Η έρευνα, η τεχνολογία και η καινοτομία βρίσκονται στο επίκεντρο των ευρωπαϊκών πολιτικών για την ανταγωνιστικότητα. Μια από τις πολιτικές αυτές αφορά και την περιφερειακή ανάπτυξη. Η ΕΕ στοχεύει σε ισχυρές περιφέρειες με βάση τη γνώση και, για την περίοδο 2007-2013, έχει δεσμεύσει τουλάχιστον 86 δισ. ευρώ από τα Διαρθρωτικά Ταμεία για δράσεις έρευνας και τεχνολογίας, και 466 εκατ. ευρώ από το 7ο Πρόγραμμα Πλαίσιο για την Έρευνα (πρόγραμμα "Regional") για την περιφερειακή ανάπτυξη με βάση την έρευνα. 

Το πρόγραμμα "Regional" περιλαμβάνει δύο διαφορετικά υποπρογράμματα: α) το "Ερευνητικό Δυναμικό" που ενισχύει τις άριστες ερευνητικές ομάδες που βρίσκονται σε περιφέρειες σύγκλισης και απόκεντρες περιφέρειες της Ευρώπη και, β) το "Περιφέρειες της Γνώσης" που υποστηρίζει τη διακρατική συνεργασία περιφερειακών ερευνητικών clusters. Η συμμετοχή της Ελλάδας στα δύο προγράμματα είναι ιδιαίτερα υψηλή: είναι η χώρα με τα περισσότερα εγκεκριμένα έργα στο πρόγραμμα "Ερευνητικό Δυναμικό", ενώ ελληνικοί οργανισμοί συμμετέχουν στο 16,3% των εγκεκριμένων έργων για τα ερευνητικά clusters.

Το αφιέρωμα του ανανεωμένου τεύχους του περιοδικού μας παρουσιάζει τις ερευνητικές ομάδες που επιβραβεύθηκαν για την αριστεία τους στις περιφέρειες σύγκλισης, τα περιφερειακά ερευνητικά clusters, στατιστικά στοιχεία για την ελληνική συμμετοχή, αλλά και τις τάσεις για την εξέλιξη των προγραμμάτων μετά το 2013.

Στο τεύχος παρουσιάζεται επίσης η έκθεση "European Innovation Scoreboard 2010" της ΕΕ, που αποτυπώνει τα δυνατά και τα αδύνατα σημεία των κρατών μελών στον τομέα της καινοτομίας. Η Ελλάδα εντάσσεται στην ομάδα χωρών με μέτριες επιδόσεις καινοτομίας.

Ωστόσο, λαμβάνονται σημαντικές πρωτοβουλίες για την ενίσχυση της καινοτομίας, όπως η πρόσφατη υπουργική απόφαση για τα φορολογικά κίνητρα για διπλώματα ευρεσιτεχνίας.

Διαβάστε για τις επιτυχίες των ελληνικών ερευνητικών ομάδων: α) το έργο ONCODEATH, που συντονίζει το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών και αφορά την εξατομίκευση της αντικαρκινικής θεραπείας, μέσα από την κατανόηση των μοριακών μηχανισμών που διαφοροποιούν την επίδραση των φαρμάκων στον κάθε ασθενή, και β) το έργο ATMOPACS του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας, το οποίο χρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Έρευνας με 2,5 εκατ. ευρώ και εξετάζει τον ρόλο των οργανικών αιωρούμενων σωματιδίων στην ατμοσφαιρική ρύπανση και την κλιματική αλλαγή.

Παρουσιάζονται επίσης οι τέσσερις πρωτότυπες ιδέες που βραβεύτηκαν στον διαγωνισμό "i-bank Καινοτομία & Τεχνολογία" της Εθνικής Τράπεζας για τις λύσεις που προσφέρουν σε καθημερινά θέματα, χρησιμοποιώντας τις νέες τεχνολογίες.

Το τεύχος φιλοξενεί μια ενδιαφέρουσα συνέντευξη του Charles Crook, Reader στο Πανεπιστήμιο Nottingham, ο οποίος μιλά για την Ανοικτή Πρόσβαση σε εκπαιδευτικό περιεχόμενο και την ανταπόκριση μαθητών και εκπαιδευτικών. Παρουσιάζει καλές πρακτικές από το Ηνωμένο Βασίλειο και υπογραμμίζει πως πρέπει να κατανοήσουμε τις ευκαιρίες και τις απειλές που φέρνει το Διαδίκτυο στην εκπαίδευση, ως προϋπόθεση για να διαχειριστούμε τις σημαντικές αλλαγές των ανοικτών εκπαιδευτικών πόρων.

Ενημερωθείτε, ακόμη, για τις πρόσφατες δράσεις του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης σχετικά με την ψηφιακή καινοτομία και την ανοικτή πρόσβαση στη γνώση. Το ΕΚΤ διαθέτει πλέον δωρεάν το σύστημα αυτοματισμού βιβλιοθηκών ΑΒΕΚΤ 5.6 σε όλες τις σχολικές βιβλιοθήκες που εποπτεύονται από το Υπουργείο Παιδείας.

Επιπλέον, ανέπτυξε Ψηφιακή Βιβλιοθήκη με το εκπαιδευτικό υλικό και τις μελέτες που έχουν παραχθεί στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος "Εκπαίδευση και Αρχική Επαγγελματική Κατάρτιση". Τέλος, συμμετέχει στην πρωτοβουλία για τον εμπλουτισμό της ελληνικής Wikipedia (Βικιπαίδεια).

Όπως πάντα, διαβάστε για τα νέα προγράμματα (των οποίων οι προκηρύξεις έχουν ήδη προδημοσιευθεί) τα οποία θα ενισχύσουν το επόμενο διάστημα την έρευνα και την καινοτομία: το πρόγραμμα "Νέα Καινοτομική Επιχειρηματικότητα" για τη δημιουργία νέων καινοτόμων επιχειρήσεων, το πρόγραμμα "Συνεργασία 2011: Συμπράξεις Παραγωγικών και Ερευνητικών Φορέων σε Εστιασμένους Ερευνητικούς & Τεχνολογικούς Τομείς", το πρόγραμμα "Υποστήριξη των επιχειρήσεων για την απασχόληση προσωπικού υψηλής επιστημονικής κατάρτισης".

Καλή ανάγνωση!