Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Τεχνολογίας: σχέδιο για τη δομή και λειτουργία του

10.07.2006

Τη συγκρότηση ενός αυτόνομου διοικητικού συμβουλίου και πολλών 'κοινοτήτων της γνώσης', στις οποίες θα συμμετέχουν πανεπιστήμια, ερευνητικά κέντρα και εταιρείες, περιλαμβάνουν οι προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη δομή και τη λειτουργία του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου Τεχνολογίας (ΕΙΤ). Η σχετική ανακοίνωση βασίζεται στα πρώτα αποτελέσματα της διαβούλευσης που πραγματοποιήθηκε μετά τη θετική ανταπόκριση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, το Μάρτιο του 2006, στην πρόταση της ΕΕ για την ίδρυση ενός οργανισμού που θα αποτελεί πρότυπο αναφοράς για την αριστεία στην ανώτατη εκπαίδευση, την έρευνα και την καινοτομία.

Η πρωτοβουλία αυτή της Επιτροπής αποβλέπει στην ενίσχυση της ευρωπαϊκής καινοτομίας, αντιμετωπίζοντας εμπόδια, όπως: η δυσκολία της μεταφοράς των ερευνητικών αποτελεσμάτων στην αγορά, η διάσπαση του εκπαιδευτικού και ερευνητικού συστήματος στην Ευρώπη, η έλλειψη καινοτομίας και επιχειρηματικότητας στην έρευνα και την ανώτατη εκπαίδευση, η έλλειψη κρίσιμης μάζας και καινοτομίας σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις, κ.ά.

Στη διαβούλευση συμμετείχαν εμπειρογνώμονες από τα κράτη μέλη, αξιωματούχοι της ΕΕ και το ευρύτερο κοινό. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, λοιπόν, η δομή του ΕΙΤ θα περιλαμβάνει δύο επίπεδα: το κεντρικό διοικητικό συμβούλιο και τις 'κοινότητες της γνώσης'.

Το κεντρικό διοικητικό συμβούλιο θα διαμορφώνει αυτόνομα τη στρατηγική και τις πολιτικές του ΕΙΤ, θα προσδιορίζει τις οικονομικο-κοινωνικές προκλήσεις και τα θεματικά πεδία της δράσης του, θα καθορίζει το μέγεθος και την κατανομή του προϋπολογισμού, ενώ θα είναι επίσης αρμόδιο για την επιλογή, το συντονισμό και την αξιολόγηση των κοινοτήτων της γνώσης. Το συμβούλιο θα είναι ολιγομελές, θα συνδυάζει επιστημονική και επιχειρηματική εμπειρία και θα υποστηρίζεται από εξωτερικές συμβουλευτικές επιτροπές.

Οι κοινότητες της γνώσης αφορούν ολοκληρωμένες εταιρικές συμπράξεις, στις οποίες θα συμμετέχουν πανεπιστήμια, ερευνητικά κέντρα και εταιρείες. Θα διαθέτουν μεσο/μακροπρόθεσμη (10-15 έτη) στρατηγική για την εκπαίδευση, την έρευνα και την καινοτομία σε διεπιστημονικά πεδία. Η οργανωτική τους δομή θα πρέπει να είναι ευέλικτη, με εναλλακτικές δυνατότητες απασχόλησης προσωπικού (άμεση απασχόληση, απόσπαση, καθεστώς 'διπλής απασχόλησης', εκπαιδευτική άδεια, κ.λπ.). Θα διαφοροποιούνται, δε, από τα Δίκτυα Αριστείας του 6ου Προγράμματος Πλαίσιο, καθώς οι συμμετέχοντες θα συνεργάζονται πιο στενά, σε καθημερινή βάση για την επίτευξη κοινών στόχων.

Το Ινστιτούτο θα λειτουργεί συμπληρωματικά με άλλες δράσεις της ΕΕ για την ενίσχυση της ανώτατης εκπαίδευσης, της έρευνας και της καινοτομίας, όπως το πρόγραμμα ERASMUS, τα Προγράμματα Πλαίσιο και το Πρόγραμμα για την Ανταγωνιστικότητα και την Καινοτομία. Η δράση του δεν θα αφορά μόνο τη χρηματοδότηση της έρευνας, αρμοδιότητα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Έρευνας (ERC), αλλά θα καλύπτει όλες τις πτυχές του 'τριγώνου της γνώσης', ενισχύοντας την εκπαίδευση, την έρευνα και την αξιοποίηση καινοτόμων ερευνητικών αποτελεσμάτων στην αγορά.

Η διαβούλευση θα συνεχιστεί τους επόμενους μήνες, καλύπτοντας και άλλα θέματα, όπως η χορήγηση πτυχίων και διπλωμάτων. Το χρονοδιάγραμμα προβλέπει τη συγκρότηση της νομοθετικής πράξης για την ίδρυση του ΕΙΤ το προσεχές φθινόπωρο, την υιοθέτησή της έως το 2008 και τη συγκρότηση του διοικητικού συμβουλίου στις αρχές του 2009, ώστε το ΕΙΤ να λειτουργήσει το ακαδημαϊκό έτος 2009-2010.