημένων αναγκών λόγω της πανδημίας. Οι ασπίδες προσώπου Thorax_TUC είναι βασισμένες στο αντίστοιχο σχέδιο του Josef Prusa και είναι ειδικά σχεδιασμένες για την προστασία των επαγγελματιών της υγείας, διαθέτουν εργονομική και λιτή σχεδίαση αποτελούμενη από ελάχιστα εξαρτήματα με στόχο την οικονομική και ταχεία κατασκευή, με τη μέθοδο της τρισδιάστατης εκτύπωσης. Η προστατευτική προσωπίδα χρησιμοποιείται επικουρικά στο έργο των επαγγελματιών.Τα σχέδια και τα αρχεία προς εκτύπωση είναι διαθέσιμα σε δημόσιο αποθετήριο, έτοιμα για άμεση εκτύπωση σε τρισδιάστατο εκτυπωτή.
Μάθετε περισσότερα: https://bit.ly/3bEB6Qe

Επιστημονική ομάδα Πανεπιστημίου Ιωαννίνων

Μια προσπάθεια στήριξης του δημόσιου συστήματος Υγείας υλοποιεί και το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, αξιοποιώντας την τρισδιάστατη εκτύπωση για την κατασκευή μασκών προσώπου με σκοπό τη θωράκιση του υγειονομικού προσωπικού του  Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου Ιωαννίνων.

Αξιοποιώντας τους πόρους και τον εξοπλισμό των εργαστηρίων του Ιδρύματος, οι πρώτες εκτυπώσεις στη βέλτιστη ποιότητα παραγωγής και υγιεινής έχουν ήδη ολοκληρωθεί και έχει ξεκινήσει η σταδιακή παράδοση του υλικού για την υποστήριξη του έργου του νοσηλευτικού και ιατρικού προσωπικού του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Ιωαννίνων. Η δυναμική αυτή διαδικασία υπό την πίεση του χρόνου, απαιτεί συνεχή ενημέρωση και βελτίωση των παραμέτρων της εκτύπωσης και των σχεδίων των υλικών, με σκοπό να εξοικονομηθεί πολύτιμος χρόνος και να αυξηθεί ο ρυθμός παραγωγής.
Μάθετε περισσότερα: https://bit.ly/34Z2jua

Hellas COVID19 3D Printing Supplies

Η εθελοντικη ομάδα 3D εκτύπωσης ασπίδων προστασίας σε συνεργασία με το Υπουργείο Υγείας εκτυπώνει ασπίδες προστασίας για το ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό της χώρας. Η ομάδα έχει περίπου 1.850 μέλη. Συνολικά 350-370 3D εκτυπωτές είναι διαθέσιμοι για την εκτύπωση του μέσου ατομικής προστασίας, με σχέδιο που έχει εγκρίνει το Υπουργείο Υγείας.

Από την στιγμή που δημιουργήθηκε η ομάδα, η ανταπόκριση από όσους έχουν 3D εκτυπωτές και από ανθρώπους που θέλουν να βοηθήσουν με χορηγίες, ήταν πάρα πολύ μεγάλη. Μεγάλο ενδιαφέρον υπάρχει και από φορείς οι οποίοι χρειάζονται τις ασπίδες στην καθημερινή τους μάχη με τον ιό. Στην ομάδα συμμετέχουν περίπου 70 επαγγελματίες και 205 ερασιτέχνες με τους εκτυπωτές τους. Η ασπίδα προστασίας αποτελείται από 4 μέρη: Το επάνω και κάτω πλαστικό (αυτό εκτυπώνουν οι 3D εκτυπωτές), το λάστιχο, την μεμβράνη (Ζελατίνα συγκεκριμένων προδιαγραφών και πάχους). Οι εθελοντές εκτυπώνουν το επάνω και κάτω μέρος και τα στέλνουν στην ομάδα στην Αθήνα όπου και συσκευάζονται (μαζί με το λάστιχο και την μεμβράνη) για να αποσταλούν στο Υπουργείο.
Μάθετε περισσότερα: https://www.facebook.com/groups/2867852269960154/

Το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης και Ηλεκτρονικού Περιεχομένου (ΕΚΤ), ως φορέας διάχυσης της γνώσης και ανταποκρινόμενος στις νέες συνθήκες, παρέχει έγκυρη και έγκαιρη πληροφόρηση στην ερευνητική κοινότητα και στον καθένα που ενδιαφέρεται για τις εξελίξεις της επιστημονικής έρευνας για την αντιμετώπιση της πανδημίας. Το ΕΚΤ, μέσα από τα κανάλια επικοινωνίας του και τη νέα ιστοσελίδα που δημιούργησε (http://www.ekt.gr/covid-19) συνεχίζει να προσφέρει στοχευμένη επιστημονική γνώση και να προβάλλει πληροφορίες που σχετίζονται με τον νέο κορονοϊό και τη νόσο COVID-19. Για προβολή αντίστοιχων ενεργειών και πρωτοβουλιών μέσω του ΕΚΤ, μπορείτε να αποστείλετε email στη διεύθυνση info@ekt.gr.