Βραβεία Εφευρέσεων 2001 (β΄μέρος - Βραβεία)

  • Α' Βραβείo
    - Mέθοδος και σύστημα χαρακτηρισμού και χαρτογράφησης των ιστών
     
  • Β' Βραβείo
    - Αυτοσυσκευαζόμενος ηλεκτρομηχανολογικός και φέρων οικοδομικός σκελετός
     
  • Γ΄Βραβείο
    - DNA που κωδικοποιεί τη συνθάση χιτίνης των αρθροπόδων (DNA encoding an arthropod chitin synthase)

    - Mέθοδος παραγωγής μονοένυδρης αλουμίνας με καταβύθιση από τα διαλύματα της μεθόδου BAYER σε θερμοκρασίες κάτω των 100 C

    -
    Σταθερό παρασκεύασμα ισοεξυλοναφθαζαρινών με πεντα- και τετρα- κυκλικά τριτερπένια, συστατικά φυτικών ελαιορητινών και κόμμεων

    - Nέα μέθοδος ανίχνευσης του καρκινικού αντιγόνου 17-1A (GA733-1 και GA733-2) σε περιφερικό αίμα και σε ιστούς και προσδιορισμός μεταστατικών καρκινικών κυττάρων σε ασθενείς με διάφορους τύπους καρκίνου

Α΄ Βραβείο
Μέθοδος και σύστημα χαρακτηρισμού και χαρτογράφησης των ιστών (εφευρέτες: Μπάλας Κων/νος, Πελεκούδας Δημήτριος)

Η εφεύρεση αφορά μια νέα απεικονιστική μέθοδο και σύστημα για την in vivo, έγκαιρη διάγνωση, ταυτοποίηση και χαρτογράφηση επιθηλιακών προκαρκινικών αλλοιώσεων σε θεραπεύσιμα στάδια. Είναι δυνατή δηλαδή η έγκαιρη ανίχνευση αλλοιώσεων στα βιοχημικά ή και στα λειτουργικά χαρακτηριστικά ιστών και η χαρτογράφηση του βαθμού της αλλοίωσης των χαρακτηριστικών αυτών.

Με τη μέθοδο εισάγεται στην κλινική πράξη η 'οπτική βιοψία' η οποία συνίσταται στην αυτοματοποιημένη, μη επεμβατική ανάλυση των οπτικών χαρακτηριστικών της επιφάνειας του ιστού. Η ανάλυση αυτή γίνεται σε ελάχιστο χρόνο καθώς δεν απαιτείται λήψη δείγματος ιστού και ιστολογική εξέταση. Καταλήγει δε σε έναν ψηφιακό 'χάρτη' ο οποίος εκφράζει ποσοτικά τους διάφορους βαθμούς της αλλοίωσης των δομικών και βιοχημικών χαρακτηριστικών του παθολογικού ιστού.

Η μέθοδος, η οποία αναπτύχθηκε στο Εργαστήριο Βιοϊατρικής Απεικόνισης και Φασματοσκοπίας του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Ερευνας (ΙΤΕ), βασίζεται στην ταυτόχρονη μέτρηση των χωρικών, χρονικών και φασματικών μεταβολών στα χαρακτηριστικά του επανεκπεμπόμενου από τον εξεταζόμενο ιστό φως, με τη χρήση ενός απεικονιστικού συστήματος υψηλής τεχνολογίας. Οι μεταβολές προκαλούνται με τη συστηματική χορήγηση ή την τοπική εφαρμογή ειδικών ουσιών που ενισχύουν την οπτική αντίθεση μεταξύ φυσιολογικού και παθολογικού ιστού.

Εκτεταμένες κλινικές δοκιμές στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη έχουν δείξει ότι η νέα προσέγγιση υπερτερεί των κλασικών μεθόδων σε ευαισθησία, γεγονός που σε συνδυασμό με τα προαναφερθέντα χαρακτηριστικά την καθιστά ιδιαίτερα ανταγωνιστική. Συνεπώς, υπάρχουν εξαιρετικές δυνατότητες ανάπτυξης σχετικής επιχειρηματικής δραστηριότητας . Σχετικές διαβουλεύσεις, μάλιστα, με επενδυτικούς φορείς βρίσκονται σε εξέλιξη.

Β'' Βραβείο
Αυτοσυσκευαζόμενος ηλεκτρομηχανολογικός και φέρων οικοδομικός σκελετός
(εφευρέτες: Κουνάδης Λεονάρδος - Δημήτριος, Παπανικολάου Λιβέριος, Καρυδάκης Φαίδων)

Η εφεύρεση αναφέρεται σε ένα νέο δομικό σύστημα προκατασκευής που στηρίζεται στην απλή επιχειρηματική ιδέα της μεταφοράς των καλουπιών μιας προκατασκευασμένης οικοδομής στο εργοτάξιο. Αρχικά, τα σιδηρά καλούπια των δομικών στοιχείων παράγονται σε βιομηχανική κλίμακα. Κατόπιν, μεταφέρονται στον τόπο του έργου σε μορφή τυποποιημένου Container και σκυροδετούνται επιτόπου. Στη συνέχεια, τα σκυροδετημένα δομικά στοιχεία συναρμολογούνται και ενσωματώνονται στον δομικό σκελετό του έργου ως στατικός οπλισμός. Μια μεταφορά Container δημιουργεί δομικό σκελετό που αντιστοιχεί σε 500 τ.μ. σε σύγκριση με 25 τ.μ που δημιουργεί η συμβατική προκατασκευή.

Η σύνθεση του δομικού σκελετού γίνεται με ελαστικούς βιδωτούς κόμβους που συνδέουν κολώνες και δοκούς, και δίνουν στον σκελετό εξαιρετικές αντισεισμικές ιδιότητες. Ετσι, το αποτέλεσμα είναι ανθεκτικότεροι δομικοί σκελετοί με λιγότερο βάρος (400 κιλά ανά τετραγωνικό μέτρο σε σχέση με δύο τόνους ανά τ.μ. σε συμβατικές κατασκευές). Παράλληλα, στο κέντρο των κολωνών δημιουργείται κενό από το οποίο διέρχονται οι ηλεκτρομηχανολογικές διελεύσεις. Οι διελεύσεις δηλαδή ηλεκτρικών, υδραυλικών, και γενικά όλων των δικτύων περνούν στα διάκενα των τετραμερών κολονών, ακριβώς όπως η σπονδυλική στήλη αποτελεί τον άξονα για τη διέλευση του νευρικού συστήματος.

Η εφεύρεση δίνει τη δυνατότητα για τη δημιουργία κατασκευών υψηλής ακρίβειας, αντοχής και αντισεισμικότητας σε εξαιρετικά σύντομο χρονικό διάστημα, με μειωμένο κόστος, για την κάλυψη οικιστικών αναγκών. Με το σύστημα αυτό, μάλιστα, έχουν ήδη κατασκευαστεί δύο κατοικίες, στον Βαρνάβα Αττικής και στο Μαρούσι.

Γ'' Βραβείο
DNA που κωδικοποιεί τη συνθάση χιτίνης των αρθροπόδων (DNA encoding an arthropod chitin synthase)
(εφευρέτες: Θηραίος Γεώργιος, Καφετζόπουλος Δημήτριος)

Η παραγωγή νέων 'εστιασμένων' παρασιτοκτόνων είναι το αντικείμενο αυτής της ευρεσιτεχνίας, η οποία βασίζεται στην ανακάλυψη των γονιδίων που είναι υπεύθυνα για τη σύνθεση της εφυμενίδας (κελύφους) των εντόμων. Η ευρεσιτεχνία περιγράφει νέες, ταχύτερες και αποτελεσματικές μεθόδους για την εύρεση ειδικών αναστολέων της βιοσύνθεσης της χιτίνης - κύριο συστατικό της εφυμενίδας των εντόμων - αξιοποιώντας έτσι τις πληροφορίες για τα αντίστοιχα γονίδια που χαρακτηρίστηκαν για πρώτη φορά στα εργαστήρια του Ιδρύματος Τεχνολογίας Ερευνας (ΙΤΕ).

Τα γονίδια που κωδικοποιούν τα βιοσυνθετικά ένζυμα της χιτίνης στα έντομα απομονώθηκαν, κλωνοποιήθηκαν και χαρακτήριστηκαν για πρώτη φορά στα εργαστήρια του ΙΤΕ. Τα γονίδια αυτά κατέχουν έναν κεντρικό ρόλο στην ανάπτυξη των εντόμων, καθώς ζωτικοί, στηρικτικοί και μορφογενετικοί μηχανισμοί εξαρτώνται από το σχηματισμό της εφυμενίδας. Είναι σημαντικό δε το γεγονός ότι παρόμοια ένζυμα δεν υπάρχουν στον άνθρωπο, τα ζώα που εκτρέφει, και τα φυτά. Επομένως ουσίες που στοχεύουν ειδικά σε αυτά τα ένζυμα των εντόμων θα μπορούσαν να αποτελέσουν ασφαλή και μη τοξικά παρασιτοκτόνα. Στην ευρεσιτεχνία, εκτός από την αλληλουχία των γονιδίων, περιγράφονται νέες ορθολογικές μέθοδοι ανάπτυξης χημικών για καταπολέμηση εντόμων βλαβερών στον άνθρωπο, στη γεωργία και στην κτηνοτροφία.

Μέχρι σήμερα, έχει ζητηθεί κατοχύρωση της εφεύρεσης σε όλα τα ευρωπαϊκά κράτη, στις ΗΠΑ και την Ιαπωνία, ενώ το ΙΤΕ έχει ήδη συνάψει συμφωνία με την BAYER για την ανάπτυξη και εκμετάλλευση της σχετικής τεχνολογίας. Εχουν μάλιστα δοκιμαστεί με επιτυχία αρκετές εκατοντάδες χιλιάδες ουσίες και η διαδικασία αναμένεται να ολοκληρωθεί τους επόμενους μήνες. Σε επόμενα στάδια θα γίνουν τοξικολογικές εξετάσεις για να πιστοποιηθεί η αποτελεσματικότητα και η ασφάλεια της ουσίας που θα καταλήξει να χρησιμοποιηθεί σαν παρασιτοκτόνο.

Γ'' Βραβείο
Μέθοδος παραγωγής μονοένυδρης αλουμίνας με καταβύθιση από τα διαλύματα της μεθόδου BAYER σε θερμοκρασίες κάτω των 100 C
(εφευρέτες: Κοντόπουλος Αντώνιος, Πασπαλιάρης Ιωάννης, Πανιάς Δημήτριος, Σκουφάδης Χριστόφορος, Coppieters Arnold, Πάνου Γεώργιος, Καλαϊτζόγλου Κων/νος, Μπάλας Δημήτριος, Ρήγας Γεώργιος)

Η εφεύρεση αναφέρεται σε μια εναλλακτική μέθοδο παραγωγής μονοϋδρίτη αλουμίνας (βαιμίτη) από υπέρκορα αργιλικά διαλύματα, με καταβύθιση σε θερμοκρασίες μικρότερες των 100C. Η νέα μέθοδος, που αναπτύχθηκε στο Εργαστήριο Μεταλλουργίας του ΕΜΠ, βρίσκει εφαρμογή στην παραγωγή αλουμίνας από βωξιτικά κοιτάσματα και έρχεται να ανταγωνιστεί σε οικονομικότητα τη μέθοδο Bayer, αφού οδηγεί σε σημαντική εξοικονόμηση ενέργειας που ανέρχεται στο 10 της ενέργειας που καταναλώνεται σήμερα για την παραγωγή αλουμίνας.

H μέθοδος αποτελεί μια καινοτόμο τροποποίηση της μεθόδου Bayer που χρησιμοποιείται σήμερα αποκλειστικά σε όλο τον κόσμο για την παραγωγή αλουμίνας. Στα πλεονεκτήματα της μεθόδου περιλαμβάνονται: η μείωση της ποσότητας των απαιτούμενων υλικών, η απλοποίηση των διαδικασιών, η σημαντική εξοικονόμηση ενέργειας, η βιομηχανική εφαρμογή, η παραγωγή ειδικών ποιοτήτων αλουμίνας και η πρωτογενής παραγωγή μεταλλουργικής αλουμίνας από βωξιτικά κοιτάσματα.

Γ'' Βραβείο
Σταθερό παρασκεύασμα ισοεξυλοναφθαζαρινών με πεντα- και τετρα- κυκλικά τριτερπένια, συστατικά φυτικών ελαιορητινών και κόμμεων
(εφευρέτης: Παπαγεωργίου Βασίλειος)

Πρόκειται για ένα σταθερό φαρμακευτικό παρασκεύασμα ισοεξυλοναφθαζαρινών που λαμβάνεται με διάλυση σε ελαιόλαδο και προσθήκη ελαιορητινών και κόμμεων πλούσιων σε πεντα- και τετρα- κυκλικά τριτερπένια (οι ισοεξυλοναφθαζαρίνες και τα παράγωγά τους είναι χρήσιμα επουλωτικά φάρμακα).

Η συγκεκριμένη εφεύρεση συνίσταται στην ανακάλυψη, απομόνωση και διευκρίνιση της χημικής δομής επουλωτικών παραγόντων , δηλαδή χημικών ουσιών που έχουν την ιδιότητα να αναγεννούν και να αποκαθιστούν κάθε κάκωση των ιστών, όπως το δέρμα, το επιθήλιο του πεπτικού συστήματος κ.ά. Οι ουσίες αυτές αποτελούν φυσικά προϊόντα που απομονώθηκαν από τις ρίζες του φυτού Alkanna tinctoria ή μπορούν να παρασκευαστούν βιοτεχνολογικά με την ιστοκαλλιέργεια κυττάρων. Απόρροια των ερευνητικών εργασιών, ήταν η δημιουργία των καινοτόμων φαρμακευτικών ιδιοσκευασμάτων Histoplastin RED και Helixderm που διατίθενται ήδη στην αγορά.

Γ'' Βραβείο
Νέα μέθοδος ανίχνευσης του καρκινικού αντιγόνου 17-1A (GA733-1 και GA733-2) σε περιφερικό αίμα και σε ιστούς και προσδιορισμός μεταστατικών καρκινικών κυττάρων σε ασθενείς με διάφορους τύπους καρκίνου (εφευρέτης: Γεωργακόπουλος Ελευθέριος)

Η εφεύρεση αναφέρεται σε μια νέα μέθοδο με την οποία είναι δυνατή η ανίχνευση κυκλοφορούντων καρκινικών κυττάρων στο περιφερικό αίμα ή/και στους ιστούς ασθενών που πάσχουν από καρκίνο. Η εφεύρεση αυτή αποτελεί τη βάση για τη δημιουργία του διαγνωστικού εργαλείου - kit, Μetascan . To Metascan μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την ανίχνευση κυκλοφορούντων καρκινικών κυττάρων για μια σειρά όγκων επιθηλιακής προέλευσης. Η διαδικασία ανίχνευσης είναι ασφαλής, γρήγορη και χαμηλού κόστους.

Το kit Μetascan βρίσκεται στη διαδικασία των δοκιμών και χρειάζεται ένα διάστημα δύο περίπου ετών, προκειμένου να εξαχθούν τα τελικά συμπεράσματα. Η ανίχνευση μικρομεταστατικών κυττάρων με τη χρήση του kit Metascan μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τον έλεγχο ασθενών, για την αξιολόγηση της ανταπόκρισης στο χορηγούμενο θεραπευτικό σχήμα (ανεξάρτητα από το χορηγούμενο χημειοθεραπευτικό σχήμα).

Βραβεία Εφευρέσεων 2001 (γ΄μέρος - Έπαινοι)

Βραβεία Εφευρέσεων 2001 (α΄μέρος - Γενικά)