Εκπαιδευτικοί στο Διαδίκτυο: Ένα εγχειρίδιο για την αξιοποίηση των Νέων Τεχνολογιών στην τάξη

Τα σχέδια μαθημάτων που περιέχονται στο εγχειρίδιο για εκπαιδευτικούς του "Web We Want" προτείνουν ιδέες και δραστηριότητες που ενθαρρύνουν την ανάπτυξη δημιουργικών ικανοτήτων και δεξιοτήτων κριτικής σκέψης στους νέους, εφόδια ουσιώδη για γεμάτη ζωή στον κόσμο του αύριο.

Ένα βιβλίο που σχεδιάστηκε από Εκπαιδευτικούς του Ευρωπαϊκού Σχολικού Δικτύου (www.eun.org) σε συνεργασία με το δίκτυο Insafe, μεταφράστηκε στα ελληνικά από την αγγλική γλώσσα και προστίθεται στα μέσα που διαθέτει η εκπαιδευτική κοινότητα προκειμένου να βοηθήσει τους νέους και τις νέες στην Ελλάδα να αξιοποιήσουν στο έπακρο τις ευκαιρίες που παρέχουν οι διαδικτυακές τεχνολογίες, για να γίνουν σκεπτόμενοι και υπεύθυνοι πολίτες. Το Εγχειρίδιο για Εκπαιδευτικούς Web We Want αποτελείται από μία συλλογή σχεδίων μαθημάτων τα οποία προτείνουν ιδέες και δραστηριότητες για να ενθαρρύνουν τους νέους να αναπτύξουν δεξιότητες δημιουργικής και κριτικής σκέψης, απαραίτητες για μια ενδιαφέρουσα και γεμάτη ζωή στον κόσμο του αύριο. Ταυτόχρονα, έρχεται να καλύψει ένα κενό για τους εκπαιδευτικούς, που καλούνται να βοηθήσουν τους νέους να μάθουν να χρησιμοποιούν το διαδίκτυο σωστά (και οι οποίοι αναζητούν αδιάκοπα χρήσιμα εργαλεία προκειμένου να το πετύχουν).

Το Εγχειρίδιο για Εκπαιδευτικούς Web We Want (διαθέσιμο στα ελληνικά από 24/10/2016 στο http://www.webwewant.eu/el/web/guest/handbook-for-educators) έρχεται να συμπληρώσει το ιδιαίτερα επιτυχημένο παράδειγμα του Web We Want  (για εφήβους), που εγκρίθηκε παιδαγωγικά κατάλληλο για μαθητές 12-16 ετών από το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΙΕΠ) (http://internet-safety.sch.gr/index.php/articles/teens/).

Το "Διαδίκτυο που θέλουμε" (Web We Want) δημιουργήθηκε το 2013 από το Ευρωπαϊκό Σχολικό Δίκτυο (EUN) σε συνεργασία με το δίκτυο Insafe και είναι ένα εκπαιδευτικό εγχειρίδιο το οποίο απευθύνεται σε εφήβους 12-16 ετών. Αξίζει να τονιστεί ότι στην ανάπτυξή του συνέβαλαν νέοι άνθρωποι, οι οποίοι συμμετείχαν ενεργά στη δημιουργία και την πιλοτική εφαρμογή του. Ως εκ τούτου, πρόκειται για ένα εγχειρίδιο από και για νέους ανθρώπους. Το περιεχόμενο και η προσέγγιση, σχεδιασμένα για να συντονιστούν με τις ανάγκες και τις προτιμήσεις των νέων σήμερα, έχουν ως στόχο να προκαλέσουν προβληματισμό  σχετικά με θέματα όπως τα ψηφιακά αποτυπώματα, η φήμη, τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις στο Διαδίκτυο. Την ίδια στιγμή, μια ποικιλία από πρακτικές ασκήσεις καλούν τους νέους να μοιραστούν τις εμπειρίες τους και να διερευνήσουν τις δικές τους διαδικτυακές πρακτικές.

Όπως ακριβώς το Web We Want αναπτύχθηκε από νέους για νέους, τα μαθήματα στο εγχειρίδιο για εκπαιδευτικούς του Web We Want σχεδιάστηκαν από εκπαιδευτικούς για εκπαιδευτικούς εντός και εκτός της Ευρώπης. Τα σχέδια μαθημάτων προτείνουν ιδέες και δραστηριότητες που ενθαρρύνουν την ανάπτυξη δημιουργικών ικανοτήτων και δεξιοτήτων κριτικής σκέψης στους νέους, εφόδια ουσιώδη για μια γεμάτη ζωή στον κόσμο του αύριο.

Όλα τα σχέδια μαθημάτων που περιέχονται στην ύλη του, ευθυγραμμίζονται με το Ευρωπαϊκό Πλαίσιο για την Ψηφιακή Επάρκεια (e-Competence), το οποίο βοηθάει στην επισήμανση και περιγραφή ικανοτήτων σχετικών με τις ΤΠΕ σύμφωνα με την προσέγγιση που προτείνει το Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Προσόντων και σκιαγραφεί τις μεθοδολογικές επιλογές πίσω από αυτό.

Το εγχειρίδιο βοηθάει τους εκπαιδευτικούς να ενσωματώσουν ζητήματα που σχετίζονται με τις διαδικτυακές δραστηριότητες των νέων στο αναλυτικό πρόγραμμα διδασκαλίας τους μέσω διαδραστικών σχεδίων μαθημάτων και φύλλων εργασίας που σχετίζονται με τα εθνικά πλαίσια προσόντων.

Κάθε ενότητα περιλαμβάνει μια ποικιλία πρακτικών ασκήσεων, που δίνουν στις/στους εφήβους τη δυνατότητα, ατομικά και, κυρίως, ομαδικά και συνεργατικά, να επικοινωνήσουν τις εμπειρίες τους, να ανταλλάξουν συμβουλές και εργαλεία που μπορούν να μοιραστούν με άλλους νέους σε όλο τον κόσμο, να διερευνήσουν τις δικές τους διαδικτυακές συμπεριφορές και πρακτικές, αλλά και να στοχαστούν πάνω σε αυτές.

Χρησιμοποιώντας αυτό το υλικό, οι μαθητές έχουν τη δυνατότητα:

  • Να κατανοήσουν καλύτερα τις προκλήσεις και τις ευκαιρίες που προκύπτουν από το διαδίκτυο και
  • Να αποκτήσουν δεξιότητες απαραίτητες για τη μελλοντική τους σταδιοδρομία και ζωή.

Για πολλούς νέους ανθρώπους στις αρχές του 21ου αιώνα, η διαδικτυακή τους προσωπικότητα, οι κοινωνικές αλληλεπιδράσεις και δραστηριότητες είναι εξίσου σημαντικές με τη ζωή τους στον πραγματικό κόσμο. Οι εκπαιδευτικοί, συνεπώς, οφείλουν να αναγνωρίσουν το γεγονός αυτό και να βοηθήσουν τους νέους να αξιοποιήσουν στο έπακρο τις ευκαιρίες που προσφέρουν οι διαδικτυακές τεχνολογίες και τα κοινωνικά μέσα για να αναπτύξουν βασικές ικανότητες – και, πρωτίστως, να γίνουν σκεπτόμενοι και υπεύθυνοι πολίτες. Η συνολική προσέγγιση και το περιεχόμενο του εν λόγω εγχειριδίου, προσεκτικά σχεδιασμένα ώστε να ανταποκρίνονται στις ανάγκες, τα ενδιαφέροντα και τις προτιμήσεις των εφήβων σήμερα, έχουν ως στόχο να ευαισθητοποιήσουν και να προκαλέσουν προβληματισμό σχετικά με θέματα που αρκετά συχνά εγείρουν ερωτήματα και χρήζουν περαιτέρω διερεύνησης, όπως:

  • τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις των εφήβων στον κόσμο του διαδικτύου
  • η ανάπτυξη κριτικής επεξεργασίας των διαδικτυακών πληροφοριών
  • η υπεύθυνη  και ασφαλής συμμετοχή στο διαδίκτυο
  • η προστασία της ιδιωτικότητας και η διαδικτυακή φήμη
  • τα πνευματικά δικαιώματα
  • η δημιουργική χρήση του διαδικτύου

Το εγχειρίδιο μεταφράστηκε από την αγγλική γλώσσα και η επιμέλεια της ελληνικής έκδοσης έγινε από τον εκπαιδευτικό Πληροφορικής Άρη Π. Λούβρη, Εθνικό Συντονιστή eSafety Label, με τη συνδρομή του Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου SaferInternet4kids), στο πλαίσιο κάθε δυνατής προσπάθειας για συστηματική και στοχευμένη ενημέρωση και ευαισθητοποίηση εκπαιδευτικών, μαθητών και γονέων. Σημειώνεται ότι τo Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ) έχει αναλάβει την ευθύνη υλοποίησης του Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου με την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Οι επιμελητές της ελληνικής έκδοσης ευελπιστούν ότι το Web We Want θα αξιοποιηθεί από τους εκπαιδευτικούς και τους μαθητές δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης ατομικά και, κυρίως, ομαδικά και συνεργατικά στη διδακτική και μαθησιακή πράξη, συμβάλλοντας, έτσι, στη συγκρότηση της ταυτότητας του υπεύθυνου, ενημερωμένου και ψηφιακά καταρτισμένου Ευρωπαίου πολίτη του μέλλοντος.

www.ekt.gr, με πληροφορίες από Ελληνικό Κέντρο Ασφαλούς Διαδικτύου