Ριζοσπαστικό σχέδιο ανοικτής πρόσβασης που θα μπορούσε να οδηγήσει στο τέλος των συνδρομών για την πρόσβαση στα περιοδικά

06.09.2018

Έντεκα χρηματοδότες έρευνας από τη Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο, την Ολλανδία και οκτώ άλλες ευρωπαϊκές χώρες ανακοίνωσαν το «Plan S» και αποκάλυψαν μια ριζοσπαστική πρωτοβουλία ανοιχτής πρόσβασης που θα μπορούσε να αλλάξει το πρόσωπο του χώρου των επιστημονικών δημοσιεύσεων μέσα στα ερχόμενα δύο χρόνια, η οποία ωστόσο προκάλεσε αμέσως τις αντιδράσεις των εκδοτών.

Οι 11 οργανισμοί, οι οποίοι δαπανούν συνολικά 7,6 δισεκατομμύρια ευρώ (8,8 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ) σε επιχορηγήσεις ετησίως, δηλώνουν ότι θα υποχρεώσουν από το έτος 2020, τους επιστήμονες των οποίων θα χρηματοδοτήσουν την έρευνα, να κάνουν τα δημοσιεύματά τους  ελεύθερα διαθέσιμα, αμέσως μετά τη δημοσίευσή τους. Τα δημοσιεύματα θα έχουν μια ελεύθερη άδεια που θα επιτρέψει σε οποιονδήποτε να κατεβάσει, να μεταφράσει ή να επαναχρησιμοποιήσει το έργο. «Καμία επιστήμη δεν πρέπει να κλειδωθεί πίσω από paywalls» λέει ένα έγγραφο που συνοδεύει την ανακοίνωση για το  «Plan S», που κυκλοφόρησε στις 4 Σεπτεμβρίου.

Όπως εκτιμάται, το «Plan S» θα αποτρέψει τους ερευνητές  από το να δημοσιεύουν στο 85% των περιοδικών, συμπεριλαμβανομένων επιδραστικών τίτλων όπως τα Nature και  Science.

Radical open-access plan could spell end to journal subscriptions: Eleven research funders in Europe announce 'Plan S' to make all scientific works free to read as soon as they are published.

Holly Else, Nature 561, 17-18 (2018) doi: 10.1038/d41586-018-06178-7