Η νέα καινοτόμος τεχνολογία για τον καθαρισμό του νερού αξιοποιεί τη φυσική ενέργεια του ηλιακού φωτός

Πολύκαρπος Φαλάρας

Ερευνητής, ΕΚΕΦΕ "Δημόκριτος"

Τεύχος 98 | Δεκ. 2014-Φεβ. 2015

Συνέντευξη

Συνέντευξη με τον ερευνητή του ΕΚΕΦΕ "Δημόκριτος" Δρ. Πολύκαρπο Φαλάρα, όπου παρουσιάζεται η τεχνολογία καθαρισμού νερού αναπτύσσει με την ερευνητική του ομάδα.

Ποια είναι τα κύρια πλεονεκτήματα της τεχνολογίας καθαρισμού νερού που έχετε αναπτύξει; Πώς αυτή διαφοροποιείται από άλλες αντίστοιχες τεχνολογίες;

Οι συμβατικές μέθοδοι καθαρισμού βασίζονται κυρίως στον φυσικό διαχωρισμό του νερού από τους παθογόνους μικροοργανισμούς και τους ρύπους (π.χ. με προσρόφηση, διήθηση). Δεν έχουν πάντοτε απόλυτη επιτυχία και παρουσιάζουν το βασικό μειονέκτημα της δημιουργίας δευτερογενών τοξικών αποβλήτων λίαν υψηλής περιεκτικότητας σε ρυπογόνο φορτίο (περιβαλλοντική βόμβα). Από την άλλη μεριά, η νέα καινοτόμος τεχνολογία για τον καθαρισμό του νερού αξιοποιεί τη φυσική ενέργεια του ηλιακού φωτός και προηγμένους φωτοκαταλύτες τιτανίας σε συνδυασμό με κεραμικές και σύνθετες μεμβράνες. Κάνοντας χρήση νανοτεχνολογίας και προηγμένων οξειδωτικών διεργασιών αντιρρύπανσης, επιτυγχάνει τη φωτοκαταλυτική διάσπαση των ρύπων (π.χ. σε διοξείδιο του άνθρακα, νερό και ανόργανα άλατα), καθαρίζοντας έτσι αποτελεσματικότερα το νερό. Παράγεται έτσι καλύτερης ποιότητας καθαρό νερό, σε μεγαλύτερη ποσότητα και μάλιστα απουσία δευτερογενών τοξικών αποβλήτων. Παράλληλα η νέα μέθοδος αποφεύγει τα περιττά κόστη και πραγματοποιείται με τρόπο φιλικό προς το περιβάλλον, αφού χρησιμοποιείται το φως του Ήλιου.

Ποιες είναι οι εφαρμογές της τεχνολογίας και η συνεισφορά της στην αντιμετώπιση περιβαλλοντικών προβλημάτων, όπως η ρύπανση υδάτων ή η λειψυδρία;

Υπάρχουν δύο βασικές εμπορικές κατηγοριoποιήσεις για την εφαρμογή της νέας τεχνολογίας. Η πλέον αυστηρή σχετίζεται με την εγγυημένη παραγωγή πόσιμου νερού. Η δεύτερη αναφέρεται σε ανακυκλωμένο νερό (τύπου Β) για κοινωνική χρήση (εφαρμογή για άρδευση, πλύσιμο, καθαρισμό, απολύμανση, διάφορες κατασκευές).

Σε ποιο στάδιο βρίσκεται αυτή τη στιγμή η τεχνολογία; Ποια η συνεισφορά του Βραβείου όσον αφορά την περαιτέρω ανάπτυξη της;

Η νέα καινοτόμος τεχνολογία καλύπτεται από διεθνές δίπλωμα ευρεσιτεχνίας. Στο πλαίσιο αυτό έχει κατασκευαστεί πρότυπη εργαστηριακή μονάδα καθαρισμού (φωτοκαταλυτικός αντιδραστήρας που παράγει μερικά λίτρα καθαρού νερού την ημέρα), όπου αξιολογούνται και βελτιστοποιούνται νέοι νανοφωτοκαταλύτες, αλλά και σύνθετες/τροποποιημένες μεμβράνες με δράση στο ορατό φώς. Παράλληλα, έχει προβλεφθεί η ενεργειακά αυτόνομη λειτουργία του συστήματος με τη χρήση τεχνολογιών οπτικών ινών και φωτοβολταϊκών συστημάτων, ενώ έχει σχεδιαστεί η επέκταση του σε μεγαλύτερη κλίμακα (scale-up), γεγονός που ανοίγει τις προοπτικές για πρακτική εφαρμογή της νέας τεχνολογίας σε επίπεδο κατοικίας, παραγωγικής μονάδας καθώς και σε απομακρυσμένες περιοχές.

Πρόκειται για ένα από τα πλέον σημαντικά (αν όχι το σημαντικότερο) επιστημονικά βραβεία για το νερό σε παγκόσμιο επίπεδο. Η σημαντική αυτή διάκριση επιτρέπει την καλύτερη οργάνωση της έρευνας σε επίπεδο ομάδας, ενώ παράλληλα ανοίγει νέες προοπτικές συνεργασίας με ειδικούς και διεθνείς οργανισμούς σε θέματα καθαρισμού νερού, διευκολύνοντας τη συμμετοχή του ΕΚΕΦΕ "Δημόκριτος" σε σχετικά δίκτυα αριστείας και κοινά ερευνητικά προγράμματα.

Ποια είναι τα επόμενα βήματα όσον αφορά την επιχειρηματική αξιοποίηση της στην Ελλάδα αλλά και διεθνώς;

Πολλές ελληνικές επιχειρήσεις έχουν δείξει έμπρακτο ενδιαφέρον και ενημερώθηκαν αναλυτικότερα για τις δυνατότητες της νέας τεχνολογίας. Μερικές από αυτές έχουν ήδη εκφράσει τη διάθεση να προχωρήσουν σε πρακτική αξιοποίηση της νέας τεχνολογίας. Αντίστοιχο ενδιαφέρον έχει υπάρξει και από το εξωτερικό.

Για τον σκοπό αυτό έχουμε ήδη προετοιμάσει μία εξειδικευμένη επιχειρηματική πρόταση που περιλαμβάνει δύο βασικά στάδια: το πρώτο στάδιο αφορά στην ανάπτυξη ενός φωτο-αντιδραστήρα επιδεικτικής φάσης ικανού να παράγει 16.000 λίτρα καθαρού πόσιμου νερού την ημέρα, ενώ το δεύτερο στάδιο έχει σχέση με μία εμπορική πιλοτική κατασκευή που είναι ικανή να δίνει 60.000 λίτρα καθαρού πόσιμου νερού την ημέρα.