Μανιφέστο για τη δημιουργικότητα και την καινοτομία στην Ευρώπη

Ευρωπαϊκό Έτος Δημιουργικότητας και Καινοτομίας το 2009 και, λίγο πριν την εκπνοή του, ένα φιλόδοξο μανιφέστο -υπογεγραμμένο από εξέχουσες προσωπικότητες από τον χώρο της επιστήμης, της τέχνης και των επιχειρήσεων- έρχεται να επικυρώσει τη σημασία της δημιουργικής σκέψης και της καινοτομίας στην προσπάθεια για την ανάκαμψη της ευρωπαϊκής οικονομίας και την ανεύρεση λύσεων στα σύγχρονα προβλήματα.

Κορυφαίες ευρωπαϊκές προσωπικότητες από τους τομείς του πολιτισμού, της επιστήμης, των επιχειρήσεων, της εκπαίδευσης και του σχεδιασμού προσωπικότητες (μεταξύ άλλον ο Karlheinz Brandenburg, εφευρέτης του mp3, ο Erne Rubik, εφευρέτης του Κύβου του Ρούμπικ, ο Jean-Philippe Courtois, πρόεδρος της Microsoft International, και η Rita Levi-Montalcini, νευρολόγος κάτοχος του βραβείου Νόμπελ) εξέτασαν, με την ιδιότητά τους ως πρέσβεις για το Ευρωπαϊκό Έτος δημιουργικότητας και καινοτομίας, σε συζητήσεις που έγιναν κατά τη διάρκεια του έτους στις Βρυξέλλες, καίρια ζητήματα γύρω από τη δημιουργικότητα και την καινοτομία.

Το αποτέλεσμα ήταν ένα Μανιφέστο, το οποίο περιγράφει τρόπους με τους οποίους η Ευρώπη θα μπορούσε να γίνει κινητήρια δύναμη για νέες ιδέες και αλλαγές. Στόχος του είναι να συμβάλει στη διαμόρφωση του οράματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με τον ρόλο της δημιουργικότητας και της καινοτομίας που θα τροφοδοτήσει τη στρατηγική της Ένωσης τη δεκαετία 2010-2020. Οι 'επτά εντολές' του εγγράφου, οι οποίες υποστηρίζονται από ισάριθμες δράσεις, είναι οι εξής:

1. Υποστήριξη της δημιουργικότητας σε μια διαδικασία διά βίου μάθησης, με τον συνδυασμό θεωρίας και πράξης.
2. Να καταστούν τα σχολεία και τα πανεπιστήμια τόποι όπου οι σπουδαστές και οι εκπαιδευτικοί θα συμμετέχουν στη δημιουργική σκέψη και την πρακτική εκμάθηση.
3. Μετατροπή των θέσεων εργασίας σε τόπους μάθησης.
4. Προώθηση ενός ισχυρού, ανεξάρτητου και πολύμορφου πολιτιστικού τομέα που να μπορεί να στηρίζει τον διαπολιτισμικό διάλογο.
5. Προώθηση της επιστημονικής έρευνας για την κατανόηση του κόσμου, τη βελτίωση της ζωής των ανθρώπων και την ενθάρρυνση της καινοτομίας.
6. Προώθηση των διεργασιών σχεδιασμού, της σκέψης και των μέσων, της κατανόησης των αναγκών, των συναισθημάτων, των προσδοκιών και των ικανοτήτων των χρηστών.
7. Υποστήριξη της επιχειρηματικής καινοτομίας, που συμβάλλει στην ευημερία και τη βιωσιμότητα.

Με τους επιλεγμένους άξονες δράσης (Επένδυση στη γνώση, Επαναπροσδιορισμός της εκπαίδευσης, Ανταμοιβή της πρωτοβουλίας, Πολιτιστική στήριξη, Προώθηση της καινοτομίας, Σκέψη σε παγκόσμιο πλαίσιο και Πράσινη οικονομία), οι Πρεσβευτές επισημαίνουν, μεταξύ άλλων, την ανάγκη για περισσότερες επενδύσεις - δημόσιες και ιδιωτικές - στην απόκτηση και εφαρμογή των γνώσεων. Κάτι τέτοιο, σύμφωνα πάντα με το μανιφέστο, σημαίνει περισσότερες δαπάνες στους τομείς της επιστήμης, της τεχνολογίας και του σχεδιασμού. Ταυτόχρονα, όμως, σημαίνει και ότι πρέπει να διατεθούν περισσότερα χρήματα για να μπορέσει ο κόσμος να παρακολουθήσει τις εξελίξεις, π.χ. μέσω προγραμμάτων επαγγελματικής κατάρτισης και δια βίου μάθησης.

Η ομάδα τονίζει επίσης την ανάγκη υποστήριξης του κλάδου του πολιτισμού, με τη δημιουργία νέων γεφυρών ανάμεσα στην τέχνη, τη φιλοσοφία, την επιστήμη και τις επιχειρήσεις. Επισημαίνει ότι η προώθηση της καινοτομίας στις φτωχές χώρες αποτελεί ηθική υποχρέωση και μειώνει τη μεταναστευτική πίεση, ενώ καταλήγει με την πεποίθηση πως η δημιουργικότητα είναι το βασικό εργαλείο για την εξεύρεση λύσεων που συνδυάζουν τη βιωσιμότητα με την ευημερία.

Οι πρέσβεις παρέδωσαν το μανιφέστο στον πρόεδρο της Επιτροπής κ. Jose Manuel Barroso σε τελετή που πραγματοποιήθηκε πρόσφατα στην αίθουσα Τύπου της Επιτροπής. Ο κ. Barroso δήλωσε πως η Ευρώπη χρειάζεται αυτό το κοινό όραμα που μοιράζονται οι Πρεσβευτές και το οποίο θα μεριμνήσει ώστε να ενσωματωθεί στη νέα στρατηγική της Επιτροπής για την ΕΕ του 2020.